Radén Siti Jénab (gumelar di Cianjur, 1890 – pupus di Cianjur, 1951) nyaéta salah sahiji inohong wanoja anu merjuangkeun pendidikan hususna jang kaum wanoja di Cianjur jeung Jawa Kulon.[1]

Kahirupan Awal

édit

Anjeunna téh gumelar di kulawargi ningrat. Ramana, Raden Martadilaga, turunan ti Patih Purwakarta nyaéta Raden Dipamanggala, sarta ibuna, Nyi Radén Siti Mariah, masih kénéh aya patali jeung priyayi Brebes, Jawa Tengah. Siti Jénab hirup di kulawargi anu mentingkeun nilai-nilai pendidikan. Ku kituna, lingkungan kulawargi janten salah sahiji pangrojong anjeunna sakola jeung merjuangkeun pendidikan pikeun sasamana.[2]

Radén Siti Jénab di Sakola Raden Dewi Sartika atawa anu kasohor ku ngaran Sakola Kautamaan Istri dumasar kana rékomendasi ti RA Cicih Wiarsih atawa Juag Cicih, nyaéta putrina Bupati Cianjur RAA Prawiradireja II. Salila anjeunna sakola, anjeunna meunang bimbingan langsung ti Déwi Sartika salaku pangadeg Sakola Kautamaan Istri. Saanggeus pendidikanna réngsé, Siti Jénab mulih deui ka Cianjur mawa rasa prihatin ngeunaan kondisi kaum wanoja anu teu miboga kasempatan jang sakola nu layak. Rasa prihatin éta anu ngagugah kasadaran Siti Jénab merjuangkeun pendidikan jang kaum wanoja.[3]

Sakola Istri

édit

Atikan anu diajarkeun di Sakola Istri Siti Jénab henteu ngan mangrupa maca, tulis, jeung ngitung. Sakola Istri ogé ngajarkeun saperti élmu agama, masak, ngaput, tembang atawa mamaos, musik, jeung tari, anu nambah pangaweruh jeung kaahlian murid-muridna. Di jaman kiwari, jenis sakola ieu bisa kasebut ogé modél pendidikan vokasi. Salian ti éta, pendidikan karakter ogé ditepikeun di Sakola Istri, nu mana bentuk atikanna nyaéta ngeunaan tatakrama, kataatan, jeung kadisiplinan anu teu beda ogé jeung nu diajarkeun di Sakola Kautamaan Istri Déwi Sartika.[4]

Prinsip atikan di Sakola Istri ieu sajalan jeung harepan Siti Jénab yén barudak wanoja kudu jadi jalma anu alus budi jeung miboga kepribadian. Harkat sarta martabat kaum wanoja bisa kaangkat sangkan ngamajukeun bangsa lamun pendidikan ditepikeun merata ka kaum wanoja.[4]

Mimiti sakola ieu dijalankeun, Siti Jénab ngadatangan imah ka imah, ti hiji tempat ka tempat nu séjén nepi ka ahirna bisa ngadegkeun sistem sakola anu matuh. Pendidikan lanjutan anu dibuka ku Siti Jénab nyaéta narima barudak ti sakola dasar kelas dua, anu dina basa Belanda disebut ogé meisjes vervologschool.[4]

Sakola nu dibuka ku Siti Jénab ieu henteu kitu waé ditarima ku masarakat Cianjur yén loba kolot nu ngarasa beurat nyakolakeun barudakna, utamana barudak wanoja. Dumasar ka anggepan di jaman éta, barudak anu disakolakeun téh leuwih teu kaawasan, barudak jadi leuwih bébas anu kuduna nurut ka aturan adat nu aya. Pikiran éta téh teu sarua jeung anu diyakinan ku Siti Jénab, yén kuduna jalma–utamana wanoja, kudu miboga kamampuan dasar jang ngarojong kahirupan.[4]

Tandajasa

édit

Taun 2018, Radén Siti Jénab diajukeun sangkan janten pahlawan nasional ku pakar sejarah Jawa Kulon Profésor Nina Hérlina Lubis jeung perwakilan Déwan Cagar Budaya Jabar Lutfi Yondri ka Pemerintah Kabupaten Cianjur. Pangajuan éta dikasang tukangan ku jasa Siti Jénab nyadarkeun pentingna pendidikan jang kaum wanoja sarta merjuangkeun émansipasi jang kaum wanoja. Radén Siti Jénab ogé dinilai geus minuhan sarat jang dipikawanoh salaku pahlawan nasional.[5][6]

Référénsi

édit
  1. Kamilah, Azka Nurul. "Mengenal Raden Siti Jenab, Tokoh Perempuan Sunda yang Giat Mengenalkan Pendidikan Bagi Kaum Perempuan - Edu Historia". Mengenal Raden Siti Jenab, Tokoh Perempuan Sunda yang Giat Mengenalkan Pendidikan Bagi Kaum Perempuan - Edu Historia (dalam Indonesian). Diakses tanggal 2024-08-25. 
  2. Rivani. "Raden Siti Jenab, Pendiri Sekolah Pertama di Cianjur". Bincang Muslimah (dalam Indonesian). Diakses tanggal 2024-08-25. 
  3. "Raden Siti Jenab, Ningrat Cianjur yang Rela Keliling Rumah Warga Kenalkan Pendidikan". merdeka.com (dalam Indonesian). Diakses tanggal 2024-08-25. 
  4. a b c d Darmawan, Wawan (2018). "Siti Jenab dan Pendidikan Perempuan Indonesia". Seminar Nasional Pengusulan Ibu Siti Jenab sebagai Pahlawan Nasional. https://sejarah.upi.edu/wp-content/uploads/2023/02/2018_Siti-Jenab.pdf. 
  5. antaranews.com. "Sejarawan usulkan Siti Jenab jadi pahlawan nasional". Antara News (dalam Indonesian). Diakses tanggal 2024-08-25. 
  6. "Raden Siti Jenab Disebut Sudah Memenuhi Syarat untuk Diakui sebagai Pahlawan Nasional". Tribunjabar.id (dalam id-ID). Diakses tanggal 2024-08-25.