Révisi nurutkeun 21 Désémber 2016 04.25 édit Ilham.nurwansah (obrolan \| kontribusi) Kuncén 15.718 suntingan m →‎Deprotonasi: Ngarapihkeun éjahan, replaced: kalolobaan → lolobana using AWB ← Éditan saméméhna		Révisi nurutkeun 14 Pébruari 2017 07.13 édit bolaykeun Ilhambot (obrolan \| kontribusi) Bot 20.027 suntingan m Ngarapihkeun éjahan, replaced: sahingga → antukna (9) Éditan salajengna →
Baris ka-16: Alkohol nu paling basajan jeung paling dipikawanoh ku masarakat umum nyaéta [[métanol]] jeung [[étanol]] (sok ogé disebut [[métil]] jeung [[étil]] alkohol), nu strukturna ditémbongkeun di luhur. Baheula, métanol diala ku cara distilasi kai, ~~sahingga~~antukna katelah "alkohol kai" (''wood alcohol''). Kiwari mah carana leuwih gampang jeung leuwih murah, nyaéta ku cara réaksi tekanan tinggi [[karbon monoksida]] jeung [[hidrogén]]. Sapopoé, "alkohol" sok nujul ka étanol atawa "alkohol sisikian". [[Spirtus]] nyaéta étanol nu ditambahan métanol. Di sagigireun dipaké dina inuman, étanol loba pisan dipaké minangka pangleyur jeung bahan baku industri. == Mangpaat == Alkohol loba pisan dipaké di industri jeung panalungtikan ilmiah minangka réagen, [[pangleyur]], jeung [[alkohol minangka bahan bakar\|bahan bakar]]. Étanol jeung métanol dipaké jadi bahan bakar nu leuwih bersih manan [[béngsin]] atawa [[solar]]. ku sabab toksisitasna nu handap jeung kamampuhna ngaleyurkeun zat non-polar, étanol mindeng dipaké minangka pangleyur obat médis, [[parfum]], sarta ésens sayur modél [[vanila]]. Étanol ogé ilahar dipaké/aya dina inuman hasil férmentasi ~~sahingga~~antukna méré rasa nu leuwih; dipakéna étanol dina hal ieu bisa ngabalukarkeun kacanduan sarta ngaruksak awak. == Sumber == Baris ka-34: Ngaran umum alkohol biasana nyokot tina gugus [[alkil]] ditambah kecap "alkohol", misalna [[métil]] alkohol, [[étil]] alkohol, atawa [[Butil\|''tért''-butil]] alkohol. [[Propil]] alkohol bisa ngandung harti ''n''-propil alkohol atawa isopropil alkohol, gumantung posisi kabeungkeutna gugus hidroksil dina rantay propana. Isopropil alkohol kadang ogé disebut ''sek''-propil alkohol. Sakumaha didadarkeun di luhur, alkohol digolongkeun kana primér (1°), sekundér (2°) atawa tersiér (3°), ~~sahingga~~antukna umum ditunjukkeun dina awalan gugus alkilna. Pikeun conto, (CH<sub>3</sub>)<sub>3</sub>COH téh alkohol tersiér nu ilahar disebut ''tert''-butil alkohol ([[basa Inggris\|Ing]]. ''tertiary''). Dumasar aturan IUPAC, ngaranna 2-métilpropan-2-ol, nu nunjukkeun hiji rantay propana nu mibanda gugus métil jeung hidroksil dina karbon tengahna (#2). Alkohol nu boga dua gugus hidroksil biasa disebut "glikol", misalna [[étilén glikol]]: HO-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-OH, nu ngaran IUPAC-na étana-1,2-diol, "diol" nunjukkeun dua gugus hidroksil, sedengkeun 1,2 nunjukkeun posisi kabeungkeutna. Pikeun nu boga tilu atawa opat gugus, mangka maké sebutan "triol" jeung "tétraol". Baris ka-57: Alkohol biasana mibanda bau nu seukeut. [[Étanol]] dina [[inuman alkohol]] geus dipaké ti jaman pra-sajarah kénéh, pikeun tujuan kabersékaan, kadaharan, ubar, kaagamaan, jeung hiburan. Najan konsumsi étanol dina jumlah nu saeutik bisa méré mangpaat, tapi mun loba mah bisa matak [[mabok]] jeung