Révisi nurutkeun 13 Pébruari 2017 03.31 édit Ilhambot (obrolan \| kontribusi) Bot 20.027 suntingan m Ngarapihkeun éjahan, replaced: oge → ogé , nyaeta → nyaéta (4), make → maké , ea → éa (2), kabeh → kabéh, samemeh → saméméh, bebas → bébas, sejen → séjén, bere → béré ← Éditan saméméhna		Révisi nurutkeun 14 Pébruari 2017 04.54 édit bolaykeun Ilhambot (obrolan \| kontribusi) Bot 20.027 suntingan m Ngarapihkeun éjahan, replaced: mere → méré , Maneh → manéh (6) Éditan salajengna →
Baris ka-16: Salah saurang ahli hukum didikan Inggris, Gandhi mimiti ngusulkeun idena keur bajoang sipil ku cara damey di komunitas perjuangan India keur hak asasi di [[South Africa\|Afrika Kidul]]. Sanggeus mulang ka India, Gandhi ngumpulkeun patani miskin jeung buruh keur protes kana "penindasan" pajak jeung diskriminasi. Mingpin [[Indian National Congress\|Kongres Nasional India]], Gandhi ngayakeun kampanye keur ngurangan kamiskinan, ngabébaskeun awewe India, babarayaan antara komunitas nu beda kapercayaan jeung etnis, ngeureunkeun [[untouchability\|perbudakan]] jeung diskriminasi kasta, sarta minuhan kabutuhan ekonomi nasional sorangan, sakabéh diluhur keur ''[[Swaraj]]'' — kamerdakaan India tina dominasi bangsa asing. Gandhi kawentar mingpin dina nolak pajeg uyah ku cara cara 400 kilometer (248 miles) [[Salt Satyagraha\|Dandi Salt March]] dina 1930, sarta menta sacara terbuka ka Inggris keur ''[[Quit India\|Kaluar India]]'' dina taun 1942. Gandhi méakeun umur hirup keur kadameyan tur hirup tumuwuh babarengan antara [[Hindus]], [[Muslims]] jeung [[Sikhs]]. Salila bajoangna, Gandhi konsisten bajoang [[non-violence\|tanpa kekerasan]] jeung [[truth\|kebenaran]] sanajan dina kaayaan ekstrim. Gandhi jadi mahasiswa [[Hindu philosophy\|filosofi Hindu]] sarta hirup sederhana, "mengelola" [[ashram]] nyaéta minuhan kabutuhan sorangan. Gandhi nyieun baju ku sorangan — baju tradisional Indian [[dhoti]] jeung shawl, tinun maké [[charkha]] — sarta hirup diet salaku [[vegetarian]]. Gandhi remen [[fasts\|puasa]] — pantang tina dahareun tur cai dina waktu nu lila — keur pembersihan diri tur nandakeun protes. Kahirupan jeung ajaran Gandhi ~~mere~~méré ilham keur [[Dr. Martin Luther King Jr.]], [[Steve Biko]] jeung [[Aung San Suu Kyi]] sarta [[American civil rights movement\|gerakan hak asasi sipil Amerika]], perjuangan hak asasi manusa di Afrika Kidul jeung [[Myanmar]]. Kritikna kana sababaraha aspek modernisasi kulon (saperti [[technology\|tehnologi]] jeung [[industrialization\|industrialisasi]] modern) ogé nambahn reputasina dina [[development criticism\|ngawangun kritik]] nu jadi inspirasi pamikir politik saterusna. Gandhi dibéré gelar ''[[Father of the Nation\|Bapak Nasional]]'' India, gelar mimitina [[Subhash Chandra Bose]] [http://www.gandhi-manibhavan.org/main/q1.htm] <ref>^ "Father of Our Nation" (Address to Mahatma