Anopheles
Anopheles téh hiji genus reungit (Culicidae), kabagi kana kira 400 spésiés, nu 30-40 di antarana bisa mawa parasit ti genus Plasmodium nu nyababkeun malaria. Minangka nu paling kawentar nyaéta Anopheles gambiae, reungit nu boga 'jasa' gedé dina nyebarkeun parasit Plasmodium falciparum.
Sababaraha spésiés Anopheles ogé bisa jadi véktor Dirofilaria immitis, Filariidae Wuchereria bancrofti, jeung Brugia malayi, sarta sabangsaning virus nu nyababkeun kasakit O'nyong'nyong. Reungit séjén nu jadi véktor kasakit di antarana Aedes jeung Culex.
Hambalan hirup
éditSakumaha galibna reungit, reungit anopheles ngalaman opat hambalan hirup: endog, larva, pupa, jeung imago. Tilu hambalan anu mimiti hirupna dina cai salila kira 5-14 poé, gumantung kana spésiés jeung suhu lingkungan. Ieu reungit jadi véktor malaria nalika dina hambalan sawawa (nu bikang), sarta bisa hirup nepi ka sabulan (atawa leuwih mun dina kandang), tapi di alam mah teu leuwih ti 1-2 minggu.
Endog
éditNu bikang bisa ngendog 50-200 unggal oviposisi nu dikacaikeun kitu baé (ngambang), megar sanggeus 2-3 poé (di nu hawana tiis bisa nepi ka 2-3 minggu). Endogna moal kuat sarta bakal paéh mun kagaringan.
Larva
édit
Larva reungit atawa nu katelah 'jentik' boga hulu sampurna sarta boga sikat sungut pikeun dahar, toraksna gedé, abdomén anu bubukuan, sarta teu boga suku. Béda ti reungit lian, jentik Anopheles teu boga sifon réspiratorik, ku kituna awakna teu weléh sajajar (paralél) jeung beungeut cai.
Jentik ngarénghap ngaliwatan spirakel nu perenahna dina buku ka-8 abdomén, sahingga kudu mindeng ka beungeut cai. Kadaharanana mangrupa ganggang, baktéri, jeung séjén mikroorganismeu dina lapisan mikro beungeut cai. Biasana, ieu jentik ukur teuleum mun kaganggu atawa ngarasa kaancam bahya. Larvae kabagi kana opat hambalan atawa instar, ganti hambalan ganti cangkang, nu ahirna ngalaman métamorfosis jadi pupa.
Habitat jentik Anopheles bisa di mana waé, tapi lolobana mah milih cai nu beresih, tanpa polusi. Nu kungsi kapanggih di antarana waé di cai nguyumbang, boh darat atawa laut, rawa bakau, sawah, jeung walungan, nu lolobana lebah nu aya tutuwuhan. Aya ogé anu ngendog dina liang kai atawa dangdaunnan.
Pupa
éditPupa reungit bentukna kawas koma. Hulu jeung dadana ngahiji jadi sefalotoraks, sedengkeun abdoménna melengkung di handapeunana. Sakumaha jentikna, pupa kudu mindeng ka beungeut cai pikeun ngarénghap maké solobong réspiratorik anu aya dina sefalotoraks. Lilana jadi pupa ukur sababaraha poé, nu salajengna megar jadi reungit sawawa.
Sawawa
éditTi endog jadi reungit sawawa lilana gumantung kana spésiés jeung suhu lingkungan. Gancangna bisa lima poé, tapi di wewengkon tropis mah ilaharna 10-14 poé.
Sakumaha galibna reungit, Anopheles sawawa awakna panjang ngajelepeng nu kabagi tilu: hulu, toraks, jeung abdomén. Bentuk huluna loyog pikeun fungsi sénsor jeung dahar, diwangun ku panon jeung sapasang anténeu nu panjang bubukuan. Ieu anténeu penting pikeun 'ngambeu' bau cocoeun atawa bau tempat nu bikang neundeun endogna.
Résisténsi inséktisida
éditDi jero rohangan, urang biasana nyingkahan dicoco reungit ku cara maké inséktisida, boh nu cair (semprot) atawa diduruk. Tapi, lila-lila mah reungit ogé bisa weduk sakumaha serangga lianna. ku sabab unggal taunna bisa ngahasilkeun sababaraha generasi, résisténsi ieu bisa mucunghul gancang pisan. Hal ieu jadi hahalang utama dina Kampanyeu Sajagat Ngabasmi Malaria (Global Malaria Eradication Campaign).
Sumber
éditRujukan
édit- Anopheles. Wikipédia basa Inggris. Disalin 22 Juli 2008.
Tumbu kaluar
édit- Anopheles Database
- CDC - National Center for Infectious Diseases, Division of Parasitic Diseases; Anopheles Mosquitoes
- World map showing distribution of various Anopheles species
- Walter Reed Biosystematics Unit
- Malaria Atlas Project Archived 2015-03-30 di Wayback Machine
|
Artikel ieu mangrupa taratas, perlu disampurnakeun. Upami sadérék uninga langkung paos perkawis ieu, dihaturan kanggo ngalengkepan. |