Kota Surabaya: Béda antarrépisi

Konten dihapus Konten ditambahkan
m ngaganti "téh"
m ngarapihkeun éjahan
Baris ka-31:
}}
 
'''Kota Surabaya''', nyaéta ibukota [[Propinsi]] [[Jawa Wétan]] sakaligus jadi kota kadua panggedena di Indonesia. Surabaya tepung wates jeung [[Selat Madura]] di lebah kaler jeung wetan, di kidul tepung wates jeung [[Kabupatén Sidoarjo|Kabupaten Sidoarjo]], di kulon tepung wates jeung [[Kabupatén Gresik|Kabupaten Gresik]]. Kota ieu gaduh hiji bandara nyaetanyaéta [[Bandara Internasional Juanda]] jeung gaduh ogeogé dua palabuhan nyaetanyaéta [[Palabuhan Tanjung Pérak]] sarta [[Palabuhan Ujung]]. Surabaya disebut ogeogé Kota Pahlawan kusabab ''Arék-arek Suroboyo'' (Barudak Surabaya) boga peran penting dina sejarah mertahankeun kemerdekaan Indonesia. Mangsa Indonesia dijajah ku [[Walanda]], Surabaya kungsi jadi kota penggedena di [[Hindia Belanda]] ogeogé jadi pusat niaga di [[Nusantara]] anu disajajarkeun jeung [[Hong Kong]] sarta [[Shanghai]].
 
== Sajarah ==
Baris ka-39:
 
=== Kawitna Kota Surabaya ===
Buktos sajarah nunjukkeun yen Surabaya tos aya jauh saacan jaman kolonial, sakumaha anu katuliskeun dina [[Prasasti trowulan|prasasti Trowulan]] I, taun 1358 Masehi. Dina prasasti etaéta disebutkeun yen Surabaya (''Churabhaya'') masih keneh desa di sisieun walungan Brantas. Desa ieu ogeogé jadi salah sahiji tempat penyeberangan anu penting di sepanjang daerah aliran walungan Brantas. Surabaya ogeogé dicatet dina pujasastra [[Kakawin Nagarakretagama]] nu ditulis ku Empu Prapanca. Eusina nyaritakeun lalampahan [[Raja Hayam Wuruk]] tahun 1365 Masehi dina pupuh XVII (pada kalima, baris terakhir).
 
Sanajan buktos tinulis anu pang kolotna nyatetkeun yen Surabaya tos aya tahun 1358 M (Prasasti Trowulan) jeung 1365 M (Nagarakretagama), para ahli sajarah ngaduga yen wilayah Surabaya tos aya samemeh taun-taun kasebut. Budayawan Surabaya kebangsaan Jerman, Von Faber, nyebutkeun yen Surabaya didirikeun taun 1275 M ku Raja Kertanegara minangka pamatuhan anyar keur para prajuritna anu berhasil ngelehkeun pambarontak Kemuruhan taun 1270 M. Pendapat sejenna nyebutkeun yen Surabaya baheulana téh hiji daérah anu dingaranan Ujung Galuh.
Baris ka-71:
|}
 
Surabaya pernahna di sisi pantai kaler propinsi Jawa Wétan. Wilayahna tepung wates jeung [[Selat Madura]] di kaler jeung wétan, [[Kabupatén Sidoarjo]] di kidul, sarta [[Kabupatén Gresik]] di kulon. Hampir sakabéh wilayah Surabaya kaasup dataran rendah nyaéta 80,72%, ketinggianna antara -0,5 – 5m SHVP atawa 3 – 8 m di luhur permukaan laut. Sésana nyaéta daérah pasir anu letakna di wilayah Surabaya Kulon (12,77%) jeung Surabaya Kidul (6,52%). Di Surabaya Kidul aya 2 pasir anu henteu nangtawing, nyaéta di daérah Lidah jeung Gayungan anu ketinggianna antara 25-50 m di luhur permukaan laut. Lamun di wilayah Surabaya Kulon, kontur pasirna bergelombang. Struktur lemah di Surabaya kasusun tina lemah aluvial, hasil endapan walungan jeung pantai, sarta di bagian kulon aya pasir anu ngandung kapur. Di kota ieu ogeogé aya muhara [[Kali Mas]], nyaetanyaéta salah sahiji cabang walungan [[Brantas]]. Kali Mas téh hiji tina tilu walungan utama anu ngabeulah sabagian wilayah Surabaya. Walungan séjéna nyaéta Kali Surabaya jeung Kali Wonokromo. Aréa sawah jeung tegalan aya di wilayah kulon jeung kidul kota, ari aréa tambak aya di wilayah basisir kalér jeung wétan.
 
=== Iklim ===