Révisi nurutkeun 5 Juni 2010 10.23 édit ArthurBot (obrolan \| kontribusi) 10.666 suntingan m bot Nambih: simple:Romanization of Japanese ← Éditan saméméhna		Révisi nurutkeun 22 Juni 2010 12.26 édit bolaykeun Xqbot (obrolan \| kontribusi) 17.500 suntingan m bot Ngarobih: ar:رومدزي; kosmetik perubahan Éditan salajengna →
Baris ka-6: Masyarakat Jepang nu sakola dasar ti mimiti Perang Dunya Kadua diajar maca jeung nulis [[roman letters\|tulisan latin]], disebutna {{nihongo\|rōmaji\|ローマ字\|}} dina Basa Jepang. Romanisasi oge ilahar dipake keur kecap Basa Jepang dina ''pengolah kata'' jeung komputer. Kusabab kitu, ngan sabagean leutik ti generasi kolot, nu bisa maca jeung nulis make, sanajan sabagean tina buku teks jeung nu diajar Basa Jepang jarang ditulis dina tulisan latin sacara lengkep. Loba kecap dina Basa Jepang mun dituliskeun kana romaji malah jadi ngabingungkeun nu maca. == Sajarah == Sistim romanisasi Basa Jepang mimiti dumasar kana [[Orthography of Portuguese\|ortografi Basa Portugis]]. Mimiti dimekarkeun kira-kira taun 1548 ku urang Jepang Katolik nyaeta Yajiro. Penerbit [[Society of Jesus\|Yesus]] make sistim ieu dina runtuyan buku [[Roman Catholicism\|Katolik]] keur kaperluan misionaris dina hotbah jeung pangajaran Kristen sangkan teu kudu diajar maca tulisan Basa Jepang. Pamakean buku ieu loba gunana keur diajar cara ngucapkeun Basa Jepang Modern sarta keur kaperluan romanisasi mimiti dina ''[[Nippo jisho]]'', kamus Basa Jepang-Portugis nu ditulis dina tau 1603. Sacara ilahar, sistim [[Portuguese\|Basa Portugis]] mimiti ampir sarua jeung Nihon-shiki dina ngagunakeun ''vowel''. Sababaraha konsonan ditranslasi beda-beda: contona, konsonan /k/ dijieun "c", sarta konsonan /ɸ/ (ayeuna diucapkeun /h/) dijieun "f", mangka ''Nihon no kotoba'' ("Basa Jepang") diejana "Nifon no cotoba". Penerbit Yesus oge ngaluarkeun sababaraha buku sekuler di romanisasi Basa Jepang, nyaeta buku nu mimiti terbit dina Basa Jepang Klasik ''[[The Tale of the Heike]]'', diromanisasi jadi ''Feiqe no monogatari'', sarta koleksi ''[[Aesop's Fables]]'' (diromanisasi jadi ''Esopo no fabvlas''). Nu kadua terus dicetak sarta dibaca sanggeus era Kristenisasi (Chibbett, 1977). Baris ka-16: Dina [[Meiji era]], sababaraha sarjana Basa Jepang ngusulkeun keur ngaleungitkeun sistim tulisan Jepang jeung make ''rōmaji'' keur gagantina. Romanisasi ''Nihon shiki'' tumuwuh ku ayana gerakan ieu. Sababaraha teks Basa Jepang diterbitkeun dina ''rōmaji'' dina periode ieu, tapi gagal ditarima, sabab sabagian gede [[homophone]] dina Basa Jepang, nu diucapkeun sarua tapi beda dina karakter tulisan. Saterusna, mimiti [[20th century\|abad ka-20]], sababaraha sarjana mikirkeun sistim [[syllabary\|suku kata]] keur karakter nu asalna tina Basa Latin; tapi ieu oge henteu populer, sabab teu didasarkeun kana sajarah pamakean alpabet Latin. == Sistim Kiwari == === Hepburn === {{main\|Hepburn romanization}} Baris ka-25: Romanisasi Hepburn ilaharna nuturkeun fonologi Basa Inggris ku '' vowel'' [[Romance languages\|Roman]], sarta metoda inituisi nembongkeun cara ngucapkeun [[Anglophone]] kecap Basa Jepang. Sistim ieu geus