Jawa Kulon: Béda antarrépisi
Konten dihapus Konten ditambahkan
m →Sumber Daya Alam: Ngarapihkeun éjahan, replaced: sejen → séjén using AWB |
m Ngarapihkeun éjahan, replaced: eleh → éléh, Indonesia → Indonésia (17), Beda → béda (3), jentre → jéntré (2), sahingga → antukna, gede → gedé (3) using AWB |
||
Baris ka-24:
|web=[http://www.jabar.go.id http://www.jabar.go.id]
}}
'''Jawa Kulon''' ({{lang-id | Jawa Barat}}, disingget jadi "Jabar") nyaéta salah sahiji [[propinsi]] di [[Indonésia]]. Ayana di beulah kulon pulo [[Jawa]] jeung ibukota sarta puseur urban
Wewengkon puseur [[Bogor]], hiji kota di Propinsi Jawa Kulon, ngabogaan salah sahiji kapadetan populasi anu pangluhurna di sakuliah dunya, mungguh Bekasi jeung [[Kota Dépok|Depok]] pada-pada suburban paling populated katujuh jeung kasapuluh di dunya ([[Tangerang]] di Propinsi [[Banten]] meungkeut kasalapan); dina 2014 Bekasi ngabogaan 2.510.951 jeung Depok 1.869.681 jiwa. Sakabéh kota ieu téh suburban nu Jakarta.
Baris ka-40:
Sanajan pasini jeung Portugis geus dipiadeg, éta teu bisa dilakukeun. Palabuhan [[Sunda Kalapa]] ragrag ka satru Kasultanan Demak jeung Kasultanan Cirebon (urut [[nagara vassal]] Karajaan Sunda) dina 1524, sanggeus pasukan maranéhanana nu dipingpin Palatehan alias Fadillah Khan ngawasa kota. Dina 1524/1525, pasukan maranéhanana dipingpin Sunan Gunung Jati ogé nyita palabuhan Banten terus ngadegkeun Kasultanan Banten nu sasarengan jeung Kasultanan Demak. Perang antara karajaan Sunda kalawan kasultanan Demak jeung Cirebon hantem keur lima taun nepi ka pajangjian damai anu dirempugan dina 1531 antara Raja Surawisesa jeung Sunan Gunung Jati. Ti 1567 nepi ka 1579, diereh raja pamungkasna Raja Mulya, alias Prabu Surya Kencana, karajaan Sunda nyorang kamunduran, dasarna tina tekenan [[Kasultanan Banten]]. Sanggeus 1576, karajaan teu bisa ngajaga puseur dayeuhna di [[Pakuan Pajajaran]] ([[Bogor]] ayeuna) terus saeutik demi saeutik Kasultanan Banten ngarebut wewengkon urut Karajaan Sunda. [[Kasultanan Mataram]] ti Jawa tengah ogé nyita wewengkon [[Parahyangan]], wareh tenggara karajaan.
Dina abad genep belas, pausahaan [[Walanda]] jeung [[British]] ngadegkeun kapal dagang maranéhanana di Jawa Kulon sanggeus
== Pamarentahan ==
Baris ka-239:
== Géograpi ==
Jawa Kulon wawatesan jeung Jakarta sarta Propinsi Banten di kulon, jeung [[Jawa Tengah]] di wétan. Ka kalér nyaéta [[Laut Jawa]]. Ka kidul nyaéta [[Sagara Hindia]].
Propinsi Jawa Kulon jeung Banten, salaku bagian ti [[Ali Seuneu Pasipik]], boga leuwih loba gunung boh seuneuan boh henteu, tibatan propinsi lianna di
Saprak jaman kolonial VOC jeung [[Hindia-Walanda|Hindia Walanda]], Propinsi Jawa Kulon geus dipikawanoh minangka wewengkon pakebonan produktip keur kopi, teh, kina, sarta loba pepelakan dagang séjén. Wewengkon pagunungan Jawa Kulon ogé mangrupa produsen utama angeun jeung tutuwuhan kembangan hias. Situs tropis andika, udara tiis, jeung tetempoan éndah réa ampir sakuliah Jawa Kulon jeung Banten iwal dinu beulah kalér (basisir laut Jawa). Landscape propinsi ieu mangrupa gunung vulkanik, rupa bumi lungkawing, leuweung, gunung, walungan, lahan tatanén subur, sarta palabuhan laut alam. [11]
Baris ka-249:
Jawa Kulon (sanggeus Banten misah) populasina 35.500.611 (perkiraan taun 2000) jeung legana 34736 Km<sup>2</sup>.