Gandhi over the Rangoon Radio on 6th July 1944) The Essential Writings of Netaji Subhas Chandra Bose Edited by Sisir K Bose & Sugata Bose (Delhi: Oxford University Press) 1997 pp301-2</ref>. Ulang taun Gandhi dina [[2 Oktober]] dieling-eling salaku '''Gandhi Jayanti''', sarta jadi [[holidays in India\|poe libur nasional]]. Baris ka-24: '''Mohandas Karamchand Gandhi''' lahir ti kulawarga [[Hindu]] [[Modh]] [[Vanik]] di [[Porbandar]], [[Gujarat]], India taun 1869. Gandhi putra ti Karamchand Gandhi, ''[[Diwan (title)\|diwan]]'' (Menteri Kepala) Porbandar, jeung Putlibai, istri kaopat Karamchand, runtuyan Hindu Pranami [[Vaishnava]]. Dua istri Karamchand mimiti, boga dua baraya awewe, maotna ku alesan nu teu dipikanyaho (rumorna waktu ngalahirkeun). Istri katilu teu daya upaya tur ngidinan ka Karamchand keur kawin deui. Hirup tumuwuh jeung indung nu taat tur dikurilingan ku pangaruh [[Jainism\|Jain]] Gujarat, Gandhi diajar ti umur nu leuwih ngora kahirupan teu nganyenyeri, [[vegetarianism\|vegetarian]], [[fasting\|puasa]] keur ngabersihkeun diri, tur toleran ka rupa-rupa agama jeung sekte. Gandhi lahir dina ''[[vaishya]]'', ataw [[caste\|kasta]] padagang. [[Gambar:Gandhi and Kasturbhai 1902.jpg\|left\|thumb\|240px\|Gandhi jeung istrina [[Kasturba Gandhi\|Kasturba]] (1902)]] Dina Mei 1883, waktu umur 13 taun, Gandhi geus nikah dijodokeun ku kolotna ka [[Kasturba Gandhi\|Kasturba Makhanji]] (dieja "Kasturbai" disebut "Ba"), nu umurna sarua. Maranehna boga 4 putra: [[Harilal Gandhi]], lahir taun 1888; [[Manilal Gandhi]], lahir taun 1892; [[Ramdas Gandhi]], lahir taun 1897; jeun [[Devdas Gandhi]], lahir taun 1900. Gandhi kaasup mahasiswa cukup di Porbandar jeung [[Rajkot]]. Gandhi lulus [[Matriculation\|ujian matrikulasi]] keur [[University of Bombay]] dina 1887, numana asup ka Samaldas College. Gandhi teu betah di ieu college, sabab kulawargna hayang Gandhi jadi [[barrister\|pengacara]]. ~~Manehna~~manéhna ngamangpaatkuen kasempetan keur sakola di [[England\|Inggris]], nu ceuk pamikirna "taneuh para [[philosopher]] jeung sastrawan, pusat sagala kahirupan sipil." Umur 18 taun dina [[4 September]] [[1888]], Gandhi asup ka [[University College London]] keur dilatih jadi [[barrister\|pengacara]]. Basa di [[London, United Kingdom\|London]], ibukota Karajaan, geus dipangaruhan ku ajaran ti ibuna keur jadi [[Jainism\|Jain monk]] Becharji, salila ninggalkeun India patuh kana prinsip Hindu keur teu dahar daging, alkohol, sarta bandel. Sanajan Gandhi diajarkeun kana kabiasaan "urang Inggris" — diajar dansa contona — ~~manehna~~manéhna teu bisa dahar daging domba jeung kubis ibu kosna. Ibu kosna nunjukeun rumah makan vegetarian di London. Kahirupanna sajalan jeung kahayang indungna, ~~manehna~~manéhna maca ngeunaan kamampuan intelek [[vegetarianism\|vegetarian]]. ~~Manehna~~manéhna gabung jeung [[Vegetarian