Konten dihapus Konten ditambahkan
TXiKiBoT (obrolan | kontribusi)
m bot Nambih: ia:Energia Ngarobih: ms:Tenaga
Hadiyana (obrolan | kontribusi)
nuluykeun hanca
Baris ka-3:
Dina [[fisika]] jeung élmu alam lianna, '''énergi''' (tina [[basa Yunani]] {{lang|grc|ἐνέργεια}} - ''[[energeia]]'', "aktivitas, operasi", tina {{lang|grc|ἐνεργός}} - ''energos'', "aktif, digawé"<ref>{{cite web |url=http://www.etymonline.com/index.php?term=energy |title=Energy |work=Online Etymology Dictionary |last=Harper |first=Douglas |accessmonthday=May 1|accessyear=2007}}</ref>) nyaéta hiji kuantitas fisik [[skalar (fisika)|skalar]] anu mangrupakeun sifat obyék jeung [[sistem]] anu langgeng. Énergi mindeng didéfinisikeun salaku kamampuh pikeun ngalakukeun [[usaha mékanik|usaha]].
 
== Hijian ==
{{tarjamahkeun|Inggris}}
=== SI jeung hijian nu patali ===
[[Hijian]] [[SI]] pikeun énergi sarta [[usaha]] nyaéta [[joule]] (J), dingaranan kieu pikeun ngahormat [[James Prescott Joule]] jeung percobaanana dina [[persamaan mékanika panas]]. [[1 E0 J|1 joule]] sarua jeung 1 [[newton]]-[[méter]] sarta, dina istilah hijian [[SI]], 1 J sarua jeung 1 [[kilogram|kg]] [[méter|m]]2 [[detik|s]]−2.
 
== Pamindahan énergi ==
Several different forms of energy, including [[Kinetic energy|kinetic]], [[Potential energy|potential]], [[Thermal energy|thermal]], [[gravitational energy|gravitational]], sound energy, light energy, [[elastic energy|elastic]], [[Electromagnetic radiation|electromagnetic]], [[Chemical energy|chemical]], [[Nuclear energy|nuclear]], and [[Rest energy|mass]] have been defined to explain all known natural phenomena.
=== Usaha ===
{{Utama|Usaha mékanik}}
 
''Usaha'' didéfinisikan minangka "[[integral wates]]" [[gaya]] F sajauh s:
While one form of energy may be [[energy transformation|transformed]] to another, the total energy remains the same. This principle, the [[conservation of energy]], was first postulated in the early 19th century, and applies to any [[isolated system]]. According to [[Noether's theorem]], the conservation of energy is a consequence of the fact that the laws of physics do not change over time.<ref name="jphysics">{{cite book | last =Lofts| first =G| coauthors =O'Keeffe D; et al| title=Jacaranda Physics 1| publisher =John Willey & Sons Australia Ltd. | year =2004| location = Milton, Queensland, Australia| pages = 286| chapter=11 — Mechanical Interactions| edition=2| isbn=0 7016 3777 3}}</ref>
 
: W = \int \mathbf{F} \cdot \mathrm{d}\mathbf{s}
Although the total energy of a system does not change with time, its value may depend on the [[frame of reference]]. For example, a seated passenger in a moving airplane has zero kinetic energy relative to the airplane, but non-zero kinetic energy relative to the earth.
 
Persamaan di luhur nganyatakeun yén usaha (W) sarua jeung integral ti kakalian titik ([[dot product]]) antara [[gaya]] (\mathbf{F}) dina hiji barang jeung [[infinitesimal]] posisi barang (\mathbf{s}).
 
== Rupa-rupa énergi ==
=== Énergi kinétik ===
{{utama|Énergi kinétik}}
 
Énergi kinétik nyaéta bagian ti énergi anu patali jeung gerakan hiji barang.
 
:E_k = \int \mathbf{v} \cdot \mathrm{d}\mathbf{p}
 
Persamaan di luhur nganyatakeun yén énergi kinétik (E_k) sarua jeung integral ti [[dot product]] "[[laju]]" (\mathbf{v}) hiji barang jeung [[infinitesimal]] [[moméntum]] barang (\mathbf{p}).
 
