Hindia-Walanda
Hindia-Walanda (Basa Walanda: Nederlands-Indië) nyaéta hiji wilayah jajahan Walanda nu diakui ku hukum de jure jeung sacara kanyataannade facto. Pamingpin nagara Hindia-Walanda nyaéta Ratu/Raja Walanda, nu pancen gawena dicekel sapinuhna ku saurang Gubernur-Jendral.
Wates Hindia-Walanda jeung nagara sabudeureunna ditangtukeun ku sababaraha kasapanujuan anu soheh. Pihak-pihak anu miluan kasapanujuan éta di antawisna: Karajaan Walanda, Karajaan Sarawak (protektorat Inggris di handapeun wangsa Brooke "the White Rajah"), Borneo Kalér Britania (Sabah), Karajaan Portugis (Timor Portugis), Kakaisaran Jerman (Papua Nugini Kalér), Karajaan Inggris (Papua Nugini Kidul).
Hindia-Walanda ogé mangrupa wilayah nu kacutat dina jero Undang-Undang Karajaan Walanda taun 1814 nyaéta wilayah kadaulatan Karajaan Belanda, nu dirombak dina taun 1848, 1872, jeung 1922 numutkeun paobahan nu lumangsung di wilayah Hindia-Walanda.
Hindia-Walanda baheulana nyaéta hiji jajahan Walanda, nu ayeuna disebut Indonesia. Jajahan Walanda ieu mimitina mangrupa wilayah nu dipimilik ku Vereenigde Oostindische Compagnie (atawa VOC) nu sababarahana nyaéta Jawa jeung Maluku ogé sababaraha wewengkon séjénna ti mimiti abad ka-17. Sanggeus VOC dibubarkeun dina taun 1798, kabéh wilayah milik VOC ngageser jadi milik pamaréntah Républik Batavia.
Dina taun 1900 ngan pulo Jawa nu sakabéhna milik Walanda. Tuluy, dina taun-taun sanggeusna kabéh wewengkon séjén di Nusantara ditaklukkeun atawa “dipasifikasi” (didaméykeun). Dina puncakna, taun 1942, Hindia-Walanda mipiboga kabéh wewengkon Indonésia jaman kiwari. Timor Wétan teu kungsi dipimilik ku Walanda. Salain ti éta, dayeuh Malaka, Taiwan, Sri Lanka kungsi dipimilik ku VOC jeung pamaréntah Walanda.
Dina kaping 17 Agustus 1945, kamerdékaan Indonésia dibéwarakeun. Walanda teu panuju jeung merangan para pajoang kamerdékaan. Tuluy, dina kaping 27 Désémber 1949, kadaulatan Indonésia karék dipanujuan ku Walanda. Papua kulon (ayeuna provinsi Papua jeung Papua Kulon) masih kénéh dicekel ku Walanda nepi ka taun 1961.
Ditarjamahkeun tina [1].