Antiséptik nyaéta agén kimia anu nungkulan, ngeureunkeun pertumbuhan mikro-organisme (kuman) dina permukaan luar awak sarta mantuan nungkulan inféksi [1]. Antiséptik mangrupa ubar sabangsa cai panahan séptis.[2] Sawatara antiséptik sanggup maéhan kuman (baktériosida), sedengkeun anu séjén ngan nungkulan atawa ngahambat pertumbuhan maranéhanana (baktériostatik).[1] Antiséptik béda jeung antibiotik, anu ngancurkeun kuman di jero awak, sarta ti disinfektan, anu ngancurkeun kuman dina barang-barang mati.[1]

Pamakéan antiseptik

édit
 
Larutan antiseptik iodin kana kulit nu tatu

Antiséptik utamana dipaké pikeun nungkulan sarta ngubaran inféksi dina tatu.[1] Sediaan antiseptik bisa dipaké pikeun ngubaran bareuh, kasura, lécét sarta luka bakar ringan.[1] Penerapan antiseptik dina tatu perlu dituturkeun tindakan séjén kawas bebérésih sarta penutupan tatu ku pembalut supaya tetep bersih sarta kajaga.[1]

Sajaba ti éta, antiseptik ogé bisa dipaké pikeun:

  1. Disinfeksi leungeun: jadi gaganti atawa nyampurnakeun nyimbeuh leungeun jeung cai. Tanaga médis sarta paramedis kudu ngalakonan disinfeksi leungeun kalayan antiseptik saméméh sarta saengeus ngalakonan tindakan médis.[1]
  2. Disinfeksi pra-tindakan: antiseptik dilarapkeun ka lokasi tindakan pikeun ngurangan flora kulit.[1]
  3. Disinfeksi membran mukosa: irigasi antiseptik bisa ditanamkeun kana uretra, kandung kemih atawa vagina pikeun ngubaran infeksi atawa ngabersihkeun rongga saméméh kateterisasi.[1]
  4. Disinfeksi sungut sarta genggerong: Ubar gugurah antiseptik bisa dipaké pikeun nungkulan sarta ngubaran infeksi sungut sarta genggerong.[1]

Jenis-jenis antiseptik

édit
 
Antiseptik dina kemasan (botol)

Aya loba pisan agen kimia anu bisa dipaké minangka antiseptik. Sawatara antiseptik anu umum dipaké nyaéta etakridin laktat (rivanol), alkohol, yodium, sarta hidrogén péroksida. lolobana produk antiseptik di pasar ngandung hiji atawa leuwih campuran zat kasebut.

Etakridin Laktat (Rivanol)

édit

Etakridin laktat nyaéta sanyawa organik berkristal konéng oranyeu anu kaangseu nyeureud.[1] Pamakéanana minangka antiseptik dina larutan 0,1% leuwih dipikawanoh kalayan mérek dagang rivanol.[1] Tindakan bakteriostatik rivanol dipigawé ku cara ngaganggu prosés vital dina asam nukleat sél mikroba. Efektivitas rivanol condong leuwih kuat dina bakteri gram positif batan gram négatif.[1] Sanajan fungsi antiseptikna henteu sakuat jenis séjén, rivanol mibanda kapinunjulan henteu ngiritasi raramat, ku kituna loba dipaké pikeun ngompres tatu, bisul, atawa borok bernanah.[1] Lamun mibanda bisul di bujur, ngeueum dina larutan rivanol bisa mantuan ngagancangan penyembuhanna.[1] Pikeun tatu kotor anu berpotensi infeksi leuwih badag, penerapan jenis antiseptik séjén anu leuwih kuat disarankan sanggeus tatu dibersihkeun.[1]

Alkohol

édit

Alkohol nyaéta antiseptik anu kuat.[1] Alkohol maéhan kuman ku cara ngagumpalkeun protein dina sélna.[1] Kuman ti jenis bakteri, suweng, protozoa sarta virus bisa paéh ku alkohol.[1] Alkohol (anu biasana dicampur yodium) pohara umum dipaké ku dokter pikeun sterilkeun kulit saméméh sarta saenggeus suntikan sarta tindakan médis séjén.[1] Alkohol kurang cocog pikeun dilarapkeun dina tatu kabuka alatan ngabalukarkeun rasa kabeuleum.[1]

Jenis alkohol anu dipaké minangka antiseptik nyaéta etanol (60-90%), propanol (60-70%) sarta isopropanol (70-80%) atawa campuran ti katiluna.[1] Metil alkohol (metanol) henteu kaci dipaké minangka antiseptik alatan dina kadar rendah ogé bisa ngabalukarkeun gangguan saraf sarta masalah dina nénjo.[1] Metanol loba dipaké pikeun kaperluan industri.[1]

Yodium

édit

Yodium atawa iodine biasana dipaké dina larutan beralkohol (disebut yodium tinktur) pikeun sterilisasi kulit saméméh sarta saenggeus tindakan médis.[1] Larutan ieu henteu deui direkomendasikeun pikeun ngadisinfeksi tatu ringan alatan nyorong pembentukan jaringan parut sarta nambahan waktu penyembuhan.[1] Generasi anyar anu disebut iodine povidone (iodophore), hiji polimér larut cai anu ngandung kira-kira 10% yodium aktip, laér leuwih ditoléransi kulit, henteu memperlambat penyembuhan tatu, sarta ninggalkeun deposit yodium aktip anu bisa nyiptakeun éfék berkelanjutan.[1] Salah sahiji mérek antiseptik nu maké iodine povidone nyaéta betadine.

Kauntungan antiseptik berbasis yodium nyaéta wengkuan lega aktivitas antimikrobana.[1] Yodium niwaskeun kabéh patogen utama katut spora-sporana, anu hésé ditungkulan ku disinfektan sarta antiseptik séjén.[1] Sawatara urang alergi ka yodium.[1] Tanda alergi yodium nyaéta ruam kulit beureum, panas, bareuh sarta karasaeun ateul.[1]

Hidrogen Peroksida

édit

Larutan hidrogén peroksida 6% dipaké pikeun ngabersihkeun tatu sarta borok.[1] Larutan 3% leuwih umum dipaké pikeun pertolongan kahiji tatu gores atawa iris ringan di imah.[1] Hidrogén peroksida pohara éféktifnumpes jenis kuman anaerob anu henteu merlukeun oksigen.[1] Tapi, oksidasi kuat anu ditimbulkeunna ngarangsang pembentukan parut sarta nambahan waktu penyembuhan.[1] Untung ngurangan éfék gigireun / sabeulahna, hidrogén peroksida leuwih hadé dipaké jeung cai nyérélék sarta sabun, ku kituna kawatesanan.[1] Lamun ngagunakeun hidrogén peroksida minangka ubar gugurah, kedah ngaluarkeunana sanggeus kukumur, Ulah diinum.[1]

Sajaba kaopat bahan di luhur, di mangsa katukang aya ogé antiseptik berbasis mérkuri anu dipikawanoh kalayan ngaran merkurokrom atawa ubar beureum.[1] Ubar beureum kiwari henteu dianjurkeun, komo dilarang di loba nagara maju, alatan kandungan mérkurina bisa picilakaeun pikeun awak.[1] Sawatara zat alami kawas madu, lidah buaya sarta bawang bodas ogé bisa dipaké minangka antiseptik.[1]

Referensi

édit
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an Mengenal Antiseptik Archived 2011-10-17 di Wayback Machine (Diakses Ping 25 Oktober 2011)
  2. Danadibrata,R.A.2006.Kamus Basa Sunda.Bandung:Kiblat Buku Utama