Abdi dalém nyaéta jalma anu ngabdikeun dirina di karajaan karaton jeung raja, saperti kératon Yogyakarta jeung Surakarta, karaton ogé mangrupa témpat cicing para priayi anu séjénna. Umumna abdi dalem karajan jeung abdi dalem Punakawan sok dibédakeun.[1] A Abdi dalem nu awéwé sok disebut képarak.[1] Umumna bayaranna mah leutik ngan pengabdian maranéhna gedé.[1] Abdi dalem biasana ngagunakeun pakéan anu béda biasana ciri hasna téh batik.[1] Balad-balad di antara maranéhna sok disébat co (konco), baladna anu léwih kolot disebutnana mo (romo).[1]

Karya sastra anu loba nyaritakeun masalah abdi dalém nyaéta Péngakuan Pariyém (Linus Suryadi A. G. jeung Para Priyayi (Umar Kayam).[1] Ditulis dina wangun novél, dina Para Priayi Lantip, dicaritakeun Pangakuan Pariyem Maria Magdalena Pariyem (Iyem) jadi abdi sakaligus ngawangun hubungan asmara jeung Ndoro Kanjeng Cokro Sentono: "Iyem" dina panggéro sapopoé ti Wonosari Gunung Kidul. Siga babu nDoro Kanjeng Cokro Sentono (Suryadi, 1981: 47).[1]

Rujukan

édit
  1. a b c d e f g Kutha Ratna, Nyoman (2018). ensiklopedia sastra (2000 istilah, Biografi, karya, Metode, teori. Yogyakarta: Pustaka Pelajar. ISBN 9786022297437.