Perjanjian Renville  nyaéta mangrupikeun perjanjian antara Indonésia sareng Walanda anu lumangsung ti 8 Désémber 1947 dugi ka 17 Januari 1948 dina dek kapal perang Amérika Serikat salaku tempat nétral, USS Renville, anu berlabuh di Jakarta.[1] Perundingan dimimitian ti kaping 8 Désémber 1947 sarta diropang ku Komisi Tiga Negara (Amérika Serikat, Australia jeung Bélgia). Ieu perjanjian dilakukeun pikeun ngabéréskeun perselisihan Perjanjian Linggarjati dina taun 1946. Eusina ieu Perjanjian ngandung wates antara daérah Indonésia sareng Walanda anu disebut Jalur Van Mook.[2]

Para delegasi dina rapat pleno munggaran di kapal Amerika Serikat USS Renville

Kasang Tukang édit

Pejanjian Linggarjati kaping 11-13 Nopémber 1946 nu nyapukan ngadegna Républik Amérika Serikat Indonésia (RIS) anu diaku ku Walanda. Hasil tina negosiasi dilegalkeun dina 25 Maret 1947. Tapi, tétéla yén Walanda ngan ukur hayang ngaku kadaulatan RIS sakumaha kawates pikeun Jawa jeung Madura hungkul.[3]

Tugiyono Ks dina buku Once Merdeka Tetap Merdeka (1985) nétélakeun, Walanda malah ngalanggar Perjanjian Linggarjati ku ngaluncurkeun serangan dina 21 Juli 1947 nepi ka 5 Agustus 1947. Ieu serangan dipikawanoh salaku Agresi Militer Walanda I.[3]

Agresi Militer Walanda I nyababkeun sababaraha bagéan dunya internasional, kalebet PBB (PBB), miboga kasieun. Maranéhna ngadesek Walanda pikeun ngeureunkeun éta seranga sarta langsung ngayakeun rundingan perdamaian sareng pihak Indonésia dina kaping 1 Agustus 1947.[4] Ieu hal nyababkeun gubernur Walanda Jenderal van Mook ngumumkeun gencatan senjata dina 5 Agustus 1947.[4]

Eusi Perjanjian Renville édit

Sanggeus disapukan dina 17 Januari 1948, eusi perjanjian Renville, nyaéta:

  1. Wewengkon Républik Indonésia anu diaku ku Walanda ngan ukur Yogyakarta, Jawa Tengah jeung Sumatra.
  2. TNI kudu mundur ti Jawa Barat jeung Jawa Timur atawa daérah anu dicekel ku Walanda.
  3. Disapukanna garis demarkasi nu ngabagi daérah Indonésia jeung daérah anu dijajah Walanda.[5]

Tokoh-tokoh dina Perjanjian Renville édit

Ayana inohong penting dina perjanjian Renville mangaruhan pisan pikeun urang Indonésia sareng Walanda. Sababaraha tokoh anu hadir ngawakilan perjanjian ti para cendekiawan.[4]

Di handap ieu mangrupa tokoh-tokoh anu miboga peran sarta ngawakilan Indonésia pikeun négosiasi.[6]

  • Amir Syarifudin (pupuhu)
  • Ali Sastroamidjoyo
  • H. Agus Salim
  • Dr. J Leimena
  • Dr. Coatik Len
  • Nasrun

Sedengkeun ti pihak Walanda diwakilan ku tokoh-tokoh di handap ieu:[7]

  • R. Abdul Kadir Widjoyoatmojo (pupuhu)
  • Mr. H.A.L. Van Vredenburg
  • Dr. P.J. Koets
  • Mr. Dr. Chr. Soumokil

Salaku médiator sarta ogé panengah, Komisi Tiga Negar diwakilan ku tilu tokoh, nyaéta:[8]

  • Frank Graham (Amerika Serikat dan ketua)
  • Richard Kirby (Australia)
  • Paul van Zeeland (Bélgia)

Daptar Rujukan édit

  1. H., Kuswandi (2015). "Pengaruh Perang Kemerdekaan II Terhadap Pengakuan Kedaulatan RI Tanggal 27 Desember 1949". Jurnal Artefak (2): 208. https://jurnal.unigal.ahsidnkkwic.id/index.php/artefak/article/view/1101. Diakses pada 30 April 2021. [tumbu nonaktif]
  2. "Isi Perjanjian Renville dan Dampaknya bagi Indonesia". suara.com (dalam Indonesian). Diakses tanggal 2021-04-30. 
  3. a b "Sejarah Perundingan Renville: Latar Belakang, Isi, Tokoh, & Dampak". tirto.id (dalam Indonesian). Diakses tanggal 2021-04-30. 
  4. a b c Hakim, Iqbal. "Perjanjian Renville: Latar Belakang, Tokoh, Isi, dan Dampaknya". Insan Pelajar (dalam id-ID). Diakses tanggal 2021-04-30.  Archived 2021-04-30 di Wayback Machine
  5. "Isi dan Latar Belakang Perjanjian Renville". kumparan (dalam id-ID). Diakses tanggal 2021-04-30. 
  6. Storyteller. "Perjanjian Renville: Tokoh, Latar Belakang dan Dampaknya Bagi Indonesia". Histori (dalam en-US). Diakses tanggal 2021-04-30.  Archived 2021-04-30 di Wayback Machine
  7. Ilmu Pengetahuan Sosial untuk SMP/MTs Kelas VIII. Kementrian Pendidikan dan Kebudayaan Republik Indonesia. 2017. 
  8. Wardani, Sintya Ayu. "Tokoh dan Latar Belakang Perjanjian Renville 1948 - Penjelasan Lengkap". MateriIPS.com (dalam Indonesian). Diakses tanggal 2021-04-30.