intoksikasi, sarta, gumantung jumlah jeung kabiasaanana, bisa ngabalukarkeun karuksakan akut dina sistim réspirasi nepi ka ajalna sarta ngaruksak pisan kana awak, misalan [[haté]] (liver) jeung [[uteuk]]. Alkohol lian ti étanol sacara substansial leuwih bahya, di antarana ku sabab leuwih lila [[métabolisme]]na, malah hasil métabolismena téh bisa jadi leuwih toksik. Métanol, atawa ''alkohol kai'', misalna, [[oksidasi\|dioksidasi]] ku [[énzim]] [[dehidrogénase alkohol]] na haté ngahasilkeun [[formaldehida]], nu bisa ngabalukarkeun lolong atawa maot. Lucuna, cara nyegah karacunan formaldehida alatan kainumna métanol téh nyaéta ku dibéré étanol. Étanol ieu bakal ngabeungkeut dehidrogénase alkohol, ~~sahingga~~antukna métanolna teu "kahakan" ku éta énzim. == Kimia alkohol == Baris ka-84: * '''[[réaksi hidrasi\|Hidrasi]] langsung''': maké [[éténa]] atawa alkéna séjén tina ''[[cracking]]'' fraksi-fraksi sulingan [[minyak atah]], migunakeun katalis [[asam fosfat]] dina suhu jeung tekenan anu luhur. * '''[[Métanol]] tina gas cai''': dijieun tina [[gas sintésis]], CO + 2 H<sub>2</sub> digabungkeun ~~sahingga~~antukna ngahasil métanol, maké katalis [[tambaga\|Cu]], ZnO, jeung [[Aluminium oksida\|Al<sub>2</sub>O<sub>3</sub>]] dina 250 °C jeung tekenan 50-100 atm. '''''Réaksi:''''' [CO + H2] + H2O -----> CH3OH (gas cai) (étanol) Baris ka-100: : misalna 2 [[Étanol\|CH<sub>3</sub>CH<sub>2</sub>-OH]] + 2 Na → 2 CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-O<sup>−</sup>Na<sup>+</sup> Cai mibanda [[pKa\|pK<Sub>a</sub>]] nu méh sarua jeung lolobana alkohol, ~~sahingga~~antukna jeung [[natrium hidroksida]] aya dina kasatimbangan nu géséh ka kénca: : R-OH + [[Natrium hidroksida\|NaOH]] <=> R-O<sup>-</sup>Na<sup>+</sup> + H<sub>2</sub>O (kasatimbangan ka kénca) ==== [[Substitusi nukléofilik]] ==== Gugus [[hidroksil\|OH]] mah lain [[gugus nyingkah]] nu hadé pikeun réaksi substitusi nukléofilik, ~~sahingga~~antukna alkohol nétral teu meta dina réaksi kitu. Tapi, mun oksigénna diprotonasi heula sangkan jadi R−OH<sub>2</sub><sup>+</sup>, gugus nyingkahna ([[cai]]) jadi leuwih stabil, ~~sahingga~~antukna substitusi nukléofilik bisa lumangsung. Pikeun conto, alkohol tersiér meta jeung [[asam hidroklorat]] ngahasilkeun [[alkil halida]] tersiér, di mana [[gugus hidroksil diganti ku atom [[klorin]]. Mun alkohol primér jeung sekundér rék diréaksikeun jeung asam hidroklorat, kudu aya aktivator kawas [[séng klorida]]. Atawa, bisa ogé migunakeun cara lain, nyaéta maké [[tionil klorida]].<sup>[1]</sup> [[Gambar:Alcohol_reaction_examples.gif\|800px\|Konversi basajan alkohol jadi alkil klorida]] Baris ka-113: ==== [[Réaksi dehidrasi\|Dehidrasi]] ==== Alkohol téh nukléofilik, ~~sahingga~~antukna R−OH<sub>2</sub><sup>+</sup> bisa meta jeung ROH ngahasilkeun [[éter]] jeung cai, najan réaksi ieu jarang dipaké iwal di pabrik [[diétil éter]]. Nu leuwih jétu mah E1 [[réaksi éliminasi]] alkohol pikeun ngahasilkeun [[alkéna]]. Réaksina sacara umum luyu jeung [[Aturan Zaitsev]], nu nandeskeun yén bakal kabentuk alkéna nu paling stabil. Alkohol tersiér bisa leungit (nguap) dina suhu saeutik luhureun suhu rohangan, sedengkeun alkohol primér butuh suhu nu leuwih panas.

Alkohol: Béda antarrépisi