Apartheid: Béda antarrépisi
Konten dihapus Konten ditambahkan
Tidak ada ringkasan suntingan |
mTidak ada ringkasan suntingan |
||
Baris ka-1:
[[Gambar:South Africa - Gauteng - Apartheid Museum.JPG|jmpl|Museum Apartheid di Afrika Kidul]]
'''Apartheid''' nyaéta kawijakan pulitik diskriminasi warna kulit anu lumaku di [[Afrika Kidul]] antara katurunan [[Eropa]] (kulit bodas) jeung masarakat kulit hideung. <ref>{{Cite web|url=https://kbbi.web.id/apartheid|title=Apartheid|last=|first=|website=KBBI|publisher=|accessdate=21 November 2018}}</ref> Dina harti lain apartheid nyaéta salah sahiji seni pulitik anu ngagunakeun sistem pamisahan jeung bébédaan ras, agama, kapercayaan, jeung ayana pamisahan kelas sosial.<ref name=":0">{{Cite news|url=http://wawasansejarah.com/politik-apartheid-di-afrika-selatan/|title=Politik Apartheid di Afrika Selatan 1948-1994 M. - Wawasan Sejarah|date=2017-02-12|newspaper=Wawasan Sejarah|language=en-GB|access-date=2018-01-20}}</ref><ref name=":6">{{Cite web|url=https://pengertianmenurutparaahli.org/pengertian-apartheid-dan-contohnya/|title=Pengertian Apartheid dan Contohnya|last=|first=|website=Pengertian Menurut Para Ahli|publisher=|accessdate=21 Januari 2018}}</ref><ref name=":7">{{Cite web|url=https://www.slideshare.net/ViviSilvia/apartheid-sejarah|title=Sejarah Apartheid|last=|first=|website=SlideShare|publisher=|accessdate=21 Januari 2018}}</ref>
Pulitik apartheid boga anggapan yén anu boga kulit hideung téh jalma hina anu kudu dijauhan jeung disingkirkeun, béda jeung kulit bodas anu kudu dipihormat jeung pantes jadi pamingpin.<ref name=":6" /> Dina pulitik apartheid kudu aya pamisahan dina widang atikan, pagawéan, padumukan, sarana umum, jeung sarana transportasi tepi ka basisir jeung tempat ulin ogé dipisahkeun.<ref name=":3" /> <ref name=":5" />Hal ieu dilakukeun sangkan masarakat kulit hideung jeung kulit bodas henteu pacampur. <ref name=":3" />Salah sahiji anu paling kontrovérsial tina kawijakan anu diskriminatif ieu nyaéta larangan unggal pamaén kulit hideung jadi anggota kleub olahraga.<ref name=":3" /> Ku lantaran éta, Afrika Kidul kungsi diboikot ku dunya Internasional dina rupa-rupa pertandingan olahraga.<ref name=":3" />
Ieu kawijakan dimimitian ku masarakat kulit bodas di Afrika Kidul dina awal abad ka-20.<ref name=":0" /> Afrika Kidul mangrupa bénténg imperialis pamungkas pamaréntahan minoritas kulit bodas di Afrika.<ref name=":0" /> Lumakuna pulitik apartheid di Afrika Kidul ngawatesanan ilubiungna masarakat kulit hideung dina pulitik éta nagara.<ref name=":0" /> Sanajan usaha oposisi terus dilakukeun, tapi pamaréntah ngarésponna ku cara ngawatesanan hak pulitik masarakat kulit hideung.<ref name=":0" /> Beuki ka dieu, ésénsi pulitik apartheid henteu relevan jeung kaayaan jaman anu makin maju.<ref name=":4">{{Cite web|url=https://indonesiana.tempo.co/read/95791/2016/10/24/abusolissa.89/menolak-politik-apartheid|title=Menolak Politi Apartheid|last=Solissa|first=Abu|website=Tempo.co|publisher=|accessdate=21 Januari 2018}}</ref> Ayana pulitik apartheid henteu méré kontribusi anu signifikan keur Afrika Kidul, malah sabalikna ngadon jadi beban sajarah. <ref name=":4" />
Sistem apartheid loba dikecam ku masarakat Afrika Kidul jeung masarakat internasional.<ref name=":5" /> Afrika Kidul diusir ti persemakmuran (Commonwealth) dina taun 1961 jeung dina taun 1980-an diasingkeun ti pergaulan internasional.<ref name=":5" /> Oposisi internal ogé tumuwuh tuluy ditindas ku nagara, salah sahiji tokoh anu kasohor nyaéta Nelson Mandela.<ref name=":0" /><ref name=":5" /> Tokoh kulit hideung ti Afrika Kidul ieu kasohor aktif pisan jeung boga jasa nu kacida gedéna waktu ngalawan sistim pulitik apartheid.<ref name=":0" /> Ngaliwatan African National Congress (ANC), manéhna jadi présidén kulit hideung munggaran nu aya di Afrika Selatan.<ref name=":0" />
