Igloo

padumukan anu diwangun tina salju
Pikeun Igloo nu mangrupa program antarbeungeut basis data CDS/ISIS jeung WinISIS, tempo Igloo (program).

Igloo atawa iglo (basa Inuktitut: iglu / ᐃᒡᓗ, "imah", jamakna: iglooit atawa igluit) nyaéta imah atawa tempat tinggal samentara, wangunna kubah jeung diwangun tina balok-balok salju. Sanajan igloo identik jeung tempat cicing urang Inuit, igloo loba ogé diwangun ku urang Kanada nu nganjrek di Arktik Tengah jeung wewengkon Thule di Greenland. Salju ogé digunakeun sawareh urang Inuit keur ngalapisan imah nu diwangun tina tulang lauk paus jeung kulit sato. Salju cocok digunakeun minangka insulator (bahan panghalang) tina suhu tiis. Suhu rohangan di sajeroeun igloo jauh leuwih haneut, tur ngamungkinkeun manusa pikeun hirup sanajan hawa di luar bisa nepikeun ka -46 °C oge.

Igloo

Asal-usul kecap

édit

Dina basa Inuktitut, "igloo" atawa iglu nyaéta ngaran umum keur sagala wangun imah. Ti saprak abad ka-20, istilah igluvigaq (jamakna: igluvigait) sering digunakeun keur imah nu diwangun tina salju, supaya béda jeung istilah keur imah biasa.

Tipe igloo

édit
 
Igloo tipe gedé di Kinngait, kiduleun Pulau Baffin

Iglo aya tilu rupa nu dibédakeun dumasar gedéna rohangan sarta kagunaannana:

  • Igloo leutik keur nyalindung sawatara waktu (sapeuting dua peuting) nu sering diwangun ku tukang moro nalika moro di padang atawa lautan es.
  • Igloo semipermanen ukurannana sedeng keur tempat cicing kulawarga. Di jerona ukur aya sarohangan nu bisa dicicingan babarengan ku dua kulawarga. Sababaraha igloo semipermanen di hiji wewengkon ngawangun hiji pamukiman "desa urang Inuit".
  • Igloo gedé nu dijieun keur acara husus. Igloo nu kieu dijieun tina igloo leutik nu dirombak sangkan gedé, tapi bisa ogé mangrupa wangunan anyar. Di jero igloo gedé aya lima rohangan sarta bisa nampung nepikeun ka 20 urang. Igloo gedé bisa ogé diwangun tina sababaraha igloo leutik nu dihubungkeun ku torowongan, antukna ukur aya hiji jalan asup pikeun sababaraha igloo. Dina jero igloo gedé bisa diayakeun pesta babarenagn, dansa tradisional (musik Inuit jeung Katajjaq).

Cara nyieun igloo

édit
 
Igloo ti gigir: (1). rohangan kulawarga/tempat sare (2). panto asup jeung tempat neundeun barang (3). jandela (4). ventilasi

Salju nu jadi teuas alatan katiup angin cocok keur ngawangun igloo, sabab tiupan angin nyababkeun kristal es menjadi jadi pakait. Salju jadi teuas tapi masih cukup empuk pikeun dipotong. Blok-blok salju dipotong jeung disusun jadi dinding. Liang urut galian salju dijadikeun rohangan hareup deukeuteun panto asup. Bagian jero nu leuwih luhur dijadikeun rohangan kulawarga jeung rohangan sare. Torowongan leutik sering diwangun di hareupeun panto asup, sangkan angin ti luar henteu langsung asup ka jero antukna haneutna ti jero téh henteu lumpat ka luar nalika panto dibuka. Salju mangrupa bahan palapis nu alus, antukna rohangan di jero igloo bisa dijadikeun tempat cicing nu haneut jeung nyaman. Hiji atawa dua balok es dina pinding kudu dibuka keur nyieun jandela jeung ventilasi supaya rohangan dina jero igloo henteu poek nalika panto tina balok salju ditutup.

 
Arah nyusun balok es nalika nyieun igloo

Igloo mangrupa konstruksi kubah nu unik, sabab diwangun tina balok-balok nu silih rojong tanpa ngagunakeun struktur rangka. Lamun diwangun kalayan bener, bagian hateup kubah igloo sanggup nahan beurat saurang nu nangtung di luhureunnana. Panas tina lampu tradisional Inuit nu disebut qulliq bisa ngaleyurkeun es sajeroeun igloo, tapi bagian es nu leyur éta bisa gancang beku deui sarta ngawangun lambaran es anayr nu nambah kakuatan wangunan igloo.

 
Gambar bagian jero igloo urang Alaska, lukisan taun 1916

Modifikasi

édit

Urang Inuit Tengah, hususna nu cicing di Selat Davis, ngalapisan rohangan kulawarga ku kulit sato. Hawa rohangan dina jero igloo nu dikulit satoan bisa leuwih haneut 2 °C nepi ka 10-20 °C dibandingkeun tanpa palapis.

Lambang

édit

Gambar igloo aya dina lambang teritori Nunavut di Kanada.

 
Imah salju jieunan Finlandia

Daptar pustaka

édit

Tumbu luar

édit