Républik Rahayat Tiongkok: Béda antarrépisi

Konten dihapus Konten ditambahkan
JamalSc (obrolan | kontribusi)
JamalSc (obrolan | kontribusi)
Baris ka-124:
===Kakaisaran Tiongkok===
[[File:Terracotta Army 5.jpg|thumb|<center>Patung taneuh liat anu nanjeur di makam prajurit Qin Shi Huang (abad ka-3 SM).</center>]]
[[Qin Shi Huang]], saurang gubernur nagara [[Qin]], anu ngadegkeun kasatuan nagara Tiongkok munggaran dina taun [[221]], mungkasan période perang antar nagara. [[Qin Shi Huang]] "Kaisar Munggaran" diproklamasikeun sarta medalkeun loba ngayakeun réformasi, hususna mah kawajiban standarisasi basa Cina resmi, sistem ukur, sarta mata uang. [[Dinasti Qin]] ngan lumangsung 15 taun ti sanggeus maotna kaisar [[Qin Shi Huang]], antukna bijil kawijakan legalisasi otoritér nu ngabalukarkeun béréndélan pangberontakan.<ref name="memuseum">{{cite web|title=Northern Song Dynasty (960–1127)|url=http://www.metmuseum.org/toah/hd/nsong/hd_nsong.htm|publisher= MetMuseum.org|accessdate= 5/7/2015}}</ref>
 
Tuluy bijil [[Dinasti Han]], anu mikawasa Tiongkok ti [[206]] M nepi ka [[220]] M, nyiptakeun idéntitas budaya pangeusina anu mayeng nepi ka kiwari. Dinasti ieu lobaterus ngalegaan wilayah kakaisaran TiongkokTiongkokna liwat kampanyeu militér ngurilingan [[Koréa]], [[Viétnam]], [[Mongolia]] jeung [[Asia Tengah]], ogé anu ngarojong dibabakanna [[Jalur Sutra]].<ref name="memuseum"/> [[Dinasti Han]] sacara tumuluy jadi nagara nu paékonomianna pangbadagna tur pangkolotna di dunya. [[Dinasti Han]] ngadopsi paham [[Konfusianisme]] minangka idéologi nagarana, idéologi anu dikembangkeun dina période usum semi jeung usum gugur. Sanajan sacara resmi ninggalkeun légalisme "idéologi nagara Qin", lembaga jeung kawijakan légalistikna mah tetep dijadikeun minangka dasar pamaréntahan [[Dinasti Han]].<ref name="memuseum"/>
 
Sanggeus runtuhna [[Dinasti Han]], dituturkeun ku période séjén hasil tina susa-sésa [[Dinasti Han]] anu dipikawanoh minangka période Tilu Karajaan. Nagara-nagara anu bijil dina période ini, salasahijina karajaan Wu, ngajalin hubungan diplomatik jeung [[Jepang]] sarta ngawanohkeun sistem panulisan anu aya. Taun [[558]] Tiongkok balik deui aya dina kakawasaan [[Dinasti Sui]], anu singget pisan da ku éléhna téa dina [[Perang Goguryeo-Sui]] ([[598]]-[[614]]).<ref name="memuseum"/>
Baris ka-134:
 
[[File:La cité interdite 0244.JPG|thumb|<center>Istana kakaisaran Tiongkok ti pertengahan Dinasti Ming (abad ka-15)</center>]]
Dina [[abad ka-13]], Tiongkok saeutik-saeutik ditaklukeun ku kakaisaran Mongol. Taun [[1271]], pamingpin Mongol [[Kubilai Khan]] ngadegkeun [[Dinasti Yuan]]. [[Dinasti Yuan|Yuan]] naklukeun susa-sésa panungtung ti [[Dinasti Song]] taun [[1279]]. Saméméh invasi Mongol, pangeusi Tiongkok [[Dinasti Song]] téh nyaéta 120 yuta jiwa, jadi ngurangan 60 yuta nalika sénsus taun [[1300]].<ref>Ping-ti Ho. "An Estimate of the Total Population of Sung-Chin China". dina ''Études Song''. Séri 1. Nomor 1. 1970. kaca 33–53.</ref> Saurang tukang tani nu ngaranna [[Zhu Yuanzhang]] ngagulingkeun [[Dinasti Yuan]] dina taun [[1368]] sarta sarta ngadegkeun [[Dinasti Ming]]. Dina pangawasaan [[Dinasti Ming]], Tiongkok marengan jaman kaemasan lianna, ngembangkeun salasahiji armada laut pangkuatna sadunya tur ékonomi pangbeungharna sarta makmur di tengah ngembangna seni jeung budaya Tiongkok. [[Dinasti Ming]] salila période ieu ngistrénan [[Cheng Ho]] mingpin éksplorasi ka sakuliah dunya, nepi ka [[Buana Afrika|Afrika]].<ref>{{cite news| url=http://www.guardian.co.uk/world/2010/jul/25/kenya-china | work=The Guardian | first=Xan | last=Rice | title=Chinese archaeologists' African quest for sunken ship of Ming admiral | date=25 July 2010 | location=London |accessdate=5/7/2015}}</ref> Dina mangsa awal [[Dinasti Ming]], ibukota Tiongkok dipindahkeun ti [[Nanjing]] ka [[Béijing]]. Salila [[Dinasti Ming]], filsuf saperti [[Wang Yangming]] loba ngritik sarta nyumebarkeun paham [[Neo-Konfusianismena]] ku konsép [[individualisme]] jeung moralitas bawaan.<ref name="Wang">{{cite web|title=Wang Yangming (1472—1529)|url=http://www.iep.utm.edu/wangyang/|work=Internet Encyclopedia of Philosophy|accessdate=5/7/2015}}</ref> Dina taun [[1644]], Béijing dikepung ku koalisi pasukan pangberontak anu dipingpin ku [[Li Zicheng]], seurang pajabat Ming leutik anu mingpin pangberontakan patani. Antukna Kaisar Ming Chongzhen maéhan manéh nalika kota éta dipikawasa.<ref name="Wang"/>
 
===Républik Tiongkok (1912-1949)===