Johannes Latuharhary: Béda antarrépisi
Konten dihapus Konten ditambahkan
Tidak ada ringkasan suntingan |
|||
Baris ka-17:
Dina jaman harita, sababaraha anggota SA ngusulkeun sangkan SA gabung ka Pemufakatan Perhimpunan-perhimpunan Politik Kebangsaan Indonesia (PPPKI) nu ngawadahan sababaraha organisasi pergerakan nasional di tingkat daérah nepi ka nasional (Indonésia). Tapi, Johannes miboga kamandang yén organisasi kaagamaan siga [[Sarekat Islam (SI)]] teu sakuduna milu dina kagiatan politik, nepi ka manéhna nolak SA ilubiung dina kagiatan PPPKI.<ref name=":0" /> SA tetep gabung ka PPPKI dina taun 1932.<ref name=":0" /> Dina sasih Januari taun éta, Johannes biantara dina kongres PPPKI kalayan judul ''Azab Sengsara Kepoelauan Maloekoe'' nu miboga téma penjajahan dina widang ékonomi nu dilakukeun ku [[Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC)]], tuluy pamaréntah [[Walanda]].<ref name=":0" /> Ieu biantara dimedalkeun minangka hiji buku nu ''dibredel'' pamaréntah kolonial.<ref name=":0" /> Dina karya tulisna, manéhna ogé ngomén kana sistim sistem pendidikan Walanda di Maluku nu dituduh miboga tujuan pikeun nyieun pagawé negri, tantara, jeung pelaut pikeun pamaréntah kolonial.<ref name=":3" /> Kamandang Johannes pikeun nagara Indonésia sanggeus merdéka ngawangun hiji nagara serikat, sajalan jeung kamandang tokoh-tokoh lianna siga [[Sam Ratulangi]], [[Tan Malaka]], atau [[Mohammad Hatta]].<ref name=":2" />
Ku lantaran aktifitas anti-kolonial Johannes, manéhna dibéré pilihan ku pamaréntah Walanda: mundur salaku hakim atawa eureun milu pergerakan kamerdékaan. Johannes mutuskeun pikeun mundur salaku hakim sarta pindah haluan jadi pangacara.<ref name=":0" /> Ieu kaputusan ngabeuratkeun ékonomi kulawargana – salaku hakim ketua, manéhna digajih 750 gulden nu kawilang gedé jaman harita, tapi teu loba ditabung lantaran béak dipaké donasi ka Sarekat Ambon jeung béasiswa manéhna (Ambonsch Studiefonds). Sanajan kitu, manéhna jadi pangacara nu kawilang kasohor di Jawa Timur sanggeus berhasil mertahankeun hak lahan petani lokal ti pabrik gula, sarta manéhna kapilih jadi anggota ''Regentschapsraad'' (sarua jeung Dewan Perwakilan Rakyat Daérah tingkat Kabupatén) di Probolinggo taun 1934. Tuluy, manéhna jadi DPRD Provinsi Jawa Timur (''Provinciale Raad'') nepi ka taun 1942.<ref name=":0" /><ref name=":4">{{Cite book|title=Tokoh-Tokoh Badan Penyelidik Usaha-Usaha Persiapan Kemerdekaan Indonesia|last=Manus, MPB; Ghazali, Zulfikar; Zuhdi,|first=Susanto; Sumardi; Kuswiah, Wiwi|publisher=Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan|year=1993|location=Jakarta|url=http://repositori.kemdikbud.go.id/12970/1/Tokoh%20tokoh%20badan%20penyelidik%20usaha%20usaha%20persiapan%20kemerdekaan%20indonesia.pdf}}</ref>
Johannes jadi pupuhu munggaran Jong Ambon, sanggeus organisasi éta diadegkeun dina taun 1936. Manéhna ogé milu dina pemilihan umum anggota Volksraad ngawakilan Ambon dina taun 1939 kalayan kampanyeu dumasar sentimén nasionalismé, sabari ngawangun sababaraha cabang anyar pikeun SA. Tapi, manéhna gagal meunangkeun korsi kursi lantaran éléh ku salah saurang caleg katurunan bangsawan anggota ''Regentenbond''. Johannes ahirna mah jadi anggota [[Partai Indonesia Raya (Parindra)]].
