Hasan Mustapa: Béda antarrépisi

Konten dihapus Konten ditambahkan
m →‎Karya-karyana: Ngarapihkeun éjahan, replaced: sahingga → antukna using AWB
Ilhambot (obrolan | kontribusi)
m Ngarapihkeun éjahan, replaced: ajen → ajén (5)
Baris ka-5:
==Babad salira==
===Bibit buit===
[[urang Sunda|Masarakat Sunda]] biasa nyebut Hasan Mustapa minangka Panghulu Haji Hasan Mustapa (salajengnasalajéngna dina ieu artikel disebut HM), sabab kalungguhanana di [[Bandung]] nyaéta minangka 'Panghulu Besar' (''Hoofd Panghoeloe''). Ngaran Hasan Mustapa téh paméré rama jeung akina; 'Hasan' ti bapana, sedengkeun 'Mustapa' ti akina. Ngaran bapana nyaéta Mas Sastramanggala (Haji Usman), camat kontrakan [[entéh]] [[Cikajang]], [[Garut]], turunan Bupati [[Parakanmuncang]], Tumenggung Wiratanubaya. Ibuna, Nyi Mas Salpah (Éméh), téh putra Mas Kartapraja, sarua camat kontrakan entéh [[Cikajang]], turunan [[Dalem]] Sunan Pagerjaya di [[Suci]], [[Garut]]. Mun nilik pancakakina mah, boh ti pihak indung atawa ti ramana, HHM téh turunan priyayi. Malah mah, numutkeun silsilah bupati [[Sukapura]], HHM téh jéntré tedak ménak, turunan bupati Sukapura.
 
===Atikan===
Baris ka-12:
Dina umur 8 taun, HM pernah diasupkeun ka Sakola Kabupatén ku [[Karel Frederik Holle|Holle]], tapi teu disatujuan ku bapana maké alesan rék dibawa ka [[Mekah]]. Tadina mah Holle keukeuh hayang HM sarua sakola jeung budak priyayi lianna, tapi antukna mah éléh da bapana keukeuh. Di [[Mekah]] anjeunna kungsi guguru ka Séh Mukri. Samulangna ka lemah cai, HM neruskeun masantrén ka Kiyai Hasan Basri, nepi ka ngolotok, hafid [[Qur'an]]. Ti dinya, HM neruskeun guguru dasar-dasar nahwu-sorop ka Rd. H. Yahya, pangsiunan panghulu [[Garut]], teras ka Kiyai Abdul Hasan di [[Tanjungsari]], [[Sumedang]] pikeun nyuprih élmu sorop, nahwu, jeung fiqh. Ti [[Sumedang]], anjeunna balik deui ka [[Garut]] pikeun guguru ka Kiyai Muhammad jeung Kiyai Muhammad Ijrai. Lian ti éta, sigana mah HM ogé kungsi guguru ka Kiyai Abdul Kahar ([[Surabaya]]) jeung Kiayi Halil ([[Madura]]), ogé sababaraha kiyai asal Nusantara di Mekah, kayaning [[Séh Nawawi Al-Bantani]], [[Abdullah Al-Zawawi]], [[Hasbullah]], [[Séh Abubakar Al-Satha]].
 
