Sutra
Sutra mangrupa produk ékslusip kaisar Cina atawa Tiongkok.[1] Mimitina sutra dipikawanoh di Cina dina taun 2700 SM.[1] Cina anu apal kumaha cara nyieun sutra, saha waé anu ngabéjakeun cara nyieuna sutra bakal dipaéhan.[1] Ku sabab kitu harga sutra téh mahal, nepi ka sabanding hargana jeung emas.[1] Ceuk sahaol carita mah baheulana Lei-tzu sang Permaisuri karajaan harita keur merhatikeun kepompong dina tangkal mulberry tuluy éta kepompong téh dibawa, sabot kitu éta kepompong téh murag kana cangkir nu eusina entéh permaisuri.[2] Nalika rék dibawa éta kepompong nu murag téh robah jadi lambaran bola anu lemes tur panjang.[2] Ieu sajarah mimitina kapanggih ayana bola sutra.[2] Permaisuri anu manggihan éta bola sutra disebut Si Ling-chi atawa Lady of the Silkworm.[2] Ku sabab kitu Cina kasohor penghasil kaén sutra anu dipikawanoh di sakabéh alam dunya.[2] Loba padagang anu jualan kaén sutra, jalur pedagang kasebut disebut Silk Road atawa Jalur Sutera.[2]
Prosés nyieun sutra
éditSutra dihasilkeun tina kepompong hileud sutra.[2] Hileud sutra ngahasilkeun kepompong anu bisa dipintal jadi serat sutra.[2] Aya ratusa jinis hileud sutra, tapi sutra anu alus dihasilkeun ku kepompong tina hileud sutra tangkal murbei anu ngaran ilmiahna ''Bombyx mori''.[2] Induk sutra bisa ngahasilkeun 500 endog hileud sutra anu gedéna saperti jarum pentul.[2] Salila 20 poé, endog kasebut barobah jadi larva hileud anu laleutik.[2] Larva hileud ngadahar daun murbei kalayan gancang.[2] kira-kira 18 poé, awak larva hileud ngagedéan 70 kali ukuran awak asalna sarta opat kali ngaganti cangkangna.[2] Satuluyna larva hileud kasebut bakal terus ngagedéan nepi ka beuratna 10.000 kali beuratasalna.[2] Nalika éta hileud sutra bakal barobah warnana jadi konéngjeung leuwih ngeusi.[2] Éta salah sahiji tanda hileud sutra mimiti ngabulen asup kana kapongpong.[2] Satuluyna kepompong dikulub sangkan larva hileud di jerona maot.[2] Jadi lamun diantep, hileud bakal asak anu satuluyna bakal ngégélan kepompong jadi moal bisa ka arah.[2] Sanggeus hileud maot, serat dina kepompong bisa diudulkeun/diuraikan jadi serat sutra.[2] Hiji kepompong sutra bisa ngahasilkeun serat sapanjang 300 méter nepi ka 900 méter anu diaméterna 10 mikrométer (1/1000 miliméter).[2] Di sakabéh dunya dina sataun bisa ngahasilkeun total serat sutra sapanjang 112,7 milyar kilométer.[2] Satuluyna serat sutra anu lemes kudu dipintal.[2] Serat sutra dipintal kalayan prosés anu hampir sarua jeung prosés nalika hileud sutra ngamintal kepompongna.[2] Prosés éta kaasup alat pemintalan serat sutra pikeun dijieun jadi lawon sutra anu éndah.[2] Bahan kaén tina sutra ieu anu satuluyna dijieun jadi sababaraha produk papakéan atawa produk séjéna.[2]