Bulan (satelit): Béda antarrépisi

Konten dihapus Konten ditambahkan
Ilhambot (obrolan | kontribusi)
m Ngarapihkeun éjahan, replaced: nyaeta → nyaéta, dipake → dipaké
Ilhambot (obrolan | kontribusi)
m →‎top: Ngarapihkeun éjahan, replaced: keneh → kénéh, teu aya → euweuh (2), tahun → taun
Baris ka-160:
|}
 
'''Bulan''' atawa '''Komar''' nyaéta [[satelit alam]] nu ngurilingan [[bumi]]. Dina [[basa Inggris]] ngaranna "the Moon", dina [[basa Latén]] kadang-kadang disebut '''Luna''', atawa '''Selene''' ([[basa Yunani]]), keur ngabédakeun tina bulan ("moon") (nu nujul kana sagala rupa satelit alam planét-planét séjén). Kecap sipat nu patali jeung bulan, dina basa Inggris mah nyaéta ''lunar'' (tina basa Laten kenehkénéh), tapi henteu kitu kombinasina mah, wangun kombinasina ''seleno-/-selene'' (tina basa Yunani) katut ''-cynthion'' (tina [[Lunar deity]] [[Cynthia]]) dipaké minangka istilah nu patali jeung bulan dina rupa-rupa konteks liana (upamana [[apsis|aposelene]], selenosentris, pericynthion, jsb.).
 
Jarak rata-rata antara Bumi jeung bulan, ti puseur ka puseur, nyaéta 384.403 km, kira-kira 30 kali [[diaméter]] [[Bumi]]. Diaméter Bulan nyaéta 3.474 km,{{cite ramat|last=Spudis|first=P.D.|year=2004|url=http://www.nasa.gov/worldbook/moon_worldbook.html|title=Moon|publisher=World Book Online Reference Center, [[NASA]]|accessdate = 2007-04-12}} saeutik leuwih leutik ti saparapatna diaméter Bumi. Ieu hartina volume Bulan ngan kira-kira 2 persén ti volume Bumi sarta tarikan [[gravitasi]] di beungeutna kira-kira 17 persén ti tarikan gravitasi Bumi. Bulan medar ngalingkung Bumi sakali saban 27,3 poé ([[période orbit]]), sarta variasi periodik dina sistem Bumi-bulan-[[Panonpoé]] tanggung jawab kana kajadian fase-[[fase Bulan]] anu mindo saban 29,5 poé ([[période sinodik]]).
Baris ka-166:
[[Massa jinis]] Bulan (3,4 g/cm³) nyaéta leuwih hampang dibandingkeun massa jinis Bumi (5,5 g/cm³), sedengkeun [[massa]] Bulan ngan 0,012 kali massa Bumi.
 
Bulan anu ditarik ku gaya [[gravitasi]] [[Bumi]] henteu murag ka [[Bumi]] dilantarankeun ku gaya [[séntrifugal]] anu timbul tina pedaran atawa [[orbit]] Bulan ngalingkung bumi. Badagna gaya séntrifugal Bulan nyaéta saeutik leuwih badag ti gaya tarik antara [[gravitasi]] [[Bumi]] jeung Bulan. Hal ieu ngabalukarkeun Bulan beuki ngajauhan bumi kalawan [[laju]] kira-kira 3,8 cm/tahuntaun.
 
Bulan aya dina [[orbit sinkron]] jeung Bumi, hal ieu ngabalukarkeun ngan [[sisi deukeut Bulan|hiji sisi beungeut Bulan]] waé anu bisa ditempo ti Bumi. Orbit sinkron ngabalukarkeun waktu rotasi sarua jeung waktu révolusina.
 
Di bulan henteu ayaheneuweuh [[hawa]] atawa [[cai]]. Réa kawah di beungeut bulan nu dilantarankeun ku tubrukan [[komét]] atawa [[asteroid]]. Euweuhna hawa jeung cai di bulan ngabalukarkeun henteu ayanaheneuweuhna ''pengikisan'' anu ngabalukarkeun réa kawah di bulan anu umurna jutaan taun sarta gembleng kénéh. Ti antara kawah pangbadagna nyaéta [[Clavius]] kalawan diaméter 230 [[kilométer]] sarta jerona 3,6 kilométer. Euweuhna hawa ogé ngabalukarkeun euweuhna [[sora]] nu bisa kadéngé di Bulan.
 
Bulan nyaéta hiji-hijina barang langit anu kungsi kadatangan sarta didaratan ku manusa. Obyék munggaran jieunan manusa anu ngaliwat deukeut Bulan nyaéta [[wahana antariksa]] milik [[Uni Sovyet]], [[Luna 1]], obyék munggaran jieunan manusa anu ngabentur beungeut Bulan nyaéta [[Luna 2]], sarta poto munggaran [[sisi jauh bulan]] anu teu kungsi katémbong ti Bumi, dicokot ku [[Luna 3]], kabéh misi ieu dipigawé dina taun 1959. Wahana antariksa munggaran anu junun ngalakonan badarat nyaéta [[Luna 9]], sarta anu junun ngorbit Bulan nyaéta [[Luna 10]], duanana dipigawé dina taun 1966. [[Program Apollo]] milik [[Amérika Sarikat]] nyaéta hiji-hijina misi nu dijelemaan nepi ka kiwari, anu dilakonan antara 1969 jeung 1972.