Diponegoro: Béda antarrépisi

Konten dihapus Konten ditambahkan
m Ngarapihkeun éjahan, replaced: salasahiji → salah sahiji (2), timimiti → ti mimiti, kucara → ku cara using AWB
Baris ka-1:
[[File:Diponegoro.jpg|200px|right|Pangéran Diponegoro]]
'''Dipanegara'''<ref name="dua">Satgasnas, 2014. ''[http://satgasnas.com/berita-18-biografi-pangeran-diponegoro--pahlawan-nasional-dari-tanah-jawa Satganas People: Biografi Pangeran Diponegoro - Pahlawan Nasional Dari Tanah Jawa]'', disorang 23 Désémber 2014.</ref> (éjahan Jawa: '''Diponegoro''') atawa anu leuwih dipikawanoh '''Pangéran Diponegoro''' ({{lahirmati|[[Yogyakarta]]|11|11|1785|[[Makassar]], [[Sulawesi Kidul]]|8|1|1855}}) dina yuswa 69 taun) nyaéta salasahijisalah sahiji [[Pahlawan Nasional Républik Indonésia]] anu ditetepkeun ku SK [[Présidén]] Nomer 087 taun [[1973]].<ref>Kementerian Sosial Republik Indonesia, 2014. ''[http://www.kemsos.go.id/modules.php?name=Pahlawan&opsi=mulai-1 Daftar Nama Pahlawan Nasional Republik Indonesia]'', disorang 23 Désémber 2014.</ref> Pangéran Diponegoro kasohor ku tarékahna mingpin [[Perang Diponegoro]] balukar tina lalampahan [[pamaréntah]] [[Hindia Walanda]] anu harita sangunahna baé henteu ngahargaan [[budaya]] jeung tradisi [[masarakat]] satempat, ogé larapan [[pajég]] anu luhur ka [[rahayat]].<ref name="hiji">Pahlawan Indonesia, 2014. [https://www.pahlawanindonesia.com/biografi-pahlawan-nasional-pangeran-diponegoro/ Pahlawan Indonesia: Biografi Pahlawan Nasional Pangeran Diponegoro], disorang 23 Désémber 2014.</ref>
==Hirup hurip==
Pangéran Diponegoro réréhan ti [[Sultan Hamengku Buwono III]] anu [[indung]]na téh salah saurang selir nyaéta [[R.A. Mangkarawati]] asal ti [[Pacitan]].<ref name="hijidua"/><ref name="duahiji"/> Diponegoro keur leutik dipaparin ngaran Radén Mas Antawirya (éjahan Jawa: Ontowiryo).<ref name="dua"/> Nalika rék dijadikeun raja, Diponegoro nampik nu kalakah milih ninggalkeun [[karaton]].<ref name="hiji"/> Kajadian ieu alatan anjeunna rumasa teu boga hak salaku anak ti saurang [[selir]], lain [[permaisuri]].<ref name="hiji"/>
 
Diponegoro ogé leuwih kabita ku kahirupan agamis tur ngarahayat sangkan leuwih resep netep di [[Tegalrejo]], padumukan nini buyutna, Ratu Ageng Tegalrejo, [[permaisuri HB I]].<ref name="hiji"/> Lian ti éta, Diponegoro ogé henteu resepeun kana [[pacorok kokod]]na [[Hindia Walanda]] anu kaleuleuwihi di sabudeureun [[karaton]].<ref name="hiji"/> Mangsa harita Diponegoro miboga 3 urang pamajikan, nyaéta [[Bendara Radén Ayu Kedhaton]], [[Radén Ayu Ratnaningsih]], jeung [[Radén Ayu Ratnaningrum]].<ref name="dua"/>
 
==Perang Diponegoro==
Diponegoro taakna mah nalika [[Walanda]] baris ngagusur [[kuburan]] [[karuhun]]na pikeun dijieunkeun [[jalan]] sangkan jadi balukar ngamimitianna Perang.<ref name="hiji"/> Lian ti éta, Diponegoro ogé kumesel kana lalampahan [[Walanda]] anu teu mihormat adat istiadat satempat ogé kacida ngérétanana ka rahayat ku ngabebankeun [[pajég]] nu kaleuleuwihi. <ref name="dua"/> Perang ieu tumerus kasohor ku ngaran [[Perang Diponegoro]].<ref name="dua"/> Perang ieu timimititi mimiti ping [[20 Juni]] [[1825]] tur lumangsung salila [[lima]] taun anu kacutat minangka salasahijisalah sahiji perang pangbeuratna anu disanghareupan ku [[Walanda]].<ref name="hiji"/>
 
Sikep Diponegoro anu ngalawan ka [[Walanda]] kalayan bubukaan ieu jadi perhatian sangkan dirojong ku [[rahayat]].<ref name="dua"/> Ku kahayang ti [[uwa]]na, [[Pangéran Mangkubumi]], Diponegoro incah ti [[Tegalrejo]] jeung nyieun markas di [[hiji]] [[guha]] anu ngaranna [[Guha Selarong]].<ref name="dua"/> Harita Diponegoro ngedalkeun yén lalawanana téh nyaéta perang sabil, lalawanan nyanghareupan kaum [[kafir]].<ref name="dua"/> Sumanget "perang sabil" anu dikobarkeun ku Diponegoro mawa pangaruh léga nika ka wewengkon [[Pacitan]] jeung [[Kedu]].<ref name="dua"/> Salah saurang [[inohong]] [[agama]] di [[Surakarta]], [[Kyai Maja]], ilubiung jabung jeung pasukan Diponegoro di [[Guha Selarong]].<ref name="dua"/> Perjoangan Pangéran Diponegoro ieu dirojong ku [[S.I.S.K.S. Pakubuwono VI]] jeung [[Radén Tumenggung Prawirodigdaya]] [[Bupati]] [[Gagatan]].<ref name="dua"/>
 
Nalika [[Tegalrejo]] aya dina pangawasa [[Walanda]], Diponegoro bajoang kucaraku cara ngagerilya. Ku hidup pundah-pindah, Walanda héséeun dina rék nangkepna.<ref name="hiji"/> Salila perang ieu karugian pihak Walanda teu kurang ti 15.000 pasukan jeung 20 juta gulden.<ref name="dua"/> Mangrupa-rupa cara terus dilakonan ku Walanda pikeun nangkep Diponegoro.<ref name="dua"/> Malihan mah diayakeun [[sayembara]] anu hadiahna 50.000 Gulden dibikeun ka saha baé anu bisa nangkep Diponegoro.<ref name="dua"/>
 
Walanda ogé ngalarapkeun taktik Bénténg Stélsel pikeun ngawates lalampahan Diponegoro.<ref name="dua"/> Jang nangkepna, Walanda nyieun jebakan ku ngondang Diponegoro ngarunding di [[Magelang]].<ref name="dua"/> Dina tanggal [[28 Maret]] [[1830]], Diponegoro katangkep jeung dipiceun ka [[Manado]], saterusna dipindahkeun ka Makassar.<ref name="dua"/> Antukna Dina ping [[8 Januari]] [[1855]], Pangéran Diponegoro tilar dunya tur dikurebkeun di [[Makassar]].<ref name="hiji"/>