Tauhid (Arab : توحيد ) nurutkeun lughot hartina ngaésakeun.[1] Sedengkeun nurutkeun saréat tauhid hartina ngaésakeun Alloh.[1] Jadi nu dimaksud élmu Tauhid nyaéta élmu nu ngabahas ngeunaan aqidah atawa kapercayaan ka Alloh nu dumasar kana dalil-dalil nu bener.[1] Tauhid dina Islam téh mangrupakeun konsép akidah anu ngékédkeun ka-ésa-an Allah. Islam ngajar yén Allah téh Maha Ésa, lain dina harti bilangan, tapi yén Allah teu mibanda babarengan atawa naon-naon anu saperti ka Anjeunna. Kaésa-an Allah ngaliput dzat-Na, anu hartina teu aya anu saperti dzat-Na. Dzat Allah lain barang jeung teu boga sipat-sipat barang, sabab Allah téh nu nyiptakeun sagala barang jeung sipat-sipatna. Allah geus aya saméméh sagala ciptaan aya, tur Allah teu bisa dibayangkeun ku pikiran manusa lantaran naon anu kabayang ku manusa ngan saukur nu bisa dirasakeun ku pancaindera. Allah teu sarua jeung naon waé, sarta ngalaksanakeun tauhid ogé nyingkahan syirik mangrupa konsékuénsi tina kalimah sahadat anu diikrarkeun ku jalma muslim.

Dina tauhid rububiyah ngékédkeun yén Allah téh hiji-hijina Rabb, nyaéta Pangawasa anu nyiptakeun, ngatur, sarta mibanda karajaan sakabéh alam. Salaku Rabb, Allah téh Nu Nyiptakeun, Nu Méré rejeki, Nu Ngahirupkeun jeung Nu Ngahinakeun, ogé Nu Nga-rahman jeung Ngarugikeun. Sagala urusan anu diatur ku Allah téh pasti mangrupa kahadéan, sarta Anjeunna Maha Kawasa kana sagala anu dipikahayang. Dina Al-Quran disebutkeun, "Sagala nyiptakeun jeung urusan téh hak-Na" (Al-A'raf: 54).

Tauhid Asma wa Sifat ngakuan kasampurnaan Allah ngaliwatan ngaran jeung sifat-Na anu mulya, boh sifat dzat boh sifat paripolah-Na. Ngaran jeung sifat Allah dipikanyaho ngaliwatan Al-Quran jeung Sunnah kalayan harti anu écés, lain hasil tina akal manusa. Sanajan kitu, ngaran jeung sifat Allah téh teu aya watesna, sarta sabagian gedé dirahasiakeun dina elmu gaib-Na.

Tauhid Uluhiyah ngékédkeun yén Allah téh hiji-hijina nu wajib disembah dina sagala wujud ibadah ku sakumna mahluk-Na. Pangakuan kana Allah salaku Rabb ngabogaan konsékuénsi yén sakumna panyembahan kudu ukur dipasrahkeun ka Anjeunna. Ibadah téh nyaéta ngabdikeun diri ka Allah kalayan ngalaksanakeun parentah-Na sarta nyingkahan larangan-Na salila hirup. Nyembah ka lian ti Allah, sanajan tetep nyembah ka Allah, dianggap syirik, nyaéta dosa anu pangbadagna dina Islam.

Étimologi

édit

Kecap tauhid mangrupakeun kecap barang infinitif (masdar) tina basa Arab waḥḥada-yuwaḥḥidu-tawḥīdan, anu hartina ngahiji, ngajadikeun hiji, atawa masifatan ku kaesaan. Numutkeun Syaikh Muhammad bin Shalih Al-Utsaimin, ieu harti bakal sampurna upama ditambihan panyabutan kana sagala hal salian ti anu dijadikeun hiji éta. Kecap tauhid sorangan, boh dina wangun masdar atawa dina wangun séjénna, teu kapanggih dina Alquran. Tapi, kecap ieu muncul dina sababaraha hadis Nabi Muhammad dina wangun kecap pagawéan. Salah sahiji conto nyaéta nalika Nabi Muhammad ngutus Mu'adz bin Jabal pikeun nyebarkeun dakwah ka Yaman.

