Péntosa
Péntosa hartina hiji monosakarida nu mibanda lima atom karbon jeung hiji gugus fungsi aldehida dina posisi 1 (aldopéntosa) atawa keton dina posisi 2 (ketopéntosa).
Aldopéntosa mibanda tilu pusat kiral ("atom karbon asimétris") antukna mibanda dalapan stéréoisomér.
Molekul 4-D-aldopéntosa, :-
CH=O CH=O CH=O CH=O | | | | HC-OH HO-CH HC-OH HO-CH | | | | HC-OH HC-OH HO-C HO-CH | | | | HC-OH HC-OH HC-OH HC-OH | | | | CH2OH CH2OH CH2OH CH2OH D-Ribosa D-Arabinosa D-Silosa D-Liksosa
Ketopéntosa mibanda dua pusat kiral antukna ngahasilkeun opat stéréoisomér - ribulosa (bentuk L- jeung D-) sarta silulosa (bentuk L- jeung D-).
Gugus fungsi aldehida jeung keton na karbohidrat ieu meta jeung gugus fungsi hidroksil gigireunana ngahasilkeun hémiasetal atawa hémiketal intramolekular. Struktur cingcin nu dihasilkeun patali jeung furan, sarta disebut salaku furanosa. Cingcin ieu muka jeung nutup sacara spontan, antukna bisa muterkeun beungkeut antara gugus karbonil jeung atom karbon tatanggana - ngahasilkeun dua konfigurasi nu béda (α jeung β). Prosés ieu disebut mutarotasi.
Ribosa mangrupa komponén RNA jeung DNA (dina bentuk déoksiribosa).