Karajaan Kahuripan: Béda antarrépisi

'''Karajaan Kahuripan''' nya éta hiji karajaan nu kungsi aya di Jawa Wétan nu diadegkeun ku Airlangga di taun 1009.<ref name=":1">Istiqomah. 2008. ''Intisari Pengetahuan Sosial Lengkap SD''. Jakarta: PT Kawan Pustaka</ref> Karajaan ieu diwangun minangka tungturunan ti Karajaan Medang nu runtag taun 1006.<ref name=":1" /> Taun 1042, Karajaan Kahuripan dibagi jadi dua nya éta Karajaan Jenggala atawa Singhasari kalawan puseur dayeuhna di Kahuripan sarta Karajaan Panjalu atawa Kediri kalawan puseur dayeuhna di Daha.<ref name=":1" />

Raja Karajaan Medang nu pamungkas nya éta Dharmawangsa Teguh, nu disebut-sebut salaku musuh Karajaan Sriwijaya.<ref name=":2">Hendarsah, Amir. 2010. ''Cerita Kerajaan Nusantara Populer''. Jakarta: Great! Publisher</ref> Mangsa taun 1006, Raja Wurawari ti Lwaram (sekutu Sriwijaya) nyerang Watan, puseur dayeuh Karajaan Medang nalika ngayakeun acara jatukrami.<ref name=":2" /> Dharmawangsa maot sedengkeun alo Dharmawangsa nu ngarana Airlangga bisa kabur tina serangan éta.<ref name=":2" /> Airlangga nya éta budak lalaki ti Mahendradatta (dulur awéwé Dharmawangsa Teguh) jeung raja Bali, Udayana.<ref name=":2" /> Anjeuna lolos dibarengan ku pangapingna nya éta Narotama. Ti dinya Airlangga hirup lunta salaku patapa di alas gunung (Wanagiri).<ref name=":2" /> Tuluy taun 1009, datang utusan rahayat ménta sangkan Airlangga ngadegkeun deui Karajaan Medang, sabab Dayeuh Watan geus runtag.<ref name=":2" /> Ti dinya Airlangga ngadegkeun puseur dayeuh nu ngarana Watan Mas deukeut Gunung Penanggungan.<ref name=":2" />

Mimitina wewengkon karajaan nu diparéntah Airlangga ngan ngawengku Gunung Penanggunan jeung sabudeureunana, sabab loba wewengkon - wewengkon handapeun Karajaan Medang misahkeun diri.<ref name=":2" /> Tapi sanggeus Karajaan Sriwijaya bisa ditumpes ku Rajendra Coladéwa nya éta Raja Colamandala di India taun 1023, Airlangga leuwih boga kakawasaan pikeun ngawangun deui kadigjayaan Wangsa Isyana.<ref name=":2" />

Taun 1032 Airlangga leungiteun dayeuh Watan Mas sabab diserang ku raja awéwé nu disebut Calonarang.<ref name=":2" /> Tuluy ngadegkeun deui puseur dayeuh anyar nya éta Kahuripan di wewengkon nu kiwari disebut Sidoarjo.<ref name=":2" /> Calonarang bisa ditumpes ku bantuan Mpu Bharadah, ogé Raja Wurawari bisa ditumpes.<ref name=":2" /> Numutkeun Prasasti Pamwatan taun 1043 M jeung Serat Calonarang, puseur karajaan Airlangga balik deui ka Daha.<ref name=":2" /> Saméméh turun tahta, Airlangga nyanghareupan perang sadulur ti dua budakna.<ref name=":2" /> Calon raja nu sabenerna nya éta Sanggramawijaya Tunggadéwi leuwih milih jadi patapa batan naék tahta.<ref name=":2" />

Di panungtung November 1042 Airlangga kapaksa ngabagi dua karajaana nya éta beulah Kulon ngarana Kadiri nu puseur dayeuhna di Daha dipasrahkeun ka Sri Samarawijaya, sedengkeun beulah wétan nu ngarana Jenggala puseur dayeuhna di Kahuripan dipasrahkeun ka Mapanji Grasakan.<ref name=":2" /> Sanggeus turun tahta, Airlangga balik deui jadi patapa kalawan ngaran Resi Gentayu.<ref name=":0" /> Airlangga maot di taun 1049 sarta dikurebkeun di Tirtha (Candi Belahan), di beulah wétan Gunung Penanggungan.<ref name=":0" /> Anjeuna diwujudkeun salaku arca Wisnu nu numpak Garuda.<ref name=":0" />

Sanggeus éta Karajaan Kahuripan kabagi dua.<ref name=":0" />.0