Lénong
Lénong nyaéta sabangsa sandiwara ngider dijakarta, lamun di bandungmah longséng ieu kaasup tontonan.[1] Lénong nyaéta seni pintonan téater tradisional masarakat Betawi.[2] Lénong biasana dipirig ku alat musik gambang kromog nyaéta alat musik saperti gambang, kromog, gong, kendang, kempor, suling, kécrékan, sarta alat musik unsur Tionghoa saperti Tehyan, Kongahyan jeung Sukong.[3]
Lénong asalna ti ngaran salah saurang Saudagar China anu ngaranna Lien Ong, cenahmah, baheula Lien Ong lah anu mindeng ngagero sarta magelarkeun pintonan téater anu kiwari disebut Lénong pikeun ngahibur masarakat sarta hususna dirina jeung kulawargana.[2] Dina jaman baheula (pangjajahan), lenong dawam dicoo ku masarakat minangka wangun aprésiasi penentangan ka tirani pangjajah.[2] Lénong dina hakékatna kabagi jadi dua kategori, nyaéta ; Lenong Préman sarta Lenong Denes.[2]
Lenong Préman: nyaéta pintonan téater anu eusina carita rahayat/kahirupan rahayat pribumi dina ngalawan pangjajahan, kalayan nyangharepanana ku inohong utama 'Jago' anu mindeng boga sipat teges sarta teuas.[2] Atraksi persilatan jadi andalan pintonan.[2] gaya basa anu dipaké ogé condong garihal, kawas 'elu-gue, bangs*t, jsb'. Lénong Préman diasumsikeun carita dumasar panempo masarakat tengahan ka handap jaman baheula.[2] dipidangkeun di tempat masarakat ngariung, kawas pasar.[2] Panggung pintonan mangrupa 'panggung aréna', anu ngan aya jukut/samak, kalayan paké obor/lampu minyak sarta dikulilingan ku panongton anu diuk ngariung nyarupaan tapal kuda.[2] conto Lenong Préman: Carita Si Pitung, Akang Jampang, Wak Item, jsb.[2]
Lénong Denes (dines): nyaéta pintonan téater anu eusina carita ngeunaan dinamika pamaréntahan anu waktu éta dicekel ku pangjajah.[2] tapi kitu, carita anu dipunggu tetep ngeunaan sisi lalawanan masarakat anu kajajah.[2] Gaya basa anu dipaké condong lemes, kawas saya-anda, tuan, jsb.[2] Lénong denes diasumsikeun dumasar panempo golongan tengahan ka luhur. Panggung pintonan: alatan Lénong Denes dawam dilaksanakeun di hiji tempat pamaréntahan, mangka condong leuwih éksklusif dibandingkeun lenong préman, nyaéta ngagunakeun panggung sarta kalengkapan pintonan waktu éta.[2] conto: Carita 1001 malam, jsb.[2]
Rujukan édit
- ↑ RA,Danadibrata.2006.Kamus Basa Sunda. Bandung:Gawé bareng PT Kiblat Buku Utama jeung Universitas Padjadjaran.Kaca 102
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o (id)[1] Archived 2011-09-18 di Wayback Machine(diakses kaping 24 november 2011)
- ↑ (id)[2] Archived 2011-11-22 di Wayback Machine(diakses kaping 24 november 2011)