Musieum Mandala Wangsit Siliwangi

salah sahiji musium di Indonésia

Musieum Mandala Wangsit Siliwangi mangrupa tempat anu didirikeun pikeun ngaabadikeun kajadian sajarah anu boga pangaruh kana kahirupan manusa, peradaban jeung sistem pamaréntahan anu adegna di Jalan Lémbong Nomer 38, Braga, Sumur, Bandung.[1] Salian ti fungsina salaku tempat nyimpen barang-barang sajarah, musieum ogé jadi media pembelajaran jeung sumber pangaweruh anu bisa diaksés ku saha waé anu hayang mikanyaho kajadian jaman baheula. Musieum Wangsit Siliwangi Mandala mangrupapa wangunan anu baheulama urut markas prajurit divisi Siliwangi anu dirobah jadi musieum.

Wangunan ieu mertahankeun arsitéktur has gaya Walanda, nyiptakeun kesan jaman kolonial anu bisa dirasakeun ku saha waé anu ulin ka ieu musieum. Warna wangunan anu identik jeung militér beuki nguatkeun suasana jaman perjuangan. Salian ti aspék arsitéktur, ieu musieum ogé mintonkeun koléksi objék anu teu kurang menarik.. Salaku musieum nu patali jeung militér, koleksi di jero nyadiakeun pangalaman euyeub ngeunaan sajarah jeung peran divisi Siliwangi dina acara sajarah.[2]

Tujuan

édit

Musieum Wangsit Siliwangi Mandala aya dina legana 4.176 méter pasagi, kalayan legana wangunan 1.674 méter pasagi. Musieum ieu aya dina naungan Kodam III/Siliwangi, Tentara Indonésia. Tujuan ngadegna ieu musieum nyaéta pikeun méré gambaran ka masarakat ngeunaan perjuangan TNI Divisi Siliwangi jeung masarakat Jawa Kulon dina ngabéla kamerdékaan Indonésia.[3]

Salian ti éta museum ogé miboga tujuan pikeun nimbulkeun sumanget jeung rasa nasionalisme anu luhur ka generasi ngora. Dipiharep bisa neruskeun perjoangan para pejuang jaman baheula, kalawan tujuan pikeun ngahontal kamerdékaan jeung ngawujudkeun cita-cita nasional.[3]

Koléksi

édit

Musieum Wangsit Siliwangi Mandala miboga rupa-rupa koléksi diantarana pakarang anu direbut tina perang, kandaraan perang militér, biorama perang, ogé poto ngeunaan sajarah Divisi Siliwangi. Di antara koléksi, aya senjata anu dibawa salaku rampasan perang, nunjukkeun rupa-rupa jinis jeung modél anu dipaké dina konflik jaman baheula. Kandaraan perang militér ogé bagian tina koléksi, nyadiakeun gambaran visual ngeunaan ngembangkeun téhnologi militér dina waktu nu tangtu.[2]

Sajaba ti éta, biorama perang anu dipajang di musieum nyadiakeun rékonstruksi visual rupa-rupa perang atawa acara penting anu ngalibetkeun Divisi Siliwangi. Poto-poto Panglima Siliwangi anu ngokolakeun musieum ti mimiti nepi ka ayeuna bisa jadi jandela pikeun mikanyaho kalungguhan jeung kontribusina dina sajarah kasundaan. Poto-poto panyebaran pemberontak DI/TII (Darul Islam/Tentara Islam Indonesia) ogé mangrupa bagian penting tina koléksi musieum, ngagambarkeun peran Divisi Siliwangi dina ngaréspon tantangan kaamanan jeung ngungkulan pemberontakan pikeun ngajaga stabilitas jeung kaamanan nasional. Sakabéh koléksi ieu sanés ngan ukur méré wawasan ngeunaan sajarah militér, tapi ogé méré pangalaman anu jero pikeun saha waé anu datanag ka éta musieum ngari kontéks jeung dampak kajadian ieu dina pangwangunan Indonésia.[2]

Jaman Saméméh Kamerdékaan[3]

édit

Objék koléksi di Musieum Mandala Wangsit Siliwangi anu ti jaman saméméh kamerdékaan diantarana nyaéta Simawaramé Bedug anu dipaké taun 1918 di pasantren KH. Hasan Arif di Cimarémé Garut. Fungsina lain ngan ukur jadi alat saméméh adzan, tapi ogé jadi sumber sumanget dina mangsa perang.

Detik-detik Proklamasi

édit

Koléksi ti momen proklamasi di Musieum Mandala Wangsit Siliwangi ngawengku méja, korsi, cangkir jeung pakakas séjénna anu dipaké dina tanggal 16 Agustus 1945 ku para pejuang jeung pamingpin Indonésia, saperti Sukarno jeung Mohammad Hatta, waktu keur di Rengas Déngklok keur persiapan. pikeun proklamasi kamerdikaan Indonésia dina 17 Agustus 1945.