dibakukeun di Amerika nyaeta ''American National Standard System for the Romanization of Japanese (Modified Hepburn)'', tapi status ieu dileungitkeun dina [[October 6\|6 Oktober]], [[1994]]. Hepburn ngarupakeun sistim romanisasi nu pangilaharna dipake, hususna keur obrolan make Basa Inggris. Sistim Hepburn dikritik sabab aya distorsi dina fonologi Basa Jepang nyabab hese keur ngaharkeun Basa Jepang ka urang asing. === Nihon-shiki === {{main\|Nihon-shiki}} '''Nihon-shiki''' sistim nu pangjarangna dipake diantara tilu sistim nu aya. Aslina metoda ieu dipake keur nuliskeun Basa Jepang kana basana sorangan. Sistim ieu nuturkeun fonologi jeung suku kata sacara disiplin, sarta hiji-hijina sistim romanisasi utama nu ngidinan keur metakeun ti jeung ka [[kana]]. Sistim ieu dibakukeun dina ISO 3602. === Kunrei-shiki === {{main\|Kunrei-shiki}} Baris ka-37: Kunrei-shiki geus daibakukeun ku Pamarentah Jepang jeungISO (ISO 3602). Kunrei-shiki diajarkeun di sakola dasar Jepang nepi ka taun kaopat. === Variasi sejen === Masih mungkin keur ngaromanisasi ngucapkeun Basa Jepang keur urang asing kalayan leuwih bener. Tipikal tambahan saperti tanda [[tone (linguistics)\|tone]] keur catetan [[Japanese pitch accent\|aksen Basa Jepang]] jeung tanda diacritik keur ngabedakeun robahna folologi, saperti asimilasi nasal /n/ (tempo [[Japanese phonology\|fonologi Basa Jepang]]). === JSL === {{main\|JSL}} '''JSL''' nyaeta sistim romanisasi dumasar kana [[Japanese phonology\|fonologi Basa Jepang]], dirancang make prinsip kabasaan dipake ku ahli basa dina nyieun sistim tulisan keur basa nu jarang dipake. Sistim ieu dumasar kana [[phoneme\|fonem]] murni, dipake hiji simbol unggal fone sarta ditandaan make [[diacritic\|diakritik]]. Sistim ieu diciptakeun ku [[Eleanor Harz Jorden]] keur ngajar Basa Jepang. Prinsipna saperti sistim nu ngidinan pelajar keur leuwih jero diajar fonologi Basa Jepeng. Sabab sistim ieu teu pati gede pangaruhna keur obrolan urang asing tinimbang sistem sejenna, sarta Basa Jepang geus ngabogaan sistem tulisan sorangan, JSL teu loba dipake diluar dunya pendidikan. == Romanisasi nu teu-baku == salian ti sistim baku di luhur, aya variasi dina romanisasi, dipake keur nyederhanakeun, kasalahan atawa nu ngabingungkeun atawa ngan sakadar alesan gaya. Baris ka-55: Variasi romanisasi nu umum nyaeta: * Ngaran jeung kecap Basa Jepang nu aya dina ejaan Basa Inggris saperti [[kudzu]] jeung [[jiu jitsu]], atawa kecapan injeuman saperti ''kyatto'' keur "cat", kadangkala ditulis saperti dina Basa Inggris, teu nuturkeun aturan romanisasi. * ''Jya'' keur じゃ, nu dina Hepburn nyaeta ''ja'' jeung ''zya'' dina Nihon-shiki jeung Kunrei-shiki, sarta ampir sarua jeung ''jyu'' keur じゅ jeung ''jyo'' keur じょ. Nu teu make tambahan ''y'' katempona hasil tina kabingungan dina sistim romanisasi. * ''Cchi'' keur っち (Hepburn ''tchi'') jeung nu sejenna. Ieu ''wāpuro rōmaji'', tapi remen dipake ku sabab alesan gaya lamun dipake keur nulis ngaran pondok (contona, あきこ ''Akiko'' jadi あっちゃん ''Acchan'' tinimbang ''Atchan''). * ''La'' keur ら (Hepburn ''ra'') jeung saterusna. Konsonan Basa Jepang /r/ ngabogaan