Baris ka-13:
Istilah apartheid mimiti digunakeun ku masarakat katurunan Belanda anu lahir di Afrika Kidul.<ref name=":3" /> Éta istilah miboga harti pamisahan. <ref name=":3" />Pamisahan di dieu maksudna pamisahan masarakat Belanda (kulit bodas) jeung masarakat asli Afrika (kulit hideung).<ref name=":3" /> Istilah apartheid tuluy mekar jadi hiji kawijakan pulitik. <ref name=":3" />
Apartheid anu jadi pulitik resmi pamaréntah Afrika Kidul anu ngawengku program-program jeung aturan-aturan anu tujuanana ngajaga pamisahan ras.<ref name=":3" /> Sacara struktural, apartheid mangrupa
Masarakat anu lain kulit bodas dihalangan ilubiung sacara aktif dina kahirupan pulitik.<ref name=":3" /> Maranéhna ogé diwatesanan keur miboga imah jeung henteu dibéré hak keur iinditan kalawan bébas.<ref name=":3" /> Sabalikna masarakat kulit bodas boga hak ngatur pamaréntahan kaasup dina urusan militér jeung pulisi. <ref name=":3" />
=== Sajarah Pulitik ===
Afrika Kidul mangrupa nagara anu beunghar ku berlian jeung emas nepi ka ngabalukarkeun imperialisme Bangsa Eropa.<ref name=":0" /> Bangsa Eropa anu mimiti datang ka Afrika Kidul nyaéta bangsa Belanda anu dipingpin ku Jan Anthony ban Riebeeck (1618-1677).<ref name=":3" /> Kadatangan bangsa Belanda di Afrika Kidul nyababkeun masalah anyar dina kahirupan masarakat di Afrika Kidul.<ref name=":3" /> Status masarakat Afrika Kidul jadi dihandapeun bangsa Eropa (Belanda atawa kulit bodas).<ref name=":3" /> Masalah warna kulit ieu anu jadi cikal bakal ayana masalah apartheid.
==== Datangna Bangsa Boer ====
Baris ka-31:
==== Lahirna Apartheid ====
[[Gambar:Apartheid.jpg|jmpl|Tanda di basisir
Istilah apartheid mimiti digunakeun dina taun 1930-an tapi mimiti dipaké sacara resmi sarta dijieun undang-undangna ku pamaréntah Afrika Kidul dina taun 1948. <ref name=":0" /><ref name=":5" /> Hal ieu dikuatan ku Partéy Nasional 1948 anu meunang dina pamilihan umum jeung nyieun pamaréntahan minoritas kulit bodas. <ref name=":8">{{Cite web|url=http://www.dw.com/id/apartheid-di-afrika-selatan-dunia-hitam-putih/a-5239303|title=Apartheid di Afrika Selatan- Dunia Hitam Putih|last=|first=|website=DW made for minds|publisher=|accessdate=21 Januari 2018}}</ref>
Undang-undang munggaran anu ngatur sistem apartheid nyaéta Group Areas Act of 1950 anu misahkeun ruang hirup antar warga nagara.<ref name=":2" /><ref name=":8" /> Intina konsép apartheid ieu ngagunakeun sistem 'kamekaran nu dipisahkeun' tepi ka ngabalukarkeun rupa-rupa kultur di Afrika Kidul misah antara hiji jeung nu lainna.<ref name=":5" /> Salian ti éta, pamaréntah ngaluarkeun kawijakan pamisahan ras anu leuwih ketat jeung sistematis.<ref name=":0" /> Dumasar <nowiki>''</nowiki>Undang-undang Pendaftaran Populasi<nowiki>''</nowiki> masarakat Afrika Kidul dibagi jadi tilu kategori ras nyaéta kulit bodas anu lolobana katuruna Eropa, ras Bantu atawa masarakat Afrika kulit hideung, kulit warnaan (masarakat ti ras campuran) anu mangrupa katurunan Melayu Cape.<ref name=":0" /><ref name=":6" /><ref name=":5" /><ref name=":8" /> Tuluy aya ras anyar nyaéta ras Asia anu lolobana urang Pakistan jeung India.<ref name=":0" /><ref name=":6" /><ref name=":3" /><ref name=":5" /><ref name=":8" />
