ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮘᮊᮥ

 
ᮞᮥᮔ᮪ᮓ
   

ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮔᮥᮏᮥᮜ᮪ ᮊ ᮠᮤᮏᮤ ᮞᮤᮞ᮪ᮒᮤᮙ᮪ ᮇᮁᮒᮧᮌᮢᮖᮤ ᮠᮞᮤᮜ᮪ ᮊᮛᮡ ᮙᮞᮛᮊᮒ᮪ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮔᮥ ᮍᮝᮨᮀᮊᮥ ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮏᮩᮀ ᮞᮤᮞ᮪ᮒᮤᮙ᮪ ᮊᮃᮊ᮪ᮞᮛᮃᮔ᮪ ᮕᮤᮊᮩᮔ᮪ ᮔᮥᮜᮤᮞ᮪ᮊᮩᮔ᮪ ᮘᮞ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ. ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮍᮛᮥᮏᮥᮊ᮪ ᮊ ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮊᮥᮔ ᮔᮥ ᮊᮥᮀᮞᮤ ᮓᮤᮕᮊᮦ ᮞᮠᮔ᮪ᮒᮩᮔ ᮒᮤ |᮱᮴| ᮔᮨᮕᮤ ᮊ |᮱᮸|.

ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮘᮊᮥ
Aksara Sunda Baku
Jenis aksara
Abugida
Basaᮞᮥᮔ᮪ᮓ
Periode
ᮞᮊᮤᮒᮁ ᮃᮘᮓ᮪ ᮊ-
Silsilah
Aksara dulur
ᮘᮜᮤ
ᮘᮒᮊ᮪
ᮘᮚ᮪ᮘᮚᮤᮔ᮪
ᮘᮥᮠᮤᮓ᮪
ᮠᮔᮥᮔᮧ'ᮇ
ᮜᮧᮔ᮪ᮒᮛ
ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮊᮥᮔ
ᮛᮦᮔ᮪ᮎᮧᮀ
ᮛᮨᮏᮀ
ᮒᮌ᮪ᮘᮔ᮪ᮝ
ISO 15924Sund, 362
Arah panulisanCitakan:ISO 15924 direction
ngaran Unicode
Citakan:ISO 15924 alias
U+1B80–U+1BBF
Topik basa Sunda
Kotak ieu: temposawalaédit
ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮕᮤᮊᮩᮔ᮪ ᮔᮥᮜᮤᮞ᮪ᮊᮩᮔ᮪ ᮍᮛᮔ᮪ ᮘᮍᮥᮔᮔ᮪ ᮓᮤ ᮞᮜᮂ ᮞᮠᮤᮏᮤ ᮕᮌᮥᮛᮧᮔ᮪ ᮜᮥᮠᮥᮁ ᮓᮤ ᮘᮔ᮪ᮓᮥᮀ. Arif Mahmudin

ᮞᮏᮛᮂ édit

ᮞᮜᮤᮃᮔ᮪ ᮒᮤ ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮊᮥᮔ, ᮊᮃᮓᮘᮔ᮪ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮇᮌᮦ ᮊᮥᮀᮞᮤ ᮝᮔᮧᮂ ᮏᮩᮀ ᮞᮘᮘᮛᮠ ᮞᮤᮞ᮪ᮒᮤᮙ᮪ ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮜᮤᮃᮔ᮪ᮔ, ᮓᮤ ᮃᮔ᮪ᮒᮛᮔ:

ᮞᮎᮛ ᮛᮨᮞ᮪ᮙᮤ, ᮕᮙᮛᮦᮔ᮪ᮒᮂ ᮏᮝ ᮊᮥᮜᮧᮔ᮪ ᮍᮜᮤᮝᮒᮔ᮪ ᮕᮨᮁᮓ ᮒᮅᮔ᮪ |᮲᮰᮰᮳| ᮌᮩᮞ᮪ ᮍᮛᮧᮏᮧᮀ ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮕᮤᮊᮩᮔ᮪ ᮕᮊᮦᮅᮔ᮪ ᮞᮕᮧᮕᮧᮆ.[1]

ᮊᮧᮙ᮪ᮕᮥᮒᮨᮛᮤᮞᮞᮤ édit

ᮊᮧᮙ᮪ᮕᮥᮒᮨᮛᮤᮞᮞᮤ ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮔᮜᮤᮊ ᮙᮨᮓᮁᮔ ᮕᮥᮘᮣᮤᮊᮞᮤ ᮛᮨᮞ᮪ᮙᮤ ᮍᮩᮔᮃᮔ᮪ ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮒᮤ ᮕᮙᮛᮦᮔ᮪ᮒᮂ ᮏᮝ ᮊᮥᮜᮧᮔ᮪. ᮎᮧᮔ᮪ᮒᮧ ᮙᮤᮙᮤᮒᮤ ᮑᮆᮒ "ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮕᮊᮥᮃᮔ᮪" ᮓᮤᮔ ᮝᮔ᮪ᮓ ᮇᮒ᮪ᮖ᮪.

ᮞᮜᮤᮃᮔ᮪ ᮒᮤ ᮆᮒ, ᮓᮤᮔ ᮒᮅᮔ᮪ |᮲᮰᮰᮸| ᮌᮩᮞ᮪ ᮙᮨᮓᮜ᮪ ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮅᮔᮤᮎᮧᮓᮨ ᮙᮩᮔᮀ ᮑᮙ᮪ᮕᮥᮁᮔᮊᮩᮔ᮪ ᮒᮤᮔ ᮅᮔᮤᮎᮧᮓᮨ |᮲᮰᮰᮸| ᮃᮔᮥ ᮓᮤᮞᮥᮞᮥᮔ᮪ ᮊᮥ ᮓᮤᮃᮔ᮪ ᮒᮢᮨᮞ᮪ᮔ ᮔᮥᮌᮢᮠ ᮏᮩᮀ ᮊᮥᮞ᮪ᮔᮨᮒ᮪ (|᮲᮰᮰᮵|). ᮅᮔᮤᮎᮧᮓᮨ ᮒᮦᮂ ᮕᮢᮧᮞᮨᮞ᮪ ᮓᮤᮌᮤᮒᮜᮤᮞᮞᮤ ᮃᮔᮥ ᮘᮤᮞ ᮙᮔ᮪ᮒᮥᮃᮔ᮪ ᮊ ᮕᮙᮊᮦ ᮍᮨᮒᮤᮊ᮪ ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮓᮤᮔ ᮊᮧᮙ᮪ᮕᮥᮒᮨᮁ, ᮞᮔᮏᮔ᮪ ᮎᮔ᮪ ᮘᮤᮞ ᮙᮎ ᮔᮞ᮪ᮊᮂ ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮞᮎᮛ ᮇᮒᮧᮙᮒᮤᮞ᮪[2].

ᮞᮥᮞᮥᮔᮔ᮪ ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ édit

ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ ᮓᮤᮝᮍᮥᮔ᮪ ᮊᮥ ᮞᮘᮘᮛᮠ ᮊᮧᮙ᮪ᮕᮧᮔᮦᮔ᮪, ᮓᮤ ᮃᮔ᮪ᮒᮛᮔ:

  • ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮍᮜᮌᮨᮔ
  • ᮗᮧᮊᮜ᮪ ᮙᮔ᮪ᮓᮤᮛᮤ
  • ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞ᮪ᮝᮛ
  • ᮒᮔ᮪ᮓ ᮘᮎ
  • ᮃᮀᮊ

ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞ᮪ᮝᮛ édit

 
Répréséntasi grafis
= a = é = i = o
= u = e = eu = reu = leu

ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮍᮜᮌᮨᮔ édit

 
Répréséntasi grafis
= ka = ga = nga = ca = ja = nya
= ta = da = na = pa = ba = ma
= ya = ra = la = wa = sa = ha
= fa = qa = va = xa = za
= kha = sya

ᮛᮛᮀᮊᮦᮔ᮪ édit

ᮓᮥᮙᮞᮁ ᮊᮔ ᮕᮒᮨᮙ᮪ᮕᮒᮔᮔ, |᮱᮴| ᮛᮛᮀᮊᮦᮔ᮪ ᮓᮤᮘᮌᮤ ᮏᮓᮤ:

  • ᮛᮛᮀᮊᮦᮔ᮪ ᮜᮥᮠᮥᮁ = |᮵| ᮛᮥᮕ
  • ᮛᮛᮀᮊᮦᮔ᮪ ᮠᮔ᮪ᮓᮕ᮪ = |᮲| ᮛᮥᮕ
  • ᮛᮛᮀᮊᮦᮔ᮪ ᮞᮏᮏᮁ = |᮶| ᮛᮥᮕ

ᮃ. ᮛᮛᮀᮊᮦᮔ᮪ ᮜᮥᮠᮥᮁ

  panghulu, ngarobah vokal aksara Ngalagena tina [a] jadi [i].

conto:   = ka  = ki.

  pamepet, ngarobah vokal aksara Ngalagena tina [a] jadi [ə].

conto:   = ka  = ke.

  paneuleung, ngarobah vokal aksara Ngalagena tina [a] jadi [ɤ].

conto:   = ka  = keu.

  panglayar, nambahan konsonan [r] dina tungtung engang.

conto:   = ka  = kar.

  panyecek, nambahan konsonan [ŋ] dina tungtung engang.

conto:   = ka  = kang.

ᮘ᮪. ᮛᮛᮀᮊᮦᮔ᮪ ᮠᮔ᮪ᮓᮕ᮪

᮰ᮬ || pamintel, nyalusupkeun sora [m] kana sora asalna. Sora panungtung bisa dirobah ku rarangkén séjénna. Conto : = ka → ᮊᮬ = kma. ᮰ᮭ || papasangan, nyalusupkeun sora [w] kana sora asalna. Sora panungtung bisa dirobah ku rarangkén séjénna. Conto : = ka → ᮊᮭ = kwa.
°ᮥ panyuku, ngarobah sora aksara Ngalagena /a/ jadi /u/.

Conto: = ka → ᮊᮥ = ku.

°ᮢ panyakra, nyalusupkeun sora /+r/ kana sora asalna. Sora panungtung bisa dirobah ku rarangkén séjénna.

Conto: = ka → ᮊᮢ = kra.

°ᮣ panyiku, nyalusupkeun sora /+l/ kana sora asalna. Sora panungtung bisa dirobah ku rarangkén séjénna.

Conto: = ka → ᮊᮣ = kla.

ᮎ᮪. ᮛᮛᮀᮊᮦᮔ᮪ ᮞᮏᮏᮁ

ᮦ° panéléng, modifies Ngalagena vowel /a/ jadi /é/.

Conto: = ka → ᮊᮦ = ké.

°ᮧ panolong, ngarobah sora aksara Ngalagena /a/ jadi /o/.

Conto: = ka → ᮊᮧ = ko.

°ᮡ pamingkal, nyalusupkeun sora /+y/ kana sora asalna. Sora panungtung bisa dirobah ku rarangkén séjénna.

Conto: = ka → ᮊᮡ = kya.

°ᮂ pangwisad, nambahan sora /+h/ kana sora asalna.

Conto: = ka → ᮊᮂ = kah.

°᮪ patén atawa pamaéh, ngaleungitkeun sora /a/ aksara Ngalagena.

Conto: = ka → ᮊ᮪ = k.

ᮃᮀᮊ édit

 
Répréséntasi grafis
= 1 = 2 = 3 = 4 = 5
= 6 = 7 = 8 = 9 = 0

ᮓᮤᮔ ᮒᮥᮜᮤᮞᮔ᮪, ᮃᮀᮊ ᮓᮤᮝᮒᮨᮞᮔ᮪ ᮊᮥ ᮒᮔ᮪ᮓ ᮕᮤᮕ ᮃᮏᮨᮌ᮪ | ... |.
ᮎᮧᮔ᮪ᮒᮧ: |᮲᮰᮲᮳| = 2023

ᮎᮧᮔ᮪ᮒᮧ ᮓᮤᮕᮊᮦᮔ ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ édit

 

ᮜᮓᮢᮀ
ᮃᮚ ᮠᮤᮏᮤ ᮛᮥᮕ ᮞᮒᮧ ᮼᮒᮤᮊ᮪,
ᮆᮀᮊᮀ-ᮆᮀᮊᮀ,ᮆᮀᮊᮀ-ᮆᮀᮊᮀ,
ᮞᮧᮊ᮪ ᮜᮥᮜᮥᮙ᮪ᮕᮒᮔ᮪ ᮓᮤ ᮎᮄ,
ᮃᮛᮤ ᮘᮍᮥᮔ᮪ ᮃᮛᮦᮊ᮪ ᮞᮛᮥᮕ ᮕᮤᮊᮦᮔ᮪ ᮜᮔ᮪ᮎᮂ.

ᮛᮦᮖᮦᮛᮦᮔ᮪ᮞᮤ édit

  1. Dangiang Aksara Sunda, teuleuman filsafat Abah Surya ngeunaan aksara Sunda di Sundanét.com
  2. Ruhaliah (2012).Transliterasi, Edisi, dan Terjemahan:Aksara Sunda Kuna, Buda, Cacarakan, dan Pegon. Bandung: Departemen Pendidikan Bahasa Daerah UPI Bandung

ᮒᮥᮙ᮪ᮘᮥ ᮜᮥᮃᮁ édit