Méga Sunami

Gelombang anu jangkung jeung gedé tibatan tsunami normal
(dialihkeun ti Méga Tsunami)

Méga Sunami (kadang diéja Méga Tsunami) mangrupikeun istilah anu teu resmi pikeun ngajelaskeun sunami jeung amplitudo gelombang awal (jangkung) jangkung ageung tibatan sunami tiasa. Sababraha puluhan, ratusan, atawa kamungkinan rébuan méter jangkungna jeung aranjeunna tiasa lautan jeung ngarusak nagara di sisi sanés dunya.

Umumna, sunami disebabkeun ku lini anu di caket basisir atawa jero laut. Tsunami normal tiasana asalna ti lini caket basisir, Urug jero laut, jeung kagiatan vulkanik jero laut, jeung kisaran ti watesan gelombang dugi ka témbok cai dugi 300 suku. Lini jero laut tiasa ngagentos ranjang laut atawa laut ku sakitar 10 méter jeung ngahasilkeun dina skala siga kitu, tapi hentwu langkung ageung pisan.

Sunami anu normal diciptakeun ku lini di lantai laut ngan ukur jangkungna gelombang bari ka luar basisir. Éta ogé panjang gelombang bisa panjang teuing (sering sababaraha 100 kilométer panjangna) jeung umumna dipasihan teu katelah di laut, ngan ukur ngajentol sakedap biadana ku pesenan 30 cm (12 inci) luhureun pabeungeutan laut. Tapi jangkungna sunami normal ningkat sacara dramatis dugi ka daratan salaku dasar gelombang nyorong kolom cai di luhurna.

Sabalikna hal-hal masif diperyogikeun nyiptakeun gelombang jeung jangkungna anu lumayan pisan tina kasus Méga sunami. Teu kawas sunami anu tiasa, Méga sunami disebabkeun ku taneuh urug raksasa jeung peristiwa tabrakan anu sanés sapertos bituna gunung bitu atawa astéroid anu gedé nabrak laut. Peristiwa ieu ngagancang mindahkeun volume cai anu ageung, ku sabab énérgi ti serpihan anu labub aatawa ékspansi dipindahkeun ka cai.[1]

Réferénsi

édit

Tingali ogé

édit