Afrika Kidul tuluy dibagi jadi 80 persén wilayah éta nagara dikawasa ku masarakat kulit bodas anu cicing di pakotaan sedengkeun masarakat kulit hideung ditempatkeun di daérah anu pangsangsarana anu disebut ''homelands'' atawa lemah cai.<ref name=":2" /><ref name=":8" /> Maranéhna boga pamaréntahan administrasi mandiri.<ref name=":8" /> Sacara ékonomi maranéhna diasingkeun.<ref name=":8" /> Dina taun 1970 lumaku ''Undang-Undang Kewarganegaraan Tanah Air Bantu'' anu eusina sakabéh masarakat kulit hideung kudu cicing di homeland.<ref name=":8" /> Masarakat homeland kudu mawa paspor saupama hayang ninggalkeun wilayahna.Waktu masarakat kulit hideung dipaksa kaluar ti kota, daérah padumukanana disebut Bantustan atawa 'lemah cai Afrika'.<ref name=":2" /><ref name=":8" /> <ref name=":2" />Lantaran mangrupa warga Bantustan, masarakat kulit hideung henteu diijinan ilubiung dina pamaréntahan jeung dipaksa tumut kana jam peuting nu mana lamun hayang iinditan ka luar kampung maranéhanana. <ref name=":2" />
Pamisahan masarakat kulit bodas jeung hideung ogé lumaku di fasilitas umum.<ref name=":8" /> Gedong-gedong umum, transportasi umum, taman-taman, réstoran, jeung tangtuna waé sakola-sakola, paguron luhur, rumah sakit, jeung gereja.<ref name=":8" /> Daérah-daérah padumukan di unggal kota jeung désa ogé dibagi dua.<ref name=":8" /> Sistem atikan di unggal sakola dipisahkeun kalawan kualitas guru anu béda, jeung ngan saukur masarakat kulit bodas anu boga hak pilih.<ref name=":8" /> Masarakat kulit bodas jeung non-kulit bodas miboga pagawéan anu béda, dumuk di daérah anu béda, sarta boga gaji, atikan, jeung aksés kaséhatan anu béda ogé. <ref name=":2" /> <ref name=":8" />
Pamaréntah Afrika Kidul ogé netepkeun sajumlah hukum ketat keur neken kaum kulit hideung.<ref name=":0" /> Dina taun 1960, sakabéh partéy pulitik kaum kulit hideung dinyatakeun ilégal, sanggeus aya kerusuhan anti-apartheid di Sharpeville dina tanggal 21 Maret 1960.<ref name=":0" /> Henteu ngan éta wungkul, loba tokoh kulit hideung anu ditahan ku pamaréntah. <ref name=":0" /> Lila ku lila, apartheid dibagi jadi apartheid leutik jeung gedé.<ref name=":1" /> Apartheid leutik ngacu kana ségrégasi anu katingali di Afrika Kidul sedengkeun apartheid gedé digunakeun keur ngagambarkeun leungitna hak pulitik jeung hak kulit hideung di Afrika Kidul. <ref name=":1" />
Baris ka-51:
=== Réaksi Intern (Masarakat Afrika Kidul) ===
Kawijakan-kawijakan anu ditetepkeun ku éta pamaréntah ogé meunangkeun tanggepan anu serius ti masarakat Afrika Kidul. Di Afrika Kidul mindeng aya gerakan-gerakan pemberontakan keur mupus pamaréntahan Apartheid. Gerakan anu kasohor dilakukeeun ku masarakat kulit hideung dimimtian ku ''African National Congress'' (ANC) anu dipingpin ku Nelson Mandela.<ref name=":0" /><ref name=":3" />
==== Kongrés Nasional Afrika ====
ANC diadegkeun dina tanggal 8 Januari 1912 ku John Langalibalele Dube.<ref name=":0" /> Ieu partéy miboga tujuan utama keur mupus apartheid jeung méré hak pilih ka masarakat kulit hideung jeung ras campuran Afrika. <ref name=":0" /> Aya sababaraha tokoh nu aktif di ANC salah sahijina nyaeta Nelson Mandela.<ref name=":1" /> Salian ti Nelson Mandela, ngaran penting lainna anu kaasup anggota ANC awal nyaéta Chief Albert Luthuli jeung Walter Sisulu.<ref name=":1" /> Luthuli nyaéta pamingpin dina démontrasi hukum tanpa kekerasan jeung mangrupa jalma Afrika munggaran anu meunangkeun hadiah nobel padamaian dina taun 1960.<ref name=":1" /> Sedengkeun Sisulu nyaéta campuran ras Afrika Kidul anu gawé bareng jeung Mandela ngaliwatan loba kajadian penting.<ref name=":1" /> Steve Biko nyaéta pamingpin gerakan kesadaran nagara hideung.<ref name=":1" /> Manéhna dianggap salaku martir keur masarakat anti-apartheid sanggeus manéhna tilar dunya di panjara Prétoria taun 1977. <ref name=":1" />