sora (IPA {{IPA\|[ɽ]}}) nu deukeut tapi teu sarua, boh dina Basa Inggris "r" jeung "l". "R" jeung "l" duanana [[Transcribing English to Japanese\|ditranskripsi kana Basa Jepang]] make Basa Jepang /r/. Contona "l" dina romanisasi Basa Jepang boneka budak リカ, diromanisasi jadi ''Licca''. * ''Na'' keur んあ (Hepburn ''n'a'') jeung saterusna. Bentuk ieu romanisasi Basa Jepang dipake dina inpormasi publik saperi rambu-rambu jalan jeung kareta di Jepang. * ''Nn'' keur ん (Hepburn ''n''). Contona ''wāpuro rōmaji'' (sanajan loba [[Japanese input methods\|metoda asupan Basa Jepang]] ditarima dina Hepburn ''<nowiki>n'</nowiki>''). Ieu nyababkeun dualisme leuwih lega dina sistim Hepburn. Contona, kluster ''nna'', numana んな dina Hepburn, digambarkeun jadi んあ dina sistim ieu. n ganda kadangkala katempo dinga ngaran, contona ngaran nu remen katempo [[Usenet]] poster ''Junn Ohta''. === Vowel panjang === Variasi nu leuwih umum nyaeta ngidinan makron atawa ''circumflexes'' dipake keur nembongkeun vowel panjang. Ieu kacida remenna dina romanisasi versi kecap Basa Jepang nu dipake dina Basa Inggris. Contona ngaran ibu kota Jepang, cara nulis nu bener nyaeta Tōkyō dina romanisasi Basa Jepang, sacara universal ditulis Tokyo. Di Jepang, romanisasi Basa Jepang katempona leuwih loba mangpaatna keur urang asing pikeun bisa maca sacara gampang, ''macrons'' jeung ''circumflexes'' ilahar dipake keur penyederhanaan. Baris ka-69: Metoda saterusna nu ilahar dipake keur "vowel" panjang: * ''Oh'' keur おお atawa おう (Hepburn ''ō''). Ieu kadang-kadang disebut "passport Hepburn", saperti Kamenterian Luar Negeri Jepang nu ngaluarkeun paspor (tapi teu diperlukeun) pamakean ieu paspor [http://www.seikatubunka.metro.tokyo.jp/hebon/] * ''Ou'' keur おう (oge Hepburn ''ō''). Contona ''wāpuro rōmaji''. * ''Ô'' keur おお atawa おう (Hepburn ''ō''). Ieu bener keur Nihon-shiki jeung Kunrei-shiki, tapi kakdangkala aya dina romanisasi kecap Hepburn sejenna (saperti dijelaskeun di luhur). === Variasi kuno === :''Main article: [[Historical kana usage]]'' Baris ka-82: * [[Kana]] づ (Nihon-shiki ''du'') diromanisasi jadi ''dzu'', saperti dina ngaran tutuwuhan ''adzuki'' jeung ''[[kudzu]]''. Ieu saperti Hepburn ''wāpuro rōmaji'' keur mata uang. === Romanisasi ngaran Jepang === [[Japanese names\|Ngaran]] bisa jadi loba variasi, nu gumantung kana cara ngeja nu dipikaresep. Contona, artis ''[[manga]]'' [[Yasuhiro Nightow]] ngaran kulawargana sacara konvensional ditulis dina sistim romanisasi Hepburn nyaeta ''Naitō''. Baris ka-88: Variasi sejen dina ngaran nyaeta ngaganti K ku C, saperti ngaran artis tipi Ricaco atawa [[Japanese snack food\|dahareun ringan]] [[Jagarico]], atawa miceun ''vowel'' tanpa sora, saperti dina ngaran sutradara pilem ''Macoto Tezka'' (putra artis ''manga'' [[Osamu Tezuka]]). Catean miceun vowel ''u''. == Conto kecap nu ditulis dina unggal sistim romanisasi == {\| class=wikitable !rowspan="2"\|Basa Sunda Baris ka-142: \|} == ''Chart'' romanisasi == ''Chart'' nembongkeun beda nu jelas dina sistim romanisasi utama. Baris ka-196: Di handap nembongkeun cuma ngeja Latin unggal karatker atawa akronim dina Basa