Baris ka-25:
Di Jakarta, Johannes digawékeun Jepang salaku Departemen Urusan Dalam Negeri (''Naimubu'') pikeun ngatur jeung tanggung jawab kana komunitas perantauan Maluku di Jawa.<ref name=":0" /><ref name=":3" /> Johannes dijebloskeun deui ka panjara dina taun 1944 jeung sababaraha perantauan ti Maluku liana lantaran disangka ku [[Kempeitai]] salaku mata-mata [[sekutu]], jeung ogé lantaran Johannes ngamangpaatkeun jabatanna pikeun tujuan kamerdekaan Indonésia.<ref name=":0" /> Istrina sakali deui ngarayu saurang komandan AL Jepang pikeun ngabébaskeun Johannes dkk.<ref name=":0" /> Masih dina taun 1944, nu katilu kalina, Johannes ditéwak jeung dipenjarakeun, ayeuna mah pedah aya tawanan Maluku nu kabur ti panjara.<ref name=":0" /> Pamaréntah Jepang di Indonesia jaman harita emang geus nyangka perantauan Ambon sanggeus [[Pertempuran Morota]]<nowiki/>i jeung pengeboman kota Ambon ku sekutu taun 1944, ditambah deui ku aksi-aksi [[Julius Tahija]] salaku mata-mata sekutu.<ref name=":0" />
=== '''Anggota BPUPKI jeung PPKI''' ===
Jepang mulai ngajanjikeun kamerdékaan Indonésia mimiti taun 1945, Laturharhary ditunjuk jadi anggota [[Badan Penyelidik Usaha-usaha Persiapan Kemerdekaan]] (BPUPKI) pikeun ngawakilan Maluku.<ref name=":0" /> Dina ieu kapasitas, pamaréntah Jepang ngaliwatan Johannes ménta perantauan Ambon sangkan eureun ''bergerilya'' jeung jepang, tuluy pokus pikeun meunangkeun kamerdékaan.<ref name=":3" /> Dina rapar-rapat BPUPKI, Johannes ngajukeun wangun nagara serikat, tapi ngan 2 ti 19 anggota panata UUD nu sapuk, wangun nagara ahirna disapukkan jadi nagara ''kesatuan.''<ref>{{Cite book|title=Federalism in Asia|last=He, Baogang;|first=Galligan, Brian; Inoguchi, Takashi|publisher=Edward Elgar Publishing|year=2009|isbn=9781847207029|url=https://books.google.co.id/books?id=nXf9C2xbKsYC&pg=PA149&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false}}</ref> Gagasan Johannes ngeunaan nagara Indonésia, dimedalkeun koran ''[[Asia Raya]]'' édisi 9 Méi 1945, ngadumasarkeun Indonésia dina : Persatuan Rakyat Indonesia, Rumah Tangga Desa, Perguruan, jeung Agama.<ref name=":4" />
Johannes teu nyapukan [[Piagam Jakarta]] (utamana mah ngeunaan kawajiban ngajalankeun saréat Islam), manéhna miboga kamandang yén éta téh diskriminatif jeung miboga dampak pikeun masarakat non-Muslim jeung agama/hukum tradisional.<ref name=":2" /> Manéhna ogé teu nyapukan usulan [[K.H Wahid Hasyim]] nu ngusulkeun yén ngan saukur nu agamana Islam hungkul nu bisa maju jadi Présiden sarta Wakil Présiden, lantaran daérah-daérah nu mayoritasna Kristén di Indonésia embung jadi bagéan nagara Islam.<ref name=":0" /> Usulan Hasyim ogé disapukan ku sababaraha pejuang Islam siga [[Wongsonegoro]] jeung [[Huséin Jayadiningrat]].<ref>{{Cite book|title="Public Religion" and the Pancasila-based State of Indonesia: An Ethical and Sociological Analysis (dina basa Inggris)|last=Intan|first=Benyamin Fleming|publisher=Peter Lang|year=2006|isbn=9780820476032|location=Germany|url=https://books.google.co.id/books?id=OXmRwiYEy1IC&pg=PA41&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false}}</ref> Sabada diyakinkeun [[Sukarno|Soekarno]] jeung [[A.A Maramis]] (Anggota BPUPKI Kristén liana) nyapukan kana Piagam Jakarta.<ref name=":0" /> Johannes ditunjuk deui jadi wawakil Maluku jadi panata calagara [[Panitia Persiapan Kemerdekaan Indonesia]].<ref name=":0" /> Manéhna ogé milu ilubiung dina upacara upacara proklamasi kamerdékaan Indonésia. <ref name=":4" />