Sababaraha pamingpin ogé leuwih condong ka arah komunisme di tengah-tengah pajuangan Afrika Kidul.<ref name=":1" /> Diantarana nyaéta Chris Hani anu bakal mingpin Partéy Komunis Afrika Kidul jeung boga peranan penting dina mungkas apartheid saméméh pembunuhan dina taun 1993.<ref name=":1" /> Salila taun 1970-an, lahirna Lithuania Joe Slovo bakal jadi anggota anu nyieun sayap bersenjata di ANC.<ref name=":1" /> Dina taun 80-an, manéhna bakal miboga peranan penting dina partéy Komunis.<ref name=":1" />
Dina taun 1959 Kongrés PAN Afrika misahkeun diri ti ANC.<ref name=":8" /> Patukang tonggong jeung ANC, PAN nolak sakabéh wangun gawé bareng jeung kulit bodas.<ref name=":8" /> ANC jeung PAN sacara resmi mangrupa organisasi anu dilarang.<ref name=":8" /> Tapi dua organisasi éta tetep gerak di handapeun taneuh.<ref name=":8" /> Taun 1964 pimpinan oposisi siga Nelson Mandela jeung Walter Sisulu divonis hukuman penjara saumur hirup.<ref name=":5" /> <ref name=":8" />
Makin gedé diskriminasi nu aya di Afrika Kidul makin gedé ogé dorongan keur ngalawanna.<ref name=":8" /> Kongres Nasional Afrika (ANC) duna taunj 1962 nyieun pasukan senjata nyaéta Umkhonto we Sizwe (MK) anu hartina <nowiki>''</nowiki>Tombak Bangsa".<ref name=":2" /><ref name=":8" /> Dina waktu 1,5 taun, MK ngalakukeun 200 aksi sabotase.<ref name=":8" /> Nu ngadegkeunana nyaéta Nelson Mandela, anu harita geus bajuang keur sasaruaan ras.<ref name=":8" />
Taun 1970-an, pamaréntah mimiti ngalonggarkeun kontrol jeung ngizinan ngadegna sababaraha sarikat.<ref name=":0" /> Taun 1980-an pamaréntah ngijinan wawakil kaum kulit warnaan (campuran) ilubiung di parlemen.<ref name=":0" /> Sanajan kitu, ieu kawijakan henteu lumaku keur kaum kulit hideung.<ref name=":0" /> ANC jeung partéy pulitik kulit hideung lainna keukeuh hayang démokrasi anu saenyana di mana unggal jalma bisa milu milih tanpa ningali warna kulit jeung ras. <ref name=":0" />
Baris ka-66:
Dina taun 1976, aya kajadian huru-hara di Soweto.<ref name=":8" /> Mimitina mah tina aksi boikot sakola tuluy jadi silih paéhan.<ref name=":8" /> Kurang leuwih 500 tepi ka 1000 warga kulit hideung tilar dunya dina éta kajadian.<ref name=":8" /> Waktu aya kerusuhan jeung sababaraha taun sanggeusna, loba budak jeung rumaja anu ditangkep.<ref name=":8" /> Tapi gerakan perlawanan henteu eureun tepi ka dinya, anu nentang apartheid loba meunangkeun dukungan ti luar negeri. <ref name=":8" />
Tekenan pulitis boh di Afrika Kidul boh di luar nagri makin gedé.<ref name=":8" /> Dina tanggal 2 Mei 1990, pamaréntah Afrika Kidul ngayakeun musawarah jeung ANC keur nyieun undang-undang nonrasial. Tanggal 7 Juni 1990, De Klerk mupus Undang-Undang Darurat Nagara anu lumaku ampir di unggal bagéan nagara Afrika Kidul.
==== Sharpeville Massacre ====
Dina taun 1956, leuwih ti 20.000 awéwé ti sakabéh ras milu démonstrasi.<ref name=":1" /> Hal ieu mangrupa protés pasif, tapi hal éta bakal téréh robah jadi unjuk rasa anu dimimitian di Sharpeville.<ref name=":1" />Sharpeville massacre dimimitian ku unjuk rasa anti-apartheid kurang leuwih 5.000-7.000 urang kulit hideung.<ref name=":0" /> Tapi waktu ngadeukeutan kantor pulisi, pulisi Afrika Kidul ngaleupaskeun témbakan ka nu démo.<ref name=":0" /> Kacatet 69 urang tilar dunya jeung 180 urang jalma kulit hideung <nowiki>''terluka''</nowiki> akibat éta kajadian.<ref name=":0" /> <ref name=":1" /> Pembantaian éta ngirut perhatian dunya jeung jadi tanda dimimitianna perlawanan maké senjata di Afrika Selatan.<ref name=":1" />
==== Pajuangan Nelson Mandela ====
| |||