Sajarah lisan atawa sajarah oral hartina sajarah anu diturunkeun sacara lisan, turun-tumurun ti hiji generasi ka generasi salajengna. Ku lolobana ahli mah, sajarah lisan téh teu bisa dipercaya salaku sumber rujukan. Najan kitu, aya ogé ahli nu nganggap salaku cara pikeun miara jeung nyebarkeun sajarah, utamana nalika budaya tulisan can nyerep di hiji kaadaban. Pangalaman dina budaya sastra nunjukkeun yén manusa téh salawasna ngawangun ulang ingetanana (mémori). Najan aya parobahan, inti caritana mah ilaharna tetep kapiara. Nuturkeun guluyurna waktu, parobahan-parobahan téh beuki euyeub nepi ka antukna teu dipikawanoh deui. Jalma nu hirup dina budaya sastra bisa baé salah ngajénan kana kasohéhan sajarah lisan nu sumebar dina budaya prasastra.

Saméméh mekarna basa tulisan dina hiji masyarakat, sajarah lisan téh mangrupa alat utama pikeun ngawariskeun émbaran ka turunanana. Nu ilahar mah nyaéta maké dongéng, utamana dina wanda sajak/tembang (misalna carita pantun & guguritan, sangkan leuwih gampang kaapalkeun) nu katelah tradisi lisan. Kombinasi tradisi lisan nu ngandung moral katut ritual téh katelahna carita rahayat (folklore).

Sajarah lisan mangrupa salah sahiji ti asal kahirupan manusa, anu bisa dipaké sah minangka penulisan sajarah. Sajarah lisan ieu dibedakeun kalawan tradisi lisan, anu miboga harti béda. Lamun talari lisan éta ngagaduhan hartos ceritera rahayat anu diungkabkeun ngaliwatan lisan sarta dikembangkeun beruntun ogé ngaliwatan lisan. Si pelisan (pengungkap ceritera) henteu kabeungkeut ku kajadian na éta sorangan. Si pelisan lain penyaksi atawa lain peserta dina kajadian sajarah ceritera, sarta henteu tanggel walon luhur parnyataan anu diceriterakannya. Sajarah lisan ngabogaan harti anu has anu tanggel walon, nyaéta asal sajarah anu dilisankeun ku jalmi pamilu atawa anu barobah kaayaan saksi rék kitu kaayaanana kajadian sajarah dina jaman na. Si pelisan bener-bener nyaho, milu dina kajadian mangsa kapungkur anu diceriterakeun, kalawan caos tanggel walon luhur leresan na. Ku kituna si pelisan kudu diseleksi sacara kritis sakumaha nyanghareupan asal sajarah.[1]

Kaleuwihan ti panalungtikan sajarah lisan nyaéta dina panalungtikan (panalitian). Sedengkeun kaleuwihan ti panalungtikan sajarah lisan, di antarana pangumpulan data bisa dipigawé kalawan kitu kaayaanana komunikasi ti dua arah (antawis peneliti kalawan inohong) ku kituna lamun aya perkawis anu teu bisa langsung ditanyakeun ka narasumber. Penulisan sajarah robah kaayaan langkung démokratis (kabuka) margi matak bisa sejarawan kanggo pilari informasi ti sadaya golongan balaréa (boh rahayat dawam dugi pajabat). Ngalengkepan kakurangan data atawa informasi anu tacan kacutat dina asal ditulis atawa dokumén.[2]

Rujukan édit

  • Oral history, Wikipédia édisi basa Inggris (5 Méi 2006).
  • Ritchie, Donald A. (2003). Doing Oral History: A Practical Guide. Oxford University Press. 

Tumbu kaluar édit


 
  1. Darban, A. Adaby (1997). "Sejarah Lisan Memburu Sumber Sejarah dari Para Pelaku dan Penyaksi Sejarah" (dalam bahasa id). Humaniora (4): 12222. doi:10.22146/jh.v0i4.1908. ISSN 0852-0801. https://www.neliti.com/id/publications/12222/. 
  2. Media, Kompas Cyber. "Sejarah Lisan: Pengertian, Jenis Data, Kelebihan, dan Kekurangannya Halaman all". KOMPAS.com (dalam Indonesian). Diakses tanggal 2023-03-01.