Républik Rahayat Tiongkok: Béda antarrépisi

Konten dihapus Konten ditambahkan
Uchup19 (obrolan | kontribusi)
Uchup19 (obrolan | kontribusi)
Baris ka-133:
Dina pangawasaan [[Dinasti Tang]] jeung [[Dinasti Song]], téknologi jeung budaya Tiongkok nepi kana jaman kaemasanna. [[Dinasti Tang]] tetep ngawasa nepi ka pertengahan [[abad ka-8]], nalika pangberontakan An Shi ngancurkeun kasejahteraan kakaisaran. [[Dinasti Song]] nyaéta pamaréntahan munggaran di dunya anu nyetak tagihan sarta ngaberlakukeun kawijakan pikeun ngawangun tentara anu permanén.<ref name="memuseum"/> Antara [[abad ka-10]] nepi ka [[abad ka-11]], pangeusi Tiongkok jadi dua kali lipat nyaéta sakitar 100 yuta jiwa, sawaréhna mah éta téh balukar tina tarékah lelegaan pamelakan paré di daérah tengah jeung kulon, sarta ngareuahna hasil panén. Salila pamaréntahan [[Dinasti Song]] loba hasil anu karasa diantarana dina widang filsafat jeung seni, saham ogé paniagaan sarta karya seni. Hiji kabinangkitan Konfusianisme ogé bijil dina nyanghareupan tumuwuhna paham Buddhisme salila pamaréntahan [[Dinasti Tang]].<ref name="memuseum"/>
 
[[File:La cité interdite 0244.JPG|thumb|<center>Istana kakaisaran Tiongkok ti pertengahan Dinasti Ming (abad ka-15)</center>]]
Dina [[abad ka-13]], Tiongkok saeutik-saeutik ditaklukeun ku kakaisaran Mongol. Taun [[1271]], pamingpin Mongol [[Kubilai Khan]] ngadegkeun [[Dinasti Yuan]]. [[Dinasti Yuan|Yuan]] naklukeun susa-sésa panungtung ti [[Dinasti Song]] taun [[1279]]. Saméméh invasi Mongol, pangeusi Tiongkok [[Dinasti Song]] téh nyaéta 120 yuta jiwa, jadi ngurangan 60 yuta nalika sénsus taun [[1300]].<ref>Ping-ti Ho. "An Estimate of the Total Population of Sung-Chin China". dina ''Études Song''. Séri 1. Nomor 1. 1970. kaca 33–53.</ref> Saurang tukang tani nu ngaranna [[Zhu Yuanzhang]] ngagulingkeun [[Dinasti Yuan]] dina taun [[1368]] sarta sarta ngadegkeun [[Dinasti Ming]]. Dina pangawasaan [[Dinasti Ming]], Tiongkok marengan jaman kaemasan lianna, ngembangkeun salasahiji armada laut pangkuatna sadunya tur ékonomi pangbeungharna sarta makmur di tengah ngembangna seni jeung budaya Tiongkok. [[Dinasti Ming]] salila période ieu ngistrénan [[Cheng Ho]] mingpin éksplorasi ka sakuliah dunya, nepi ka [[Buana Afrika|Afrika]].<ref>{{cite news| url=http://www.guardian.co.uk/world/2010/jul/25/kenya-china | work=The Guardian | first=Xan | last=Rice | title=Chinese archaeologists' African quest for sunken ship of Ming admiral | date=25 July 2010 | location=London |accessdate=5/7/2015}}</ref> Dina mangsa awal [[Dinasti Ming]], ibukota Tiongkok dipindahkeun ti [[Nanjing]] ka [[Béijing]]. Salila [[Dinasti Ming]], filsuf saperti [[Wang Yangming]] loba ngritik sarta nyumebarkeun paham [[Neo-Konfusianismena]] ku konsép [[individualisme]] jeung moralitas bawaan.<ref name="Wang">{{cite web|title=Wang Yangming (1472—1529)|url=http://www.iep.utm.edu/wangyang/|work=Internet Encyclopedia of Philosophy|accessdate=5/7/2015}}</ref> Dina taun [[1644]], Béijing dikepung ku koalisi pasukan pangberontak anu dipingpin ku [[Li Zicheng]], seurang pajabat Ming leutik anu mingpin pangberontakan patani. Antukna Kaisar Ming Chongzhen maéhan manéh nalika kota éta dipikawasa.<ref name="Wang"/>
 
Baris ka-142:
 
===Républik Rahayat Tiongkok===
[[File:1946 Mao and Chiang.jpg|thumb|<center>Mao Zedong jeung Chiang Kai-shek taun 1946.</center>]]
Sabérésna [[perang Tiongkok–Jepang]] dina taun [[1945]] balukar tina éléhna [[Jepang]] di [[Perang Dunya II]], pasalingsingan antara [[PKT]] jeung [[Kuomintang]] angot deui.<ref name="UNY">{{cite web |author= Ririn Darini, M.Hum |publisher= Fakultas Ilmu Sosial - Universitas Negeri Yogyakarta |url= http://staff.uny.ac.id/sites/default/files/Garis%20Besar%20Sej%20Cina%20Era%20Mao.pdf |title= Garis Besar Sejarah China Era Mao |accessdate= 5/8/2015}}</ref> Sanggeus éléhna [[Jepang]], pamaréntah [[Républik Tiongkok]] rusuh nitah ka sakumna aparatur pikeun nyokot kadudukan tentara [[Jepang]] di sabudeureun wewengkon Tiongkok.<ref name="UNY"/> Sedengkeun [[Zhu Te]], Panglima Angkatan Bersenjata [[PKC]] ngaluarkeun paréntah supaya sabagian Tentara Beureum asup ka [[Manchuria]] jeung nungtut ka pamaréntah Tiongkok supaya ngalocotan senjata sakabéh tantara [[Jepang]].<ref name="UNY"/>
 
