Kecap rundayan dina Basa Sunda nyaéta kecap asal anu geus dirarangkénan. Ku ayana rarangkén ieu, hiji kecap asal bisa ngajanggélék jadi ratusan kecap.

Topik Kecap Basa Sunda
Kotak ieu: temposawalaédit
Topik Kecap Rundayan dina Basa Sunda

Rarangkén hareup:
N-, di-, ka-, pa-, pi-, barang-, silih-, ti- ba- ting- pada- si- sang- per-
Rarangkén tengah:
-ar-, -um-, -in-,
Rarangkén tukang:
-an, -eun, -keun, -na,
Rarangkén barung:
ka--an, pa--an, pang--keun, pi--eun, pika--eun, sa--eun,

Kotak ieu: temposawalaédit

Aturan rarangkén basa Sunda jeung kumaha conto cara ngalarapkeunana, bisa ditoong dina Poesaka Soenda (PS) No.4-6 Oct-Dec 1924 [1]. Tétéla ku cara ngarundaykeun, hiji kecap dasar bisa jadi puluhan kecap. Komo deui upamana digabungkeun jeung ngarajék.

Rupa-rupa Rarangkén

édit

Dina basa Sunda, aya opat rupa rarangkén:

  • Rarangkén gabungan
  • Rarangkén tengah
  • Rarangkén tukang
  • Rarangkén barung

Rarangkén hareup

édit

Rarangkén hareup (en:afix}), nyaéta rarangkén anu ngantét dihareupeun kecap dasarna.

Rarangkén tengah

édit

Rarangkén tengah (en:infix), nyaéta rarangkén anu nyalusup ditengaheun kecap dasarna.

Rarangkén tukang

édit

Rarangkén tukang (en:suffix), nyaéta rarangkén anu ngantét ditukangeun kecap dasarna.

Rarangkén barung

édit

Rarangkén barung (en:confix), nyaéta leuwih ti hiji rarangkén anu dipakéna babarengan, anu upama dileungitkeun salah sahiji, éta kecap jadi euweuh hartina.


Conto

édit

Contona, tina kecap serat bisa dirundaykeun jadi :

Kecap Katerangan Kecap Katerangan Kecap Katerangan
1. serat 30. diseratkeunana 15 + -na 59. disareratna
2. nyerat N- + 1 31. kaseratkeunana 16 + -na 60. kasarerat
3. diserat di- + 1 32. silihseratan silih- + 5 61. kasareratna
4. kaserat ka- + 1 33. silihseratanana 62. nyareratan
5. seratan 1 + -an 34. silihseratkeun 63. nyareratanana
6. nyeratan N- + 5 35. silihseratkeunana 64. disareratan
7. diseratan di- + 5 36. panyeratan 65. disareratna
8. kaseratan ka- + 5 37. panyeratanana 66. disareratkeun
9. paseratan pa- + 5 38. pangnyeratkeun pang- + 14 67. disareratkeunana
10. serateun -eun + 1 39. dipangnyeratkeun di- + 38 68. sarerat 1 + -ar-
11. piserateun pi- + 10 40. dipangnyeratkeunana 69. sareratna
12. pinyerateun pi- + 2-eun 41. pangnyeratankeun 70. sarerateun
13. seratkeun 1 + -keun 42. dipangnyeratankeun 71. sarerateunana
14. nyeratkeun 2 + -keun 43. dipangnyeratankeunana 72. sarerataneun
15. diseratkeun 3 + -keun 44. serataneun 73. sarerataneunana
16. kaseratkeun 4 + -keun 45. serataneunana 74. sareratkeun
17. seratna 1 + -na 46. seratkeuneun 75. sareratkeuneun
18. nyeratna 2 + -na 47. seratkeuneunana 76. sareratkeuneunana
19. diseratna 3 + -na 48. mangnyeratkeun N- + 38 77. pipaserataneun pi- + pa- + 44
20. kaseratna 4 + -na 49. mangnyeratkeunana 78. pipaserataneunana
21. seratanana 5 + -na 50. mangnyeratankeun 79. pikaserateun
22. nyeratanana 6 + -na 51. mangnyeratankeunana 80. pikaserataneunana
23. diseratanana 7 + -na 52. sinerat 1 + -in- 81. pidiserateun
24. kaseratanana 8 + -na 53. sineratna 82. pidiserateunana
25. paseratanana 9 + -na 54. barangserat barang- + 1 83. pimangnyeratankeun pi- + 50
26. serateunana 10 + -na 55. barangseratan 84. pimangnyeratankeunana
27. piserateunana 11 + -na 56. nyarerat 2 + -ar- 85. pimangnyeratkeun
28. pinyerateunana 13 + -na 57. nyareratna 86. pimangnyeratkeunana
29. nyeratkeunana 14 + -na 58. disarerat

Sumber

édit
  1. Garapan KBS 1924 anu dimuat dina Poesaka Soenda No. 4-6 Oct-Dec 1924. [[1]]