Huma: Béda antarrépisi
Konten dihapus Konten ditambahkan
Tidak ada ringkasan suntingan |
Tidak ada ringkasan suntingan |
||
Baris ka-1:
[[Gambar:Vumua.jpg|tumb|
[[Tatanén]] mangrupa salah sahiji [[pakasaban]] poko masarakat [[Indonésia]] anu geus aya sarta diwariskeun sacara turun tumurun, kaasup ogé dina budaya masarakat [[Sunda]].<ref name="sumber2">{{id}}[http://www.scribd.com/doc/39753617/25209018-Sofia-Chaeriyah-Ngahuma-Bercocok-Tanam-Dalam-Kearifan-Lokal-Masyarakat-Sunda=Ngahuma masarakat sunda ] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Mimiti, kagiatan [[tatanén]] teu bisa dilepaskeun dumasar tataan alam harita anu pinuh ku gunung jeung tutumwuhan.<ref name="sumber2">{{id}}[http://www.scribd.com/doc/39753617/25209018-Sofia-Chaeriyah-Ngahuma-Bercocok-Tanam-Dalam-Kearifan-Lokal-Masyarakat-Sunda=Ngahuma masarakat sunda ] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Baris ka-20:
==Masalah Ngahuma==
Lamun jumlah masarakatna saeutik, loba lahan nu can dimangpaatkeun,jadi tradisi ngahuma salaku [[pakasaban]] [[urang Sunda]] nu loba dilakonan.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Unggal geus panén di huma patani nyieun lahan anyar atawa ngagarap taneuh huma nu séjén nu geus balik deui ka asal, tapi kaayaan geus robah.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Jumlah masarakat beuki loba, pamukiman beuki parinuh loba lahan anu dibuka pikeun nyumponan kabutuhan piimaheun.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Ieu nu jadi masalah pikeun patani huma, kusabab lahana nu beuki saeutik.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Sajaba ti éta kaayaan ayeuna mah loba karuksakan leuweung
Ngabukbak leuweung, muka taneuh garapan nu jadi ancaman lingkungan, sabab haseup nu ngebul jadi polusi pikeun masarakat nepi ka nagara tatangga. <ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
==Prak-prakan Ngahuma==
Sacara umum, kagiatan ngahuma bisa dikelompokeun jadi 5 tahap, anu dina saban tahapannya sok dibiruyungan jeung upacara selamatan ambéh usaha [[tatanén]] teu nyanghareupan bangbalu atawa keuna ku hama.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Kahiji, ngabuka leuweung anu baris dipaké minangka ladang ku cara ngabersihkeun jukut atawa tatangkalan nu aya. Dina masarakat Sunda pakasaban ieu disebut kalayan istilah '''nyacar'''.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Pakasaban ieu biasana dipigawé ku lalaki kalayan ngagunakeun pakakas antara séjén [[bedog]] sarta [[parang]].<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Kadua,motongan tangkal badag kalayan ngagunakeun [[kapak]], [[patik]], atau [[baliung]] (sajenis [[kapak]] badag).<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Saterusna, dipigawé pembakaran sésa régang kai sarta taneuh leuweung anu geus dituar pikeun ngagancangan prosés burukna sakaligus ngarahkeun zat nutrisi taneuh (mangrupa lebu leuweung anu geus dibeuleum) dina pepelakan nu ngahasilkeun pangan anu geus dipilih, ku kituna sampurnana prosés ngabakar jadi penting pikeun nangtukeun hasil panén.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Sanggeus dibeuleum, biasana taneuh henteu langsung disambut, tapi diingkeun sababaraha jam nepi ka taneuh jadi tiis.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Katilu, melak binih mangrupa pepelakan biji-bijian sarta padi-padian.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Di tatar [[Sunda]], [[pakasaban]] ieu dipikawanoh kalayan istilah '''ngaseuk''', ku cara ngabolongan taneuh pikeun melak binih ku aseuk (pakakas mangrupa iteuk kai kalayan panjang kira-kira 1.5méter sarta tungtung anu dijieun rada runcing).<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Kagiatan ieu dipigawé ku lalaki sarta wanoja, pepelakan anu dipelak sajaba jenis biji-bijian sarta padi-padian, dipelak ogé kacang-kacangan sarta [[jagong]].<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Kaopat, [[pakasaban]] '''ngoyos''' atawa lahan tina jukut-jukut anu tumuwuh di kira-kira pepelakan sabot nungguan mangsa panén salila 3-4 bulan saterusna. <ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Dina awalna, pahuma ngan ngagunakeun leungeun waé sabot menyiangi jukut, tapi sanggeus aya perkembangan pakakas mangrupa [[pacul]] sarta [[kored]] (pacul leutik), mangka pahuma ngagunakeun pakakas dina ngaseuk sarta ngoyos.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Kalima, mangsa panén.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
[[Pakasaban]] panén biasana dipigawé ku para wanoja sacara gotong royong, sedengkeun lalaki ngabogaan tugas ngunjalan hasil panén ka imah séwang-séwangan.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Taneuh huma dina masarakat tradisional [[Sunda]] biasana dikokolakeun salila hiji nepi ka tilu warsih.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Sanggeus éta ladang diingkeun jadi leuweung deui.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
Dina prosés ieu, aya sawatara istilah, nya éta reuma jeung leuweung.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
'''Reuma''' nya éta taneuh huma anu diingkeun sawatara lila sarta geus diwuwuhan jiga leuweung, sedengkeun huma anu geus jadi deui leuweung anu pinuh kalayan prosés melak tatangkalan disebut '''leuweung'''.<ref name="sumber3">{{id}}[http://www.anneahira.com/mata-pencaharian-suku-sunda.htm=id mata pencaharian suku sunda] (diaksés tanggal 20 Oktober 2011)</ref>
==Rujukan==
{{reflist}}
|