Harita Tentara Beureum ngawasaan daérah pilemberun anu lega pisan sangkan Pamaréntah Tiongkok hariwangeun. Ku kituna Pamaréntah Tiongkok ménta pitulung [[Amérika Sarikat]] mikeun nulungan ngabéréskeun masalahna di Tiongkok.<ref name="UNY"/> [[Présidén Truman]] ngutus [[Jénderal George Marshall]] pikeun lalampahan minangka panumbu dina sengketa antara Pamaréntah Nasionalis jeung [[Partéy Komunis Tiongkok]].<ref salasahijiname="UNY"/> Salasahiji anu direncanakeunna nyaéta palaksanaan paleburan tentara dua pihak jadi hiji tentara nasional.<ref name="UNY"/> Tapi sanggeuss Marshall indit mah perang antara Pamaréntah Nasionalis jeung [[PKT]] bijil deui malah mah mingkin lega cakupanna.<ref name="UNY"/>
 
Najan mimitina mah éléh waé, tapi Tentara Beureum mingkin ngalegaan pangaruhna komona di daérah pilemburan, tarékah éta liwat pulitik ''land reform'' ti [[PKT]].<ref name="UNY"/> Taneuh-taneuh kabogaan tuan taneuh dicokot tur dibikeun ka para patani pikeun digarap.<ref name="UNY"/> Tentara Beureum anu ngawasaan wewengkon Tiongkok kalér gagancangan ka belah kiduleun Walungan [[Yang Tze]]. Tuluy ngarebut [[Nanking]], ibu kota pamaréntahan [[Nasionalis Tiongkok]].<ref name="UNY"/> Balukarna, pamaréntah Nasionalis Tiongkok kapaksa kudu mindahkeun ibu kotana ka [[Kanton]]. Tuluy wewengkon [[Hangou]], [[Shanghai]] jeung [[Qingdao]] sacara tuluy-tumuluy beunang ku kaum [[komunis]].<ref name="UNY"/>
 
[[File:China, Mao (2).jpg|thumb|300px|<center>Mao Zedong meroklammirkeunmeroklamirkeun Républik Rahayat Tiongkok .</center>]]
Sanggeus sapasi ti wewengkon Tiongkok bisa kakawasaan, tidinya [[Mao Zedong]] mimiti nyiapkeun pangwangunan hiji Nagara Tiongkok anu sakumaha dicita-citakeun ku Partéy Komunis.<ref name="UNY"/> Léngkah munggaranna mah ku ngabentuk membentuk Panitia Sisiapan Majelis Pamusyawaratan Pulitik.<ref name="UNY"/> Panitia ieu ngahasil dina milih 21 urang pikeun ngajabat minangka Déwan Poéan ku [[Mao Zedong]] minangka pupuhuna sarta [[Chou Enlai]] minangka wakil pupuhu.<ref name="UNY"/>
 
Ku stratégi ''lembur ngepung kota'', [[PKT]] bisa nyingkirkeun [[Kuomintang]] sarta dina tanggal [[1 Oktober]] [[1949]] meroklamasikeun ngadegna Républik Rahayat Tiongkok (RRT) anu ibukotana di [[Béijing]].<ref name="UNY"/> Pamingping pangluhurna tentara RRC nyaéta [[Zhu De]], sedengkeun [[Chou Enlai]] jadi Perdana Menteri rangkepan jeung Menteri Luar Negeri.<ref name="UNY"/>
 
Tanggal [[14 Oktober]] [[1949]] [[Kanton]] bisa dipikawasa ku [[Tentara Beureum]], sangkan pamaréntah nasionalis kapaksa pindah ka [[Chongqing]].<ref name="UNY"/> Dina tanggal [[28 Nopémber]] [[1949]] [[Chongqing]] ogé beunang [[Tentara Beureum]].<ref name="UNY"/> Tuluy Propinsi [[Yunnan]] jeung [[Hainan]] beunang, nu antukna [[Républik Tiongkok|pamaréntah nasionalis]] teu boga wewengkon deui di Tiongkok daratan. Pamaréntahan [[Chiang Kai Shek]] kabur ka [[Taipéi]] anu nganjrek di [[Pulo Formosa]] ([[Taiwan]]).<ref name="UNY"/> Dina tanggal [[1 Maret]] [[1950]], [[Chiang Kai Shek]] ngajabat deui minangka présidén [[Républik Tiongkok]].<ref name="UNY"/>
 
Sanggeus diproklamirkeunna Républik Rahayat Tiongkok, [[Uni Soviét]] ngakukeun kana kadaulatanna RRT sarta megatkeun hubungan diplomatikna jeung pamaréntahan [[Républik Tiongkok|Nasionalis Tiongkok]].<ref name="UNY"/> India ogé ngakukeun kana kadaulatan RRT dina tanggal [[30 Désémber]] [[1949]].<ref name="UNY"/> Dina tanggal [[6 Januari]] [[1950]] Inggris ngakukeun kadaulatan RRT sahingga Inggris mangrupa nagara démokratis kulon munggaran anu ngayakeun hubungan jeung pamaréntahan RRT.<ref name="UNY"/>
 
==Atikan==