Tauhid dina Islam

édit

Hiji Muslim percaya yén tauhid téh landasan anu paling penting dina Islam sarta inti utama tina ajaran Islam. Tauhid ogé mangrupakeun salah sahiji sarat pikeun ditarimana amal, salian ti kudu saluyu jeung ajaran Rasulullah. Anu disebut sarat nyaéta hal-hal anu kudu dipigawé saméméh hiji amal dilaksanakeun sarta kudu dijaga nepi ka bérésna amal éta. Ieu hal aya patalina pisan jeung niat hiji jalma. Lamun aya jalma ngalakukeun hiji hal ngan ukur pikeun Allah, mangka sarat pikeun ditarimana amal éta nyaéta niatna kudu tetep murni pikeun Allah nepi ka bérés. Salian ti éta, lamun amal anu dipigawé saluyu jeung ajaran jeung sunnah Rasulullah, kamungkinan gedé amal éta bakal ditarima jadi ibadah di hareupeun Allah. Sabalikna, lamun hiji amal dipigawé lain pikeun Allah, atawa niat awalna pikeun Allah tapi robah di tengah jalan, mangka amal éta bakal ditolak ku Allah, sanajan geus saluyu jeung tuntunan Rasulullah.

Tauhid numutkeun para ulama

édit

Tauhid, dina pandangan para ulama, mangrupakeun intisari ajaran Islam anu nyatakeun keimanan ka Allah salaku hiji-hijina Zat anu pantes disembah. Imam Ibnu Katsir dina tafsirna (Tafsir Al-Qur'an Al-Azhim) nyebutkeun yén tauhid téh intina ngalakukeun ibadah sacara ikhlas pikeun Allah sareng nyingkahan sakabéh bentuk syirik. Samentara éta, Imam Al-Ghazali dina kitabna Ihya Ulumuddin ngajelaskeun yén tauhid mangrupakeun landasan anu ngabentuk kahirupan Muslim, ngarahkeun sagala amal supaya henteu lepas tina niat nyembah Allah. Ulama kawentar saperti Syaikhul Islam Ibnu Taimiyah ogé ngungkabkeun dina Kitab Al-Ubudiyah yén tauhid téh teu ukur ngeunaan pangakuan kalimah syahadat, tapi ogé ngalaksanakeun sagala paréntah Allah kalayan ihlas sarta tunduk. Ieu nunjukkeun yén tauhid sanés ngan ukur konsep teologis, tapi ogé kudu diwujudkeun dina praktek kahirupan sapopoé.

Rupa-rupa tauhid

édit

Tauhid, dina ajaran Islam, kabagi kana sababaraha rupa anu ngajelaskeun dimensi-dimensi keimanan ka Allah SWT. Para ulama ngagolongkeun tauhid kana tilu bagian utama:

Tauhid Rububiyyah

édit

Tauhid Rububiyyah ngajelaskeun kayakinan yén Allah SWT téh hiji-hijina Zat anu nyiptakeun, ngatur, jeung ngawas jagat raya. Dina diménsi ieu, Muslim percaya yén Allah anu ngawasa sagala mahluk, masihan rizki, sareng nangtukeun kajadian anu aya di dunya. Ayat dina Al-Qur’an, saperti QS. Al-Fatihah: 2 jadi dalil anu negeskeun konsep ieu.

Tauhid Uluhiyyah

édit

Tauhid Uluhiyyah museur kana ngabaktikeun sagala bentuk ibadah ngan ukur ka Allah. Ieu ngandung harti yén ngan Allah wungkul anu layak disembah, jeung sagala bentuk syirik atawa nyekutukan Allah kudu dijauhan. Dalil anu mindeng disebatkeun nyaéta QS. Adz-Dzariyat: 56. Ieu ngajelaskeun yén tujuan utama kahirupan manusa nyaéta ngibadah ka Allah sareng ngajaga niat ngarah murni pikeun Anjeuna.

Tauhid Asma wa Sifat

édit

Tauhid Asma wa Sifat ngajelaskeun ngeunaan ngakuan kaunggulan sareng kesempurnaan sifat-sifat Allah, anu dijelaskeun dina Al-Qur’an sareng Hadis. Muslim diajar percaya kana ngaran-ngaran jeung sifat-sifat Allah anu agung tanpa ngalakukeun penyimpangan, kawas nyarupaan Allah jeung mahluk (tasybih) atawa ngahina sifat-sifat-Na. Salah sahiji dalil anu negeskeun ieu nyaéta QS. Al-A'raf: 180.

Referensi

édit
  1. a b c Matheer, Muksin. 2016. 1001 Tanya Jawab dalam Islam. Lembar Langit Indonesia ISBN 9786023770199