Jawa Kulon: Béda antarrépisi
Konten dihapus Konten ditambahkan
Tidak ada ringkasan suntingan |
Tidak ada ringkasan suntingan |
||
Baris ka-1:
{{Dati1
|nami=
|lambang=[[Gambar:Coat of arms of West Java.svg|77px]]
|peta=[[Gambar:IndonesiaWestJava.png|300px]]
Baris ka-26:
'''Pasundan''' ({{lang-id | Jawa Barat}}, disingget jadi "Jabar") nyaéta salah sahiji [[propinsi]] di [[Indonésia]]. Ayana di beulah kulon pulo [[Jawa]] jeung ibukota sarta puseur urban panggedéna nyaéta [[Bandung]], nya kitu sanajan loba padumuk dinu juru kaler propinsi matuh di wewengkon suburban komo nepi ka wewengkon urban anu aya di [[Jakarta]], sanajan kota éta perenahna di luar propinsi administratip. Populasi propinsi ieu aya 46,3 juta (dina 2014) jeung ieu téh propinsi panggegekna di Indonésia.
Wewengkon puseur [[Bogor]], hiji kota di Propinsi
== Sajarah ==
Laratan arkéologis manusa nu pangkolotna aya di wewengkon nu digali di [[Anyer]] (basisir kulon Jawa) jeung bukti budaya metalurgi perunggu jeung beusi anu wayahna téh milénium kahiji masehi. Buktina [[Kabudayaan Buni|Kabudayaan prasajarah Buni]] (lebah [[Bekasi]] ayeuna) mangrupa karajinan taneuh anu saterusna dikembangkeun deui ku bukti anu kapanggih ti Anyer nepi ka [[Cirebon]]. Artefacts (tanggal ti 400 SM - Maséhi 100)., Saperti peti kadaharan jeung inuman, nu kapanggih lolobana salaku hadiah astana. Aya ogé bukti arkéologis di [[Lokasi Arkeologi Batujaya]] ari tanggalna ti abad kadua masehi [rujukan?] Tuluy, nurutkeun Dr Tono Djuwantono, lulugu Badan Arkéologi Bandung, Candi Jiwa di Batujaya, [[Karawang]],
Salah sahiji bukti pangheubeulna anu dipikanyaho [klarifikasi diperlukeun] nu kacatet sajarah di Indonésia nyaéta tatapakan [[karajaan Tarumanagara]], di mana tujuh batu abad kaopat nu ditulis maké [[aksara Wengi]] (dipaké dina jaman [[Pallawa India]]) dina [[basa Sanskerta]] ngajéntrékeun raraja ti karajaan Tarumanagara. Catetan administrasi Tarumanegara lumangsung nepi ka abad genep, sajaman jeung serangan [[Sriwijaya]], nu dinyatakeun di [[prasasti Kota Kapur]] (686 Masehi).
Baris ka-40:
Sanajan pasini jeung Portugis geus dipiadeg, éta teu bisa dilakukeun. Palabuhan [[Sunda Kalapa]] ragrag ka satru Kasultanan Demak jeung Kasultanan Cirebon (urut [[nagara vassal]] Karajaan Sunda) dina 1524, sanggeus pasukan maranéhanana nu dipingpin Palatehan alias Fadillah Khan ngawasa kota. Dina 1524/1525, pasukan maranéhanana dipingpin Sunan Gunung Jati ogé nyita palabuhan Banten terus ngadegkeun Kasultanan Banten nu sasarengan jeung Kasultanan Demak. Perang antara karajaan Sunda kalawan kasultanan Demak jeung Cirebon hantem keur lima taun nepi ka pajangjian damai anu dirempugan dina 1531 antara Raja Surawisesa jeung Sunan Gunung Jati. Ti 1567 nepi ka 1579, diereh raja pamungkasna Raja Mulya, alias Prabu Surya Kencana, karajaan Sunda nyorang kamunduran, dasarna tina tekenan [[Kasultanan Banten]]. Sanggeus 1576, karajaan teu bisa ngajaga puseur dayeuhna di [[Pakuan Pajajaran]] ([[Bogor]] ayeuna) terus saeutik demi saeutik Kasultanan Banten ngarebut wewengkon urut Karajaan Sunda. [[Kasultanan Mataram]] ti Jawa tengah ogé nyita wewengkon [[Parahyangan]], wareh tenggara karajaan.
Dina abad genep belas, pausahaan [[Walanda]] jeung [[British]] ngadegkeun kapal dagang maranéhanana di Jawa Kulon sanggeus éléhna Kasultanan Banten. Nepi ka tilu ratus taun ka hareup, Propinsi Jawa Kulon labuh dina administrasi [[Hindia Walanda]]. Jawa Kulon resmi dinyatakeun minangka propinsi Indonésia taun 1950, ngarujuk kana hiji pernyataan ti Staatsblad nomer 378. Basa [[17 Oktober]], [[2000]], salaku bagian ti pulitik desentralisasi nasional, [[Banten]] dipisahkeun ti
== Pamarentahan ==
Baris ka-151:
<nowiki>**</nowiki> - Inohong pikeun Kabupatén Ciamis kaasup Kabupatén Pangandaran anyar, nu dijieun dina 2012..