Society\|Kumpulan Vegetarian]], sarta kapilih jadi komite eksekutif tur ngadegkeun kleub lokal. ~~Manehna~~manéhna ngaku loba meunang pangalaman salila ngurus ieu organisasi. Sababarha vegetarian nu papanggih nyaéta anggota [[Theosophical Society\|Pakumpulan Teosofical]], di didirikeun dina taun 1875 keur ngamajukeun babarayaan jeung nalungtik literatur [[Buddhist\|Budha]] sarta Hindu [[Brahman\|Brahma]]. Maranehna nyarankeun Gandhi keur maca ''[[Bhagavad Gita]].'' Teu nempo kana sabagéan nu dipikaresrp dina agama saméméhna, Gandhi loba maca buku ngeunaan [[Hinduism\|Hindu]], [[Christianity\|Kristen]], [[Buddhism\|Budha]], [[Islam]] jeung agama séjénna. ~~Manehna~~manéhna mulang ka India sanggeus ditrarima di [[bar association\|bar]] [[England and Wales\|Inggris jeung Wales]], tapi ngan saeutik kasuksesan dina praktek hukumna di [[Bombay]], saterusna daptar sarta ditolak keur gawe paruh waktu jadi guru di sakola menengah. Gandhi mulang ka Rajkot keur nyieun draft petisi tapi dipaksa nutup bisnisna saperti basa rek gawe di kantor Inggris. Dina catetan hirupna, Gandhi ngajelaskeu kajadian ieu salaku kagagalan dina lobi ka baraya nu leuwih kolot. Dina kaayaan ieu nyaéta (taun 1893) ditarima keur kontrak panjang di parusahaan India keur dikirim ka [[KwaZulu-Natal Province\|Natal]], [[South Africa\|Afrika Kidul]]. == Gerakan hak asasi manusa di Afrika Kidul (1893–1914) == Baris ka-285: [[Category:Indian philosophers\|Gandhi, Mahatma]] [[Category:Indian politicians\|Gandhi, Mahatma]] -->▼ {{pondok}}▼ [[Category:Indian pacifists\|Gandhi, Mahatma]] [[Category:Indian humanitarians\|Gandhi, Mahatma]] Baris 294 ⟶ 297: [[Category:Indian socialists\|Gandhi, Mahatma]] [[Category:20th century philosophers\|Gandhi, Mahatma]] [[~~Category~~Kategori:~~Indian~~Assassinated ~~South~~Indian ~~Africans~~politicians\|Gandhi, Mahatma]]▼ ▲--> [[~~Category~~Kategori:~~Deaths~~Assassinated ~~by firearm~~activists\|Gandhi, Mahatma]]▼ ▲{{pondok}} [[Kategori:Time magazine Persons of the Year\|Gandhi, Mohandas]] [[~~Category~~Kategori:~~Assassinated~~UCL ~~Indian politicians~~alumni\|Gandhi, Mahatma]] [[~~Category~~Kategori:~~Assassinated~~People ~~activists~~of Gujarat\|Gandhi, Mahatma]] [[~~Category~~Kategori:~~Time~~People ~~magazine~~from ~~Persons of the Year~~Durban\|Gandhi, ~~Mohandas~~Mahatma]] [[~~Category~~Kategori:~~UCL~~Indian ~~alumni~~South Africans\|Gandhi, Mahatma]] [[~~Category~~Kategori:~~People of Gujarat~~Ascetics\|Gandhi, Mahatma]] [[~~Category~~Kategori:~~People~~Deaths ~~from~~by ~~Durban~~firearm\|Gandhi, Mahatma]] ▲[[Category:Indian South Africans\|Gandhi, Mahatma]] ~~[[Category:Ascetics\|Gandhi, Mahatma]]~~ ▲[[Category:Deaths by firearm\|Gandhi, Mahatma]] [[Kategori:Nu babar taun 1869\|Gandhi, Mahatma]] [[Kategori:Nu pupus taun 1948\|Gandhi, Mahatma]]

Mohandas Gandhi: Béda antarrépisi