Karajaan Galuh: Béda antarrépisi

Konten dihapus Konten ditambahkan
Ilhambot (obrolan | kontribusi)
m Ngarapihkeun éjahan, replaced: teh → téh (12), mangrupakeun → mangrupa (2), oge → ogé (14), bae → baé , geusan → pikeun , rea → réa (2), Yen → yén , ea → éa (4), Kusabab → ku sabab, Kulantaran → ku lantaran
Ilhambot (obrolan | kontribusi)
m Ngarapihkeun éjahan, replaced: ajen → ajén (5)
Baris ka-2:
'''Galuh''' mangrupa hiji karajaan [[urang Sunda|Sunda]] di pulo Jawa, nu wilayahna antara [[walungan Citarum]] di beulah kulon sarta [[walungan Cipamali|Cipamali]] di beulah wétan. Karajaan ieu mangrupa panerus [[Kendan]], bawahan [[Tarumanagara]].
 
Carita ngeunaan Galuh aya dina ''[[Carita Parahiyangan]]'', [[naskah]] Sunda nu dijieun kira abad ka-16. Dina éta naskah, carita ngeunaan Galuh téh dimimitian ti mangsa Rahiyangta ri Medangjati nu ngarajaresi salila lima welas taun. SalajengnaSalajéngna, kakawasaan ieu diwariskeun ka putrana di Galuh, Sang Wretikandayun.
 
Nalika Linggawarman, raja Tarumanagara nu ngawasa ti taun [[666]] M pupus ([[669]]), kakawasaan Tarumanagara ragrag ka [[Tarusbawa]], minantuna ti Sundapura, salasahiji wilayah bawahan Tarumanagara. Ku sabab Tarubawa mindahkeun kakawasaan Tarumanagara ka Sundapura, pihak Galuh, dipingpin ku Wretikandayun (ngawasa ti taun [[612]]), milih ngadeg salaku karajaan mandiri. Anapon pikeun babagi wilayah, Galuh jeung Sunda sapuk ngajadikeun [[walungan Citarum]] salaku watesna.
Baris ka-9:
Wretikandayun boga tilu putra lalaki: Rahiyang Sempakwaja (jadi resiguru di [[gunung Galunggung|Galunggung]]), Rahiyang Kidul (jadi resi di Denuh), jeung Rahiyang Mandiminyak. Sanggeus ngawasa Galuh salila salapan puluh taun ([[612]]-[[702]]), Wretikandayun disilih ku Rahiyang Mandiminyak, putrana anu bungsu, sabab dua lanceukna jadi resiguru.
 
Ti Nay Pwahaci Rababu, Sempakwaja gaduh dua putra: Demunawan jeung Purbasora. Alatan kagoda ku kageulisan dahuanana, Mandiminyak nepi ka kaséréd kana lampah nirca, nu ngalahirkeun Séna (atawa Sang Salah). Sedengkeun ti istrina, Déwi Parwati, putra Ratu Sima jeung Raja Kartikeyasingha, Mandiminyak gaduh putra istri nu ngaranna Sannaha. Sannaha jeung Séna ieu lajenglajéng nikah, sarta gaduh putra nu dingaranan Rakryan Jambri (atawa katelah Sanjaya).
 
Kakawasaan Galuh nu diwariskeun ka Mandiminyak (702-709), lajenglajéng diteruskeun ku Séna. ku sabab ngarasa boga hak mahkota ti Sempakwaja, Demunawan jeung Purbasora ngarebut kakawasaan Galuh ti Séna (taun 716). Alatan kausir, Séna jeung kulawargana lajeung ngungsi ka Marapi di beulah wétan, lajenglajéng nikah ka Déwi Citrakirana, putra Sang Resi Padmahariwangsa, raja [[Indraprahasta]].
<!--
==Raja-raja Galuh==
Baris ka-57:
 
Sakola Sunda.
Ti taun 1853 Kangjeng Prebu linggihna di karaton Selagangga anu dijieun tina kai Jati anu kuat. Lega lahan tempat karaton ngadeg legana sahektar, aya empang anu laukna tingghudibeg, di antarana aya babalongan aer mancur, turut sisina dipelakan kekembangan anu arendah. Di bagian sejen karaton, aya kaputren, tempat para putri Bupati. Di kompleks karaton ogé aya masigit. Taun 1872 di kompleks karaton ieu diwangun jambansari jeung pamakaman kulawarga Bupati. Kiduleun pamakaman aya situ anu saterusna dikaramatkeun pisan, baheula mah taya anu wani nyapirakeun, urang Galuh percaya cai situ ngandung hasiat saperti anu dikotretkeun ku Kangjeng Prebu dina guguritanana, Jamban tinakdir Yang Agung, caina tanba panyakit, amal jariah kaula, bupati Galuh Ciamis, Aria Kusumahdiningrat, medali mas pajengpajéng kuning."
 
Nurutkeun para menak Galuh jaman ayeuna mah, pangpangna rundayan Kangjeng Prebu, jaman baheula mah ieu guguritan nu disusun dina pupuh Kinanti téh sok dihariringkeun ku barudak sakola rayat.