{| class="wikitable sortable"
!Gubernur ka-
Baris ka-239:
== Géograpi ==
Propinsi
Saprak jaman kolonial VOC jeung [[Hindia-Walanda|Hindia Walanda]], Propinsi
Ngocor ngaliwatan lelebak Bandung ka kalér nyaéta [[Walungan Citarum]], anu pangpanjangna jeung pangpentingna di propinsi ieu. walungan sapanjang 300 km ieu mangrupa tempat 3 bendungan, nyaéta [[Cirata Dam]], [[Saguling Dam]], jeung [[Jatiluhur Dam]]. walungan ieu ema parna ku kokotor industri jeung rumah tangga nepi ka titik nu geus bisa dibilang 'walungan pangkotorna di dunya' ku batur.
Basa resmi anu digunakeun nyaéta [[Basa Indonesia]], basa séjénna anu loba dipaké nyaéta [[basa Sunda]]. Di sawatara wewengkon pakidulan anu deukeut ka wates Jawa Tengah, ngagunakeun [[basa Jawa]]. Di wewengkon [[Cirebon]] jeung sabudeureunana ([[Majalengka]], [[Indramayu]], [[Sumber, Cirebon|Sumber]]), dipaké dua rupa basa nu nyoko ka basa Sunda jeung basa Jawa.
Baris ka-330:
== Ekonomi ==
Munggaran, ékonomi balaréa Sunda di
=== Jaman Kolonial ===
Salila Pausahaan Hindia Wetan (VOC) Walanda jeung jaman Hindia Walanda, Propinsi
=== Sanggeuns Kamerdikaan ===
Sanggeus kamerdikaan Indonésia dina 1945,
=== Tourism ===
Rahayu ku kaendahan alami jeung budaya anu beunghar, pariwisata ogé mangrupa industri penting di
== Demografik jeung Bahasa ==
Baris ka-353:
|2014 |46300543 }}
Populasi
Iwal basa Indonésia, basa nasional resmi nagara, basa lian nu loba dipaké di propinsi ieu nyaéta Basa Sunda. Dina sawatara wewengkon lebah wates kidul jeung Propinsi Jawa Tengah, basa Jawa ogé diucapkeun. Basa utama nu dipaké di Cirebon sarta wewengkon di deukeutna (Majalengka, Indramayu, Sumber) nyaéta basa Cirebon, dialek basa Jawa jeung pangaruh Sunda. [14] Basa Indonésia loba diucapkeun salaku basa kadua.
Baris ka-361:
== Budaya ==
Urang Sunda babagi Pulo Jawa jeung urang Jawa, sarta utamana ngancik di
=== Music ===
Baris ka-482:
== Lambang Daérah ==
Saméméh lambang propinsi anu kiwari dipaké, dina kaping 7 Séptémber 1928, propinsi
Lambang nu kiwari dipaké propinsi
* Motto Juang
* Struktur Lambang
Baris ka-490:
=== Motto Juang ===
Motto juang atawa jargon di lambang propinsi
=== Struktur Lambang ===
Struktur lambang propinsi
=== Instrumén Lambang ===
Instrumén dina lambang propinsi
# '''Kujang''' minangka pakarang urang Sunda ogé minangka alat béla diri.
# '''Paré''' minangka bahan dahareun masarakat
# '''Kapas''' nyimbolkeun sandang sarta jumlahna dalapan nyimbolkeun bulan ka dalapan tina kaping kamerdikaan.
# '''Gunung''' nyimbolkeun struktur wewengkon
# '''Walungan jeung Saluran Cai''' nyimbolkeun walungan, terusan jeung saluran cai nu loba di
# '''Sawah jeung Pangebonan''' nyimbolkeun legana lahan pasawahan jeung pangebonan (di bagéan kidul jeung tengah) di
# '''DAM''' minangka hiji prioritas nu keur dimekarkeun sarta dijadikeun perhatian husus di wewengkon
== Atikan ==
Program wajib diajar genep taun jeung salapan taun, Gerakan Nasional Orang Tua Asuh (GNOTA) sarta sababaraha program pangrojong séjénna nyaéta bagéan ti usaha pamaréntah Jawa Kulon pikeun sagancangna ngaronjatkeun kualitas sumber daya manusa (SDM), nu dina ahirna bisa nyiptakeun SDM nu boga panceg sarta bisa nuturkeun jaman nu beuki modérn. Ayana SDM nu boga kualitas nyaéta salah sahiji faktor utama suksésna pangwangunan hiji wewengkon.
Sahenteuna aya 18 paguron luhur negeri nu perenahna di
{| class="wikitable"
!No
Baris ka-586:
|Bekasi
|}
Dina taun akademik 2013/2014 jumlah mahasiswa di ITB nyaéta 14.506 jeung di UPI 17.967 urang. jumlah PTS di wewengkon kopertis wilayah IV
== Sumber Daya Alam ==
Dumasar kana data ti Girang Serat Nagara Indonésia, wewengkon total sawah di Propinsi
Leuwung di
=== Bahan baku alami ===
|