Dina buku ''Aji Wiwitan'', HM nyebutkeun yén anjeunna geus neuleuman genep welas rupa élmu, di antarana ushul, [[tasawuf]], jeung [[tauhid]]. Ogé disebutkeun yén anjeunna geus neuleuman élmuna di [[Mekah]], di antarana ka [[Séh Muhammad]], [[Séh Abdulhamid]], [[Séh Ali Rahbani]], [[Séh Umar Sani]], [[Séh Mustomal Apipi]], [[Sayid Bakir]], jeung [[Sayid Abdul Janawi]]. Tina kasang tukang atikanana, bisa dijinekkeun yén HHM digedékeun di lingkungan [[pasantrén]], sarta disawawakeun di Mekah. Di Mekah téh anjeunna salila dalapan taun, sarta mulang nalika umur 30 (taun [[1882]]). Salila di [[Mekah]], anjeunna wawanohan jeung [[Snouck Hurgronje]]. Nalika mulang ka [[Garut]], ramana téh geus pupus. Ti samulangna ti [[Mekah]], anjeunna harita geus katelah kiyai/ajenganajéngan (ulama). ku sabab diajak Hurgronje, HHM lajenglajéng ngumbara ka sababaraha tempat, nepi ka kungsi jadi panghulu di [[Acéh]], saméméh mulang deui ka [[Bandung]] kalawan kalungguhan panghulu besar di [[Bandung]] nepi ka pangsiunna.
<!--
B. Latar Belakang Keluarga
Baris ka-72:
Minangka pangarang, gaya dangding HHM loba nu niron, utamana ku pangarang Sunda sanggeus perang. Sedengkeun karyana ngeunaan adat jeung kabudayaan Sunda, loba ditalungtik ku [[oriéntalis]] [[Walanda]], malah ku Kern kungsi ditarjamahkeun kana [[basa Walanda]]. Minangka ulama nu sok nulis ngeunaan agama jeung tasawuf, HHM teu ukur dipikawanoh ku maasrakat Sunda, tapi ogé ku ulama jeung ahli tarékat [[urang Jawa|Jawa]], [[urang Madura|Madura]], malah nepi ka [[Irak]], [[Mesir]], jeung [[Kualalumpur]]. Ku kituna, HHM diaku pisan jasana ku Pamaréntah, nepi ka taun [[1977]] dileler Piagam Hadiah Seni jeung piagam panghargaan ti Pamaréntah Propinsi Daerah Tingkat I [[Jawa Barat]] taun [[1965]].
 
Sanggeus pangsiun, HHM kadang sok medar [[agama]] jeung [[tasawuf]] dina pasamoan-pasamoan informal, kadang di bumina, kadang di tempat séjén, di imah jalma nu hayang ngadéngékeun pamikiran-pamikiran anjeunna. Pasamoan ieu ku HHM sok disebut “ngawarung bandung”. Dina pasamoan éta, HHM teu kungsi ngarasa jeung teu kersa ngaguruan. Kitu ogé nu ngariung dina éta pasamoan, tara ieuh ngaku minangka murid HHM, sabab guguru mah cenah ngabalukarkeun pribadi jalma jadi teu mekar. HHM miharep sangkan unggal jalma bisa bébas neuleuman sarta ngedalkeun sagala pamanggihna, luyu jeung kamampuhna séwang-séwangan. ku sabab kitu, pedaran HHM pikeun jalma-jalma nu sok ngawarung bandung mah katampana téh sok béda-béda tapsirna. Hal ieu katiténan di antara para jamaahna, misalna antara Ajenganajéngan Bangkonol jeung Kiyai Kurdi ti [[Singaparna]]. Kasebutkeun yén sanggeus ngalenyepan ajaran agama jeung tasawuf ti HHM, Ajenganajéngan Bangkonol geuwat ngabubarkeun pasantrénna sarta nyoéhkeun bedug nu aya di masjidna, alatan ngarasa dosa geus ngajarkeun paham agama nu salah. Sedengkeun Kiyai Kurdi, sanggeus ngalenyepan pedaran nu sarua, pasantrénna kalah digedéan antukna santrina leuwih loba.
 
Teu kanyahoan aliran tarékat naon anu diagem sarta diajarkeun ku anjeunna. Aya nu nyebutkeun yén anjeunna ngawasa sakabéh alirann tarékat, tapi teu milih salah sahiji ti antarana. Aya ogé nu nyebutkeun yén anjeunna ngagem aliran Satariah. Nu écés mah, karya-karya HHM mindeng nyabit-nyabit yén anjeunna resep ka al-Ghazali, misalna dina pustaka ''Aji Wiwitan Istilah, buku jilid ka-1'' jeung ''Aji Wiwitan Aji saka, buku jilid ka-14''.