Karaton Bandung

édit

Kajadian Bandung Lautan Api tanggal 24-25 Maret 1946 di Kota Bandung kacatet dina kumpulan Musieum Mandala Wangsit Siliwangi. Dina waktu éta, sekutu nyobaan ngarebut deui Indonésia, hususna Jawa Kulon, saenggeus kamerdékaan dinyatakeun. Tapi, masarakat Jawa Kulon nolak wilayahna salaku tempat pamaréntahan sekutu. Salaku wujud perlawanan, harta benda diduruk, kajadian anu katelah Bandung Lautan Api.

Mangsa Perang Kamerdékaan 1947-1949

édit

Koléksi perang kamerdékaan 1947-1949 di Museum Mandala Wangsit Siliwangi ngawengku bedil mesin jeung mortir anu direbut ti Walanda, Jepang, jeung Inggris. Senjata ieu dipaké ku para pajoang ngalawan penjajah sekutu anu rék ngarebut deui Indonésia.

Lukisan

édit

Musieum Wangsit Siliwangi Mandala miboga koléksi lukisan nu ngarékam panangkepan pamingpin raja DI/TII S.M. Kartosuwiryao di Gunung Geber Majalaya tanggal 4 Juni 1962.

Mangsa Sanggeus Kamerdékaan

édit

Koléksi ti jaman pascakamerdékaan di Musieum Mandala Wangsit Siliwangi ngawengku rupa-rupa pakarang beurat anu direbut ku para pajoang jeung dipaké pikeun ngusir penjajah jeung nahan pemberontakan anu bisa ngancem kamerdékaan Indonésia. Contona nyaéta pakarang mortir 76 mm anu dipaké ku G30S/PKI sarta direbut ku para pejuang pikeun ngarojong proklamasi kamerdékaan Indonésia.

Ambulan Cevrolet

édit

Ambulan anu disebut "gajah" ieu boga sajarah penting dina operasi pikeun ngahambat gerakan DI/TII S.M. Kartosuwiryo di Jawa Kulon hususna di wewengkon Majalaya (Désa Suni, Rancakolé, Ciékék, jeung Talaga) ti taun 1957 nepi ka 1962.

Tank Stuart

édit

Koléksi pakarang beurat di luar gedong Musieum Mandala Wangsit Siliwangi ngawengku Panzer Rel V16, Meriam PRD 25 88 mm, Meriam Arsu 40 mm L 60 Bofors, Meriam Bersenjata PSP, Meriam Gunung 40 MM, jeung réa-réa deui. Seuseueurna senjata-senjata ieu dijarah ti perang kamerdékaan anu dipaké dina perang di Indonésia.

Meriam PSP

édit

Meriam ieu mimitina dipaké ku pasukan Walanda ngalawan pasukan Jepang, tapi saterusna direbut ku pejuang Indonésia dina taun 1942. Antara taun 1945 jeung 1949, mariem ieu dipaké ku angkatan bersenjata Indonésia ngalawan pasukan Inggris di Surabaya, Ambarawa, Semarang jeung wewengkon séjén.

Bandéra beureum bodas

édit

Koléksi bandéra beureum bodas anu pohara bersejarah ieu mimiti dikibarkeun di palataran Balé Kota Bandung dina tanggal 17 Agustus 1945, dipingpin ku Bapak D. Suprayogi jeung diiring ku Panglima Divisi Siliwangi.

Kaos kaki

édit

Musieum Mandala Wangsit Siliwangi aya dua koléksi baju (jubah): jubah hideung bodas. Jubah hideung dipaké ku Kyai Agung Caringin nalika mingpin santri jeung rahayat Menes Banten dina perlawanan ngalawan penjajah Walanda taun 1926. Jubah bodas heubeul ieu pernah dipaké ku KH. Hasan Ariep ti Cimarémé Garut nalika ngalawan kolonialisme Walanda taun 1918.

Spanduk Siliwangi

édit

Koléksi sajarah, nyaéta sapotong awi pikeun nyalametkeun Pataka Siliwangi ku Bapak Sunahwi salaku Lurah Cirikip taun 1949.

Tangga Awi

édit

Koléksi Tangga Awi taun 1946 dipaké pikeun ngangkat layon 43 pejuang anu maot dina perang ngalawan Walanda di wewengkon Banjaran Rawayan.

  1. "Museum Mandala Wangsit Siliwangi, Saksi Perjuangan Tentara dan Rakyat Jawa Barat". Indonesia Kaya. Diakses tanggal 2023-11-29. 
  2. a b c "Museum Mandala Wangsit Siliwangi" (PDF). 
  3. a b c "Perkembangan Museum Mandala Wangsit Siliwangi di Bandung" (PDF). [tumbu nonaktif]