 
=== Énergi poténsial ===
{{utama|Énergi poténsial}}
Lalawanan jeung [[énergi kinétik]], anu mangrupakeun énergi ti hiji [[sistem]] balukar gerakna, atawa gerak partikel internalna, [[énergi poténsial]] ti hiji sistem nyaéta énergi anu patali jeung konfigurasi ruang ti komponén-komponénna sarta interaksi maranéhanana. Jumlah partikel anu ngaluarkeun gaya sacara otomatis nyieun hiji sistem kalawan énergi poténsial. Gaya-gaya kasebut, contona, bisa timbul ti interaksi éléktrostatik (tempo [[hukum Coulomb]]), atawa [[gravitasi]].
 
=== Énergi internal ===
{{utama|Énergi internal}}
''Énergi internal'' nyaéta [[énergi kinétik]] nu patali jeung gerak [[molekul|molekul-molekul]], sarta [[énergi poténsial]] anu patali jeung [[geteran]] [[puteran]] sarta énergi [[listrik]] ti [[atom|atom-atom]] dina jero molekul.
 
== Tempo ogé ==
=== EnergiÉnergi dina élmu alam ===
*[[KonversiKonvérsi energiénergi]]
*[[enthalpydaya]]
*[[exergy]]
*[[daya (fisika)]]
*[[specific orbital energy]]
*[[termodinamika]]
*[[entropi termodinamika]]
 
=== Pamakéan energiénergi ku manusa ===
* [[Daptar topik énergi]]
Topik utama
* [[DaptarKrisis topik energiénergi]]
* [[KrisisTéknologi energiénergi]]
* [[PengembanganKawijakan energiénergi]]
* [[TéknologiÉnergi energikaanyarkeun]]
* [[Kawijakan energi]]
* [[Energi terbaharui]]
 
Artikel séjénna
*[[KeseimbanganKasaimbangan energiénergi]]
*[[Panyimpenan énergi]]
*[[Energy demand management]] and [[DSM]]
*[[PenyimpananTransmisi energiénergi]]
*[[Transmisi energi]]
*[[EU Energy Label]]
*[[Spiritual energy]] (eg in the [[New Age]] sense)
 
== Bacaan leuwih tuluysatuluyna ==
*[[Richard Feynman|Feynman, Richard]]. ''Six Easy Pieces: Essentials of Physics Explained by Its Most Brilliant Teacher''. Helix Book. See the chapter "conservation of energy" for Feynman's explanation of what energy is and how to think about it.
*[[Albert Einstein|Einstein, Albert]] (1952). ''Relativity: The Special and the General Theory (Fifteenth Edition)''. ISBN 0-517-88441-0
 
== Tumbu ka luar ==
*[http://www.indeni.org/ Indonésia Energy Information Center]
*[http://energiportal.com/ Portal Média Informasi EnergiÉnergi]
*[http://www.linux-host.org/energy/ Energy Encyclopedia] Encyclopedia of free energy
*[http://jumk.de/calc/energy.shtml Conversions of energy units]
Baris 55 ⟶ 70:
 
[[Kategori:Fisika]]
 
[[manéhna:Energia]]
 
[[af:Energie]]
Baris 63 ⟶ 76:
[[ast:Enerxía (física)]]
[[az:Enerji]]
[[id:Energi]]
[[bat-smg:Energėjė]]
[[be-x-old:Энэргія]]
Baris 88 ⟶ 102:
[[ht:Enèji]]
[[hu:Energia]]
[[iamanéhna:Energia]]
[[id:Energi]]
[[io:Energio]]
[[is:Orka]]
Baris 108 ⟶ 121:
[[mn:Энерги]]
[[mr:ऊर्जा]]
[[ms:TenagaTanaga]]
[[nds:Energie]]
[[new:चक्ति (तमिल संकिपा)]]
Baris 127 ⟶ 140:
[[sq:Energjia]]
[[sr:Енергија]]
[[su:Énergi]]
[[sv:Energi]]
[[ta:ஆற்றல்]]