Jawa Kulon diwatesan ku [[Jakarta]] jeung propinsi [[Banten]] di beulah kulon, ku [[Jawa Tengah]] di beulah wétan. Di beulah kalér [[Laut Jawa]]. Di beulah kidul [[Samudra Hindia]]. Teu saperti umumna propinsi di
Basa resmi anu digunakeun nyaéta [[Basa Indonesia]], basa séjénna anu loba dipaké nyaéta [[basa Sunda]]. Di sawatara wewengkon pakidulan anu deukeut ka wates Jawa Tengah, migunakeun [[basa Jawa]]. Di wewengkon [[Cirebon]] jeung sabudeureunana ([[Majalengka]], [[Indramayu]], [[Sumber, Cirebon|Sumber]]), dipaké dua rupa basa nu nyoko ka basa Sunda jeung basa Jawa.
Baris ka-336:
=== Sanggeuns Kamerdikaan ===
Sanggeus kamerdikaan Indonésia dina 1945, Jawa Kulon jadi wewengkon pangrojong Jakarta, ibukota
=== Tourism ===
Rahayu ku kaendahan alami jeung budaya anu beunghar, pariwisata ogé mangrupa industri penting di Jawa Kulon. Wewengkon Puncak jeung Bandung geus lila dipikawanoh salaku tujuan tungtung minggu populér pikeun urang Jakarta. Ayeuna Bandung ge geus dikembangkeun jadi tujuan balanja anu srimanganti jeung narecis, popular teu saukur antara urang Indonésia utamana Jakarta, tapi ogé tujuan balanja populér pikeun wargi Malaysia jeung Singapur. Kota basisir kuno Cirebon ogé populér salaku tujuan pariwisata budaya saprak kota éta ngabogaan sababaraha keraton sarta loba lokasi sajarah saperti Guha Sunyaragi. Tujuan pariwisata populér séjén di antarana Kebon Raya Bogor, Taman Safari
== Demografik jeung Bahasa ==
Baris ka-353:
|2014 |46300543 }}
Jawa Kulon mangrupa lemah cai tulen urang Sunda anu ngabentuk grup étnis panglobana di Jawa Kulon, dituturkeun ku urang Jawa anu pindah ka propinsi ieu sababaraha abad ka tukang. Saprak Jakarta jeung wewengkon sakurilingna, kaasup ogé Jawa Kulon, ngajadi puseur bisnis jeung puseur pulitik
Populasi Jawa Kulon ieu nunda di 43.054.000 dina pertengahan 2010
Iwal basa
== Budaya ==
Baris ka-377:
Kacapi suling téh tembang Sunda tanpa vokal.
Tarawangsa nyaéta seni populér pituin anu dilakonan dina ensemble nu diwangun ku tarawangsa (a biola kalawan pin ahir) jeung
==== Bamboo ensembles ====
Tilu tipe utama ensembles awi Sunda nyaéta angklung, calung, sarta arumba. Ciri pasti unggal ensemble mangrupa-rupa nurutkeun kana konteks, instrumén nu patali, jeung popularitas relatifna.
Angklung téh istilah generik pikeun sét katala, rattles awi shaken. Angklung diwangun ku pigura kana nu ngagantung sababaraha tebih
Nu Angklung meunang perhatian leuwih internasional lamun Daeng Soetigna, ti Bandung, Jawa Kulon, dimekarkeun nu notations angklung teu ngan pikeun muterkeunana pelog tradisional atawa skala sléndro, tapi ogé skala diatonic dina 1938. Saprak harita, angklung mindeng diputer bareng jeung instrumen musik kulon séjén dina orchestra. Salah sahiji pintonan well-dipikawanoh munggaran angklung dina orchestra ieu salila Konférénsi Bandung dina 1955.
Baris ka-446:
| 11 || [[Sumedang Regency]] || 0.687 || {{flag|Turkménistan}}
|-
| - || {{flagicon|Indonesia}} '''
|-
| 12 || [[Banjar, West Java|Banjar]] City || 0.683 || {{flag|Gabon}}
Baris ka-519:
|-
|2
|Institut Seni Budaya
|Bandung
|-
Baris ka-539:
|-
|7
|Universitas Pendidikan
|Bandung
|-
Baris ka-590:
== Sumber Daya Alam ==
Dumasar kana data ti Girang Serat Nagara
Leuwung di Jawa Kulon ngeusi 764,387.59 ha atawa 20,62% tina ukuran total propinsi. Ieu kawengku leuweung produktif 362,980.40 ha (9.79%), leuweung nu ditangtayungan 228,727.11 ha (6.17%), sarta leuweung konservasi 172.680 ha (4.63%). leuweung bakau ngahontal 40,129.89 ha, sarta sumebar di 10 kabupatén di mana aya basisir.
=== Bahan baku alami ===
Baris ka-655:
* Situ Ciburuy, kabupatén Bandung Kulon
* Situ Cileunca, kabupatén Bandung
* Situ
* Situ Lido, kabupatén Sukabumi
* Situ Paténgang, kabupatén Bandung
* Taman Buah Mekarsari, kabupatén Bogor
* Taman Bunga Nusantara, kabupatén Cianjur
* Taman Safari
* Waduk Cirata, kabupatén Bandung Kulon
* Waduk Darma, kabupatén Kuningan
| |||