Jepang. Contona, [[NHK]] dieja ''enu-eichi-kei'', (エヌエイチケイ). * A; ''ē'' or ''ei'' (エー or エイ) * B; ''bī'' (ビー, cara maca sejenna ''bē'', ベー) * C; ''shī'' (シー or シィー, kadangkala dibaca ''sī'', スィー) * D; ''dī'' (ディー, cara maca sejenna ''dē'', デー) * E; ''ī'' (イー) * F; ''efu'' (エフ) * G; ''jī'' (ジー) * H; ''eichi'' (エイチ) * I; ''ai'' (アイ) * J; ''jē'' or ''jei'' (ジェー or ジェイ) * K; ''kē'' or ''kei'' (ケー or ケイ) * L; ''eru'' (エル) * M; ''emu'' (エム) * N; ''enu'' (エヌ) * O; ''ō'' (オー) * P; ''pī'' (ピー, cara maca sejenna ''pē'', ペー) * Q; ''kyū'' (キュー) * R; ''āru'' (アール) * S; ''esu'' (エス) * T; ''tī'' (ティー, cara maca sejenna ''chī'', チー, jeung cara maca sejenna ''tē'', テー) * U; ''yū'' (ユー) * V; ''vi'' (ヴィ, cara maca sejenna ''bui'', ブイ) * W; ''daburyū'' (ダブリュー) * X; ''ekkusu'' (エックス) * Y; ''wai'' (ワイ) * Z; ''zeddo'' or ''zī'' (ゼッド or ズィー, cara maca sejenna ''jī'', ジー) == Kana tanpa bentuk romaji == Taya bentuk romanisasi umum nu ditarima keur sakabeh bentuk [[kana]]. Sabagean, taya bentuk romanisasi keur sakabeh ukuran [[kana]] nu leuwih leutik tina "vowel" [[kana]], "ぁ", "ぃ", "ぅ", "ぇ" jeung "ぉ", versi nu leuwih leutik keur [[kana]] ''y'', "ゃ", "ゅ", jeung "ょ", sarta [[sokuon]] atawa [[kana]] ''tsu'' "っ" leutik. Sanajan ilaharna make tanda ponetik atawa [[diacritic\|diakritik]] keur ngadeukeutanana, saperti dina tungtung kalimah atawa sababaraha ngaran. Baris ka-231: Dina komputer atawa pangolah kalimah, kana leutik bisa dihasilkeun tina sababaraha cara. Contona, ku cara mencet "x" atawa "l" samemeh romanisasi ukuran pinuh bakal ngahasilkeun kana versi leutik dina sababaraha sistim, saperti ''xtu'' bakal jadi "っ" dina komputer Microsoft. Sanajan ieu teu baku sarta bentukna ngan dipake dina [[Japanese input methods\|sistim asupan]]; teu dipake keur ngagambarkeun [[kana]] leutik dina romanisasi Basa Jepang. == Rujukan == # {{cite book \| author=Chibbett, David \| title=The History of Japanese Printing and Book Illustration \| publisher=Kodansha International Ltd. \| year=1977 \| id=ISBN 0-87011-288-0}} # {{cite book \| title={{nihongo\|Nihongo Daihakubutsukan\|日本語大博物館\|}} \| Author = {{nihongo\|Jun'ichirō Kida\|紀田順一郎\|Kida Jun'ichirō}} \|Publisher={{nihongo\|Just System\|ジャストシステム\|Jasuto Shisutem}} \|ID= ISBN ~~4883090469~~4-88309-046-9}} (Dina Basa Jepang). == Tempo oge == * [[Cyrillization of Japanese]] * [[Wikipedia:Manual of Style for Japan-related articles]] explains the Wikipedia conventions for romanization of Japanese. * [[Transcribing English to Japanese]] == Tumbu kaluar == * [http://www.j-talk.com/nihongo/ Convert Kanji to Romaji and Hiragana] * [http://www.halcat.com/ Rōmaji sōdan shitsu] (in Japanese) contains an extremely extensive and accurate collection of materials relating to romaji, including standards documents and even HTML versions of Hepburn's original dictionaries. Baris ka-253: * [http://intrebari.lx.ro/cnv.htm Converts Romaji to Kana, Hepburn System] Same link with Frames disabled [[~~Category~~Kategori:Romanisasi aksara Jepang\|Romanisasi aksara Jepang]] [[af:Romaji]] [[ar:~~روماجي~~رومدزي]] [[ca:Romaji]] [[cs:Rómadži]]

Romanisasi aksara Jepang: Béda antarrépisi