=== '''Perang kamerdékaan''' ===
Dina sidang PPKI kaping 19 Agustus 1945, Johannes ditunjuk jadi Gubernur Maluku bareng jeung tujuh gubernur provinsi-provinsi liana. Sanajan kitu, manéhna teu bisa indit ka Maluku lantaran geus aya tantara Australia sabada éléhna Jepang, ahirna jabatan gubernur ngan saukur aya di luhur kertas.<ref name=":0" /><ref name=":3" /><ref name=":2" /> Johannes tuluy jadi anggota anggota badan legislatif [[Komite Nasional Indonesia Pusat]] salaku wakil ketua.<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20190716060254/http://www.dpr.go.id/en/tentang/sejarah-dpr|title=About the House - The House of Representatives of the Republic of Indonesia|website=web.archive.org|accessdate=2021-04-18}}</ref> Manéhna angger jadi anggota pimpinan KNIP jeung Sartono ti golongan kolot nepi ka ''mosi tidak percaya'' ti Sukarni dkk. Ahirna Sukarni dkk (golongan ngora) suksés nurunkeun pimpinan KNIP kaping 17 Oktober 1945. <ref>{{Cite book|title=Java in a Time of Revolution: Occupation and Resistance, 1944–1946 (dina basa Inggris)|last=Anderson|first=Benedict Richard O'Gorman|publisher=Equinox Publishing|year=2006|isbn=9789793780146|url=https://books.google.co.id/books?id=87totx4p3ZcC&redir_esc=y}}</ref>
Dina kaping 5 Septémbér 1945, Johannes ngadegkeun organisasi Angkatan Pemuda Indonesia Ambon (API-Ambon), jeung ngondang sababaraha komunitas Ambon di pulau Jawa<ref name=":3" /> pikeun nepikeun dukungan maranéhna kana kamerdékaan Indonésia. Sanajan kitu, pandangan pejuang lianna kana katurunan Maluku jadi goréng sabada [[Walanda]] balik deui ka Indonésia jeung tantara KNIL nu eusina loba orang Ambon. Nepi ka loba orang Maluku nu bajoang di pihak Walanda.<ref name=":0" /><ref name=":3" /> Sabada tantara Australia mérékeun kakawasaan di Maluku ka Walanda, KNIL mulai deui nyokotan calon anggotana. Di Jakarta, sedadu [[KNIL]] ti Ambon bentrok jeung para pemuda nepi ka aya insidén nu nyerang warga sipil ti golongan perantauan Ambon.<ref name=":0" /><ref name=":3" /> Sanajan Johannes geus ngahubungi para perantuan Ambon sangkan milu gabung ka pihak Indonésia dina kaping 9 Oktobér,<ref name=":3" /> teu lila kaping 13 Oktobér organisasi pemuda (Tentara Rakyat Indonésia) kalahkah ngaluarkeun déklarasi sabalikna ngajak rakyat pikeun perang gerilya jeung ékonomi ngalawan komunitas Ambon jeung [[Érasia|Eurasia]]. Ieu déklarasi nyieun hésé pagawéanna Johannes, lantaran loba warga perantauan Ambon nu jadi mamang pikeun mihak ka Indonésia.<ref name=":3" />
Johannes tuluy ménta wewenang ka Soekarno ngeunaan perantauan Maluku di Jawa jeung Sumatra. Mimitina, ieu kahayang téh ditolak, tapi sanggeus Hatta turun tangan, Soekarno nyapukan ku sarat ieu wewenang dibérékan ka batur saupama Johannes bisa indit ka Maluku.<ref name=":0" /> Dina mimiti Désémber 1945, muka sababaraha kantor di kota-kota sabudeureun Jawa pikeun ngatur sangkan para perantuan ti Maluku bisa balik kalayan salamet.<ref name=":0" />
== Daptar Rujukan ==
| |||