Candrasangkala: Béda antarrépisi

'''Candrasangkala''' téh nyaéta titimangsa nu disumbulkeun dina [[basa]] atawa ungkara, [[kecap]]-kecapna geus maneuh aya pasangan angkana, malah geus dipindahkeun kana [[angka]] jeung dibacana téh kudu dibalikeun.<ref name=":0" /> Kabiasaan ngagunakeun titimangsa dina wangun candrasangkala geus ti baheula mula, buktina geus dipaké dina [[naskah]] jeung [[prasasti]]-prasasti kuna<ref name=":0">{{Cite book|title=Kamus Istilah Sastra Sunda|last=Iskandarwassid|first=|publisher=Geger Sunten|year=2016|isbn=|location=Bandung|pages=37}}</ref>. Contona waé dina naskah [[Sanghyang Siksa Kanda ng Karesian|Sanghyang Siksa Kandang Karesian]]<ref name=":1">{{Cite book|title=Sewaka Darma, Sanghyang Siksa Kandang Karesian, Amanat Galunggung|last=Danasasmita, spk.|first=Saleh|publisher=Sundanologi|year=1987|isbn=|location=Bandung|pages=95}}</ref>.

Saméméh candrasangkala saéstuna mah aya [[suryasangkala]]. Ieu dua hal téh pateungteungna lebah acuan kalender[[kalénder]] jeung kaayaan posisi matahari[[panonpoé]] jeung [[Bulan (satelit)|bulan.]] Di [[Jawa]] nyoko kana kaayaan posisi mataharipanonpoé jeung bulan, lamun di [[Bali]] nyoko kana itungan kalénder [[Saka]]. Candrasangkala téh dipaké keur nyirian hiji kajadian nu ahéng jeung dianggap gedé ku [[masarakat]], saperti ngadegna hiji [[karajaan]] jeung ayana bancang pakéwuh nu ngarugikeun masarakat. <ref>{{Cite news|url=https://engineear.co/2011/09/12/candrasengkala-i-definisi-sejarah-seni-cronogram-jawa/|title=Candrasengkala I : Definisi & Sejarah Seni Cronogram Jawa|date=2011-09-12|newspaper=Engine EAR|language=en-US|access-date=2017-10-11}}</ref>

Dina mangsa karajaan [[Hindu]]-Jawa, Suryasangkala leuwih tiheula dipaké nepi ka runtagna [[Karajaan Majapait]]. Suryasangkala nyoko kana taun saka nu mangrupa kalender Luni-Solar. Sanggeus [[Karajaan Demak]] ngawasa, di Jawa dipaké taun Hijriah nu nyoko kana kaayaan posisi bulan. Ngan, di jaman kakuasaan [[Mataram]] nu dipingpin ku [[Sultan Agung]] diganti ku Candrasangkala nu nyoko kana taun Jawa (adumanis antara [[Hijriyah]] jeung Saka).<ref>{{Cite news|url=https://engineear.co/2011/09/14/candrasengkala-ii-watak-bilangan-angka/|title=Candrasengkala II : Watak Bilangan Angka|date=2011-09-14|newspaper=Engine EAR|language=en-US|access-date=2017-10-11}}</ref>