Biotéhnologi
Biotéhnologi nyaéta téhnologi nu dumasar kana biologi, utamana nalika dilarapkeun dina agrikultur, élmu pangan, jeung tatamba.
Ti antara dadaran nu béda-béda ngeunaan biotéhnologi, nu panglengkepna dirumuskeun ku "Konvénsi ngeunaan Kabinékaan Biologis" Persarikatan Bangsa-bangsa (United Nations, UN),
- "Biotéhnologi nyaéta larapan téhnologis naon baé nu migunakeun sistim biologis, organisme hirup, atawa turunanana, nu tujuanana pikeun ngarobah hasil atawa prosés pikeun tujuan husus."
salah sahiji bagian biotéhnologi nyaéta digunakeunana organisme ku manusa sacara langsung pikeun ngahasilkeun, misalna, bir, produk susu, jeung kulit. Baktéri alami ogé aya nu dijeujeutkeun dina industri pertambangan dina bioleaching. Guna séjénna di antarana dina daur ulang, ngolah runtah, meresihan tempat-tempat nu kacemaran ku kagiatan industri (bioremediasi) atawa produksi agén biowar.
Aya ogé larapan biotéhnologi nu teu ngagunakeun organisme hirup, di antarana chip DNA nu dimangpaatkeun dina widang genetik, atawa panglacak radioaktif dina widang kadokteran.
Najan biotéhnologi ku masarakat awam dipatalikeun jeung kloning jeung rékayasa genetik, biotéhnologi ditujukeun pikeun ngaronjatkeun alat-alat kadokteran sarta solve problems related to the production of biologically derived products, not the whimsical manipulation of life.
Kiwari, biotéhnologi, atawa biotéhnologi modérn, mindeng dipatalikeun jeung dimangpaatkeunana mikroorganisme nu sacara génétik geus dirobah, misalna E. coli atawa kapang pikeun ngahasilkeun insulin atawa antibiotik. Ogé nujul ka sato atawa tutuwuhan transgenik, misalna sél endog Hamster Cina nu dirobah pikeun ngahasilkeun rupa-rupa ubar.
Sub-widang biotéhnologi
édit
Aya sawatara istilah jargon pikeun sub-widang biotéhnologi.
Biotéhnologi beureum nyaéta biotéhnologi nu dilarapkeun kana prosés médis. Contona nyaéta organisme nu dirancang pikeun ngahasilkeun antibiotik, atawa ngarékayasa génétik pikeun nambaan kasakit ku cara manipulasi génomik.
Biotéhnologi bodas, ogé katelah biotéhnologi abu, nyaéta biotéhnologi nu dilarapkeun kana prosés industri. Contona nyaéta organisme nu dirancang pikeun ngahasilkeun bahan kimia nu mangpaat. Biotéhnologi bodas umumna bisa ngirit sumberdaya dibandingkeun jeung prosés tradisional pikeun ngahasilkeun barang-barang industri.
Biotéhnologi héjo nyaéta biotéhnologi nu dilarapkeun kana prosés tani. Contona nyaéta ngarancang organisme sangkan bisa tumuwuh dina kaayaan nu husus atawa dina kaayaan aya/taya bahan kimia tani nu tangtu. Biotéhnologi héjo umumna boga hasil nu leuwih soméah lingkungan batan tatanén industri. Contona nyaéta ngarancang tutuwuhan sangkan ngéksprésikeun péstisida, antukna ngahapus kabutuh péstisida ti luar.
Istilah biotéhnologi bulao ogé geus dipaké pikeun ngagambarkeun larapan biotéhnologi di widang maritim, ngan masih jarang.
Kala biotéhnologi
édit- 8000 MM Ngumpulkeun siki pikeun melak; bukti yén urang Babilonia, Mesir, jeung Romawi ngagunakeun kawin pinilih (seléksi artifisial) pikeun ngaronjatkeun tatanén.
- 6000 MM Brewing beer, fermenting wine, baking bread with help of yeast
- 4000 MM Chinese made yoghurt and cheese with lactic-acid-producing bacteria
- 1500 Plant collecting around the world
- 1800 Nikolai I. Vavilov créated comprehensive reséarch on breeding animals
- 1880 Microorganisms discovered
- 1856 Gregor Mendel mitembeyan génétik tutuwuhan rékombinan
- 1919 Karl Ereky, insinyur Hungari, munggaran ngagunakeun istilah biotéhnologi
- 1980 Biotéh modérn dicirikeun ku ayana téhnologi DNA rékombinan. Modél prokariot, E. coli, dipaké pikeun ngahasilkeun insulin jeung ubar lianna, pikeun manusa (kira 5% pasén diabétes alérgi ka insulin sato nu saméméhna dipaké)
- 1992 FDA nyatujuan pangan robahan génétik (genetically modified, GM) munggaran ti Calgene: tomat "flavor saver"
- 2000 Proyék Génom Manusa (Human Genome Project) geus lengkep
Maskapé biotéknologi
édit- Genentech
- biocon -india
- shantha biotech-india
- ZymoGenetics